Αθ. Σαρόπουλος, Πρόεδρος Παραρτήματος Κ. Μακεδονίας ΓΕΩΤΕΕ: Στον αέρα η διαδικασία των πληρωμών

Ο Αθανάσιος Σαρόπουλος, Προέδρος του Δ.Ε. Παραρτήματος Κεντρικής Μακεδονίας στο Γεωτεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας και Διευθυντή Αγροτικής Οικονομίας και Αλιείας της Μητροπολιτικής Ενότητας Θεσσαλονίκης, με  τις δηλώσεις του στο Financialreport.gr έρχεται να φωτίσει με τεχνικούς όρους αλλά και με ξεκάθαρη πολιτικοδιοικητική αιχμή το κρίσιμο ζήτημα των πληρωμών και των παράνομων επιδοτήσεων που συνδέονται με το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ.

Στο επίκεντρο βρίσκεται η επιλογή πληρωμών με τεκμαρτό τρόπο υπολογισμού, την οποία ο κ. Σαρόπουλος χαρακτηρίζει ότι είναι «στον αέρα», καθώς – όπως επισημαίνει – η διαδικασία δεν μπορεί να σταθεί χωρίς καθολικούς, επιτόπιους και ουσιαστικούς ελέγχους. Τονίζει ότι απαιτείται στελέχωση και πραγματική καταμέτρηση ζωικού κεφαλαίου μέσα στο 2026, πριν γίνει οποιοσδήποτε αξιόπιστος υπολογισμός και απόδοση επιδοτήσεων, ενώ προειδοποιεί πως ο πλήρης έλεγχος είναι πολυετής – μπορεί να πάρει τρία χρόνια – και απαιτεί συλλογή παραγωγικών στοιχείων, εγκρίσεις και ορθή κατανομή βοσκοτόπων.

Παράλληλα, σκιαγραφεί το πώς δημιουργήθηκαν οι συνθήκες που επέτρεψαν τις στρεβλώσεις, την κυριαρχία δημόσιων βοσκότοπων χωρίς επαρκή χαρτογράφηση, το καθεστώς της κοινόχρηστης βόσκησης και κυρίως την «τεχνική λύση» της εικονικής κατανομής, που αντικατέστησε στην πράξη τα διαχειριστικά σχέδια βόσκησης τα οποία έπρεπε να αποτελούν τον ευρωπαϊκό κανόνα. Μέσα από το παράδειγμα της Κρήτης και τις αντιφάσεις ανάμεσα σε δηλωμένα ζώα, αριθμούς κτηνοτρόφων και πραγματική παραγωγή, υπογραμμίζει ότι τα πλασματικά μεγέθη δεν θα μπορούσαν να περάσουν απαρατήρητα αν υπήρχαν ολοκληρωμένα σχέδια και επαρκείς έλεγχοι.

Στον αέρα οι πληρωμές Τσιάρα
Για την πρόσφατη απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης που πληρώνει τους αγρότες με βάση τεκμαρτό τρόπο υπολογισμού τόνισε χαρακτηριστικά ο κ. Σαρόπουλος «είναι στον αέρα όλη η διαδικασία και είναι κάτι που επίσης επηρεάζεται από τους καθολικούς ελέγχους που πρέπει να γίνουν. Θα πρέπει να προσληφθούν υπάλληλοι και να μετρήσουν τα αιγοπρόβατα μέσα στο 2026 και μετά να γίνει ο υπολογισμός και η απόδοση των επιδοτήσεων. Όλοι έχουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση διοικητικά σχέδια και σε δημόσιους και ιδιωτικούς βοσκότοπους.  Αυτό που γίνεται στην Ελλάδα γίνεται μόνο σε τριτοκοσμικές χώρες. Ωστόσο, ο καθοριστικός έλεγχος θα διαρκέσει τρία χρόνια, είναι μεγάλη διαδικασία, θέλει συλλογή παραγωγικών στοιχείων, θα πρέπει να εγκριθούν και μετά να κατανεμηθούν και οι βοσκότοποι, δεν είναι κάτι τόσο απλό».

Πως ξεκίνησε η υπόθεση
Ο κ. Σαρόπουλος αναφέρει πως «η Ευρωπαϊκή Ένωση επιδοτεί βοσκοτόπους, κάτι το οποίο το ξεκίνησε πριν από πολλά χρόνια. Εμείς στην Ελλάδα έχουμε το πρόβλημα ότι το 90% είναι δημόσιοι βοσκότοποι και πέρα από το γεγονός ότι δεν έχουν χαρτογραφηθεί επαρκώς, υπάρχει το καθεστώς της κοινόχρηστης βόσκησης. Αυτό σημαίνει ότι ο καθένας βόσκει χωρίς όρους και χωρίς περιορισμούς, όπου θέλει. Δεν κατανέμεται πραγματικά ο βοσκότοπος όπως πρέπει να κατανεμηθεί όπως γίνεται πλέον σε όλη την Ευρώπη. Άρα υπάρχει ένα σοβαρό πρόβλημα από αυτό το γεγονός. Υπήρχε, επίσης, ένα ζήτημα περί επιλέξιμης έκτασης, που η ευρωπαϊκή νομοθεσία μιλά για δασολιβαδικές εκτάσεις, είχε γίνει ένα δικαστήριο το οποίο το κερδίσαμε, μπήκε η μεσογειακή θαμνώδης βλάστηση, μετά το 2020 και κερδίσαμε το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο».

Για τον κ. Σαρόπουλο έγιναν λάθη και καθυστερήσεις:  «Γύρω στο 2014 – 2015, όταν μας αφαίρεσαν εκτάσεις ως θαμνώδεις, τις οποίες δεν δέχθηκαν, εμείς δεν είχαμε να πούμε ποια έκταση κατανέμεται σε ποιον. Συμφωνήσαμε τότε να γίνουμε ‘Ευρώπη’’ και να κάνουμε διαχειριστικά σχέδια βόσκησης, να χαρτογραφηθούν δηλαδή όλοι οι επιλέξιμοι βοσκότοποι της Ελλάδος και να γίνει μελέτη για να δούμε πόσο χορτάρι βγάζουν και να διαπιστωθεί πόσα ζώα μπορούν να τραφούν. Όταν θα γινόταν αυτό, το οποίο τελικά δεν έγινε, θα πηγαίναμε σε μια κατάσταση όπως ισχύει σε όλη την Ευρώπη. Εμείς ενώ το υποσχεθήκαμε, βγήκε ένας νόμος του 2015 και στο άρθρο 19 έγραφε ότι μέχρι να γίνουν τα διαχειριστικά σχέδια βόσκησης, τα οποία ούτε καν είχαν δημοπρατηθεί, να γίνεται η λεγόμενη τεχνική λύση, μια εικονική κατανομή βοσκοτόπων, ανάλογα με τα ζώα που δήλωναν και να παίρνουν ανάλογα με αυτά τις επιδοτήσεις τους».

Το λάθος Τσίπρα 
Ο κ. Σαρόπουλος αναφέρεται στο λάθος που έκανε η κυβέρνηση Τσίπρα: «Το λάθος που έκανε η κυβέρνηση Τσίπρα το 2017 ήταν να αναθέσει στις περιφέρειες να κάνουν αυτό το σχεδιασμό, κάτι το οποίο δεν έπρεπε να γίνει, καθώς οι Περιφέρειες ήταν άσχετες με όλη αυτή τη διαδικασία. Δεν έβλεπαν ενδιαφέρον σε αυτό, μόνο δύο τρεις ανταποκρίθηκαν. Το 2019 άλλαξε η κυβέρνηση και ενώ υπήρχε η αναμονή να προχωρήσει το σχέδιο, αυτό δεν προχώρησε, στείλαμε επιστολή ως Επιμελητήριο το 2022, στείλαμε και το 2023 γιατί πλέον διακυβεύονταν οι επιδοτήσεις».

Η κατάσταση στην Κρήτη, ωστόσο, δεν προκάλεσε ανησυχία μέχρι πριν από μερικούς μήνες. «Λόγω της τρομερής αύξησης των ζώων στην Κρήτη, η διαδικασία βόσκησης δεν θα ανταποκρίνονταν στα νούμερα των βοσκοτόπων. Αποδεικνύεται ότι σε μεγάλο βαθμό έχει δηλωθεί αναληθής αριθμός κτηνοτρόφων και ζώων. Δεν μπορεί σε επτά νομούς της Κεντρικής Μακεδονίας να παράγεται 141 κιλά γάλα το χρόνο, ενώ στην Κρήτη όπου ο αριθμός είναι επταπλάσιος να παράγουν μόνο 13 κιλά γάλα το χρόνο. Δε μπορεί να είναι πραγματικό νούμερο. Κανένα ζώο, στις χειρότερες συνθήκες να ζει, δεν παράγει τόσο χαμηλά. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει πρόβλημα, ότι υπάρχουν ζώα ανύπαρκτα. Επίσης από το 2019 υπήρξε μείωση σε όλη την Ελλάδα, αλλά μόνο στην Κρήτη αυξήθηκαν, σχεδόν διπλασιάστηκαν τα ζώα και αυξήθηκαν και οι κτηνοτρόφοι. Οι 14.000 κτηνοτρόφοι του 2019 έγιναν 28.000 το 2025. Αυτά ήταν πλασματικά νούμερα σε μεγάλο βαθμό. Δεν δικαιολογούνται αυτά τα νούμερα από την παραγωγή».

Ελλιπείς εγγραφές
Ο ίδιος αναφέρεται και τις ελλιπείς εγγραφές στο σύστημα Άρτεμις του ΕΛΓΟ Δήμητρα. «Θα πρέπει να γνωρίζετε ότι όποιος παραδίδει γάλα, είναι υποχρεωμένος κάθε τρίμηνο να καταγράφει στο σύστημα Άρτεμις του ΕΛΓΟ Δήμητρα τις ποσότητες και τα τιμολόγια που έδωσε. Η πολιτεία δίνει ως κίνητρο έξτρα επιδότηση για το επιπλέον γάλα που καταγράφεται στο σύστημα. Τους επιδοτεί η πολιτεία να γραφτούν εκεί. Παρότι λοιπόν είχαμε στην Κρήτη 14.000 κτηνοτρόφους, οι οποίοι σε λίγα χρόνια έγιναν 28.000, το 2024 ξέρετε πόσοι παρέδωσαν γάλα, σύμφωνα με τα στοιχεία; Μόνο οι 10.930, οι υπόλοιποι δεν παρέδωσαν, κάτι που σημαίνει υπάρχουν πολλές μονάδες ανύπαρκτες, γεγονός για το οποίο δεν έγινε ποτέ έλεγχος. Κάποιοι έλεγχοι έγιναν, αλλά όχι σε μεγάλη έκταση. Αυτό δεν αποκαλύφθηκε εγκαίρως λόγω της έλλειψης διαχειριστικών σχεδίων βόσκησης. Επίσης δεν ελέγχθηκε από κανέναν ότι η βάση δεδομένων της Κρήτης εμφάνιζε αυτή την εκρηκτική αύξηση, σε αντίθεση με τη μείωση σε όλη την υπόλοιπη Ελλάδα. Δεν έγιναν, επίσης, επιτόπιοι έλεγχοι. Είναι γεγονός ότι οι 500 υπάλληλοι είναι πολύ λίγοι και οι έλεγχοι γενικώς είναι μειωμένοι. Γίνονταν έλεγχοι από δορυφόρο, αλλά αυτό στα ζώα δεν μπορεί να γίνει. Το ζήτημα είναι γιατί, επίσης, γιατί δεν προσελήφθησαν κτηνίατροι».

Οι τωρινές πληρωμές 

Για την απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης που πληρώνει τους αγρότες με βάση τεκμαρτό τρόπο υπολογισμού τόνισε χαρακτηριστικά ο κ. Σαρόπουλος «είναι στον αέρα όλη η διαδικασία και είναι κάτι που επίσης επηρεάζεται από τους καθολικούς ελέγχους που πρέπει να γίνουν. Θα πρέπει να προσληφθούν υπάλληλοι και να μετρήσουν τα αιγοπρόβατα μέσα στο 2026 και μετά να γίνει ο υπολογισμός και η απόδοση των επιδοτήσεων. Όλοι έχουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση διοικητικά σχέδια και σε δημόσιους και ιδιωτικούς βοσκότοπους.  Αυτό που γίνεται στην Ελλάδα γίνεται μόνο σε τριτοκοσμικές χώρες. Ωστόσο, ο καθοριστικός έλεγχος θα διαρκέσει τρία χρόνια, είναι μεγάλη διαδικασία, θέλει συλλογή παραγωγικών στοιχείων, θα πρέπει να εγκριθούν και μετά να κατανεμηθούν και οι βοσκότοποι, δεν είναι κάτι τόσο απλό».