«Χρυσή βίζα» για χρηματοοικονομικές επενδύσεις: Τι προβλέπει η νέα απόφαση για άδειες διαμονής σε πολίτες τρίτων χωρών

Δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ (Τεύχος Β’ 6217/20.11.2025) η κοινή υπουργική απόφαση με την οποία καθορίζονται αναλυτικά τα δικαιολογητικά, οι διαδικασίες και τα λοιπά θέματα για τη χορήγηση άδειας εισόδου και διαμονής σε πολίτες τρίτων χωρών που πραγματοποιούν χρηματοοικονομικές επενδύσεις στην Ελλάδα, σύμφωνα με το άρθρο 99 του ν. 5038/2023 («Κώδικας Μετανάστευσης»).

Η απόφαση, που υπογράφεται από τους Υπουργούς Εξωτερικών, Ανάπτυξης και Μετανάστευσης & Ασύλου, εξειδικεύει το νέο καθεστώς «χρηματοοικονομικής χρυσής βίζας» και αντικαθιστά το προηγούμενο πλαίσιο του 2019, προσαρμόζοντάς το στη νέα αρχιτεκτονική του Κώδικα Μετανάστευσης.

Σκοπός της απόφασης είναι να ορίσει: ποια δικαιολογητικά απαιτούνται για να αποδειχθεί ότι μια επένδυση έχει πράγματι πραγματοποιηθεί, πώς παρακολουθείται η διατήρηση (διακράτηση) της επένδυσης στο χρόνο, ποιες είναι οι υποχρεώσεις του επενδυτή και πότε μπορεί να ανακληθεί η άδεια διαμονής, πώς λειτουργεί το σχήμα όταν η επένδυση γίνεται μέσω νομικού προσώπου (εταιρείας), πώς καταρτίζονται και ενημερώνονται οι επίσημοι κατάλογοι των επενδυτικών οχημάτων (ΑΕΕΑΠ, ΟΕΕ, αμοιβαία κεφάλαια) που θεωρούνται επιλέξιμα.

Αρμόδιες υπηρεσίες είναι κυρίως η Διεύθυνση Αδειών Διαμονής του Υπουργείου Μετανάστευσης & Ασύλου και η Διεύθυνση Άμεσων Ξένων Επενδύσεων του Υπουργείου Ανάπτυξης.

Κατηγορίες επενδύσεων και ελάχιστα ποσά
Η απόφαση περιγράφει αναλυτικά τις μορφές χρηματοοικονομικής επένδυσης που «μετράνε» για τη χορήγηση άδειας διαμονής, καθώς και τα ελάχιστα ποσά. Ενδεικτικά:

Εισφορά κεφαλαίου 500.000 € και άνω
-Σε εταιρεία με έδρα ή εγκατάσταση στην Ελλάδα, μέσω αύξησης μετοχικού κεφαλαίου ή έκδοσης ομολογιακού δανείου, με τίτλους εισηγμένους σε ρυθμιζόμενη αγορά ή πολυμερή μηχανισμό διαπραγμάτευσης στην Ελλάδα.
-Σε Ανώνυμη Εταιρεία Επενδύσεων σε Ακίνητη Περιουσία (ΑΕΕΑΠ) που επενδύει αποκλειστικά στην Ελλάδα.

Συμμετοχή σε Οργανισμούς Εναλλακτικών Επενδύσεων
-Εισφορά τουλάχιστον 500.000 € σε Εταιρεία Κεφαλαίου Επιχειρηματικών Συμμετοχών (ΕΚΕΣ) ή Αμοιβαίο Κεφάλαιο Επιχειρηματικών Συμμετοχών (ΑΚΕΣ) που επενδύουν αποκλειστικά σε ελληνικές επιχειρήσεις.
-Αγορά μεριδίων ή μετοχών τουλάχιστον 350.000 € σε Οργανισμό Εναλλακτικών Επενδύσεων (ΟΕΕ) που επενδύει αποκλειστικά στην Ελλάδα.

Επένδυση σε ομόλογα Ελληνικού Δημοσίου
Αγορά κρατικών ομολόγων αξίας κτήσης τουλάχιστον 500.000 €, με υπολειπόμενη διάρκεια τουλάχιστον 3 έτη κατά τον χρόνο αγοράς, μέσω πιστωτικού ιδρύματος στην Ελλάδα που λειτουργεί ως θεματοφύλακας.

Προθεσμιακή κατάθεση
Προθεσμιακή κατάθεση τουλάχιστον 500.000 € σε ελληνικό πιστωτικό ίδρυμα, ετήσιας τουλάχιστον διάρκειας, με πάγια εντολή ανανέωσης. Επιτρέπονται συνδικαιούχοι (σύζυγος, συμβίος/συμβία, συγγενείς μέχρι β’ βαθμού), υπό προϋποθέσεις.

Εισηγμένες μετοχές και ομόλογα
Αγορά μετοχών, εταιρικών ομολόγων ή/και ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου, εισηγμένων σε ρυθμιζόμενες αγορές ή ΠΜΔ στην Ελλάδα, με αξία κτήσης τουλάχιστον 800.000 €, μέσω προσωπικής μερίδας στο Σύστημα Άυλων Τίτλων (Σ.Α.Τ.) και ειδικού λογαριασμού αποκλειστικής χρήσης.

Αμοιβαία κεφάλαια που επενδύουν σε ελληνικούς τίτλους
Αγορά μεριδίων τουλάχιστον 350.000 € σε αμοιβαίο κεφάλαιο που επενδύει αποκλειστικά σε μετοχές, εταιρικά ομόλογα ή ομόλογα Ελληνικού Δημοσίου εισηγμένα σε αγορές/ΠΜΔ στην Ελλάδα και περιλαμβάνεται στον ειδικό κατάλογο του άρθρου 99.

Εάν ο επενδυτής επιλέξει συνδυασμό διαφορετικών κατηγοριών, το ελάχιστο συνολικό ύψος της επένδυσης καθορίζεται με βάση την κατηγορία που έχει το υψηλότερο όριο (π.χ. αν υπάρχει συμμετοχή στην κατηγορία των 800.000 €, αυτό γίνεται το κατώτατο συνολικό πλαφόν).

Διαδικασία και προθεσμίες – Τι πρέπει να προσκομίσει ο επενδυτής
Για την πιστοποίηση της πραγματοποίησης της επένδυσης, ο πολίτης τρίτης χώρας ή ο πληρεξούσιός του υποβάλλει αίτηση στη Διεύθυνση Αδειών Διαμονής του Υπουργείου Μετανάστευσης & Ασύλου, συνοδευόμενη από ειδικά δικαιολογητικά ανά κατηγορία επένδυσης: βεβαιώσεις διαμεσολαβητών (χρηματιστηριακών, διαχειριστών ΟΕΕ κ.λπ.), βεβαιώσεις πιστωτικών ιδρυμάτων για τα εμβάσματα και όλες τις λεπτομέρειες της συναλλαγής, καθώς και εκθέσεις διαχειριστών και ορκωτών ελεγκτών όπου απαιτείται.

Κομβικό σημείο είναι οι προθεσμίες:
Η αίτηση για πιστοποίηση της επένδυσης πρέπει να υποβληθεί εντός 12 μηνών από την πραγματοποίησή της. Τα δικαιολογητικά πρέπει να είναι πρόσφατα:
-έως 1 μήνα πριν την υποβολή στην Υπηρεσία Διαμονής και έως 3 μήνες πριν την έκδοση εισήγησης από το Υπουργείο Ανάπτυξης,
-για ξενόγλωσσα έγγραφα, τα όρια αυξάνονται σε 2 και 4 μήνες αντίστοιχα.
Αν εν τω μεταξύ λήξουν τα χρονικά όρια, απαιτείται εκ νέου υποβολή επικαιροποιημένων δικαιολογητικών.

Μέχρι να ενεργοποιηθεί η αντίστοιχη ηλεκτρονική πλατφόρμα, η υποβολή μπορεί να γίνεται μέσω email, ταχυμεταφοράς ή με φυσική κατάθεση στη Διεύθυνση Αδειών Διαμονής.

Κεφάλαια από το εξωτερικό και οικογενειακές μεταβιβάσεις
Η απόφαση ξεκαθαρίζει ότι οι επενδύσεις πρέπει να πραγματοποιούνται με κεφάλαια εξωτερικού, τα οποία εμβάζονται για τον σκοπό της επένδυσης από τον ίδιο τον επενδυτή. Ωστόσο, ως εντολείς του εμβάσματος μπορούν να εμφανίζονται και ο/η σύζυγος ή συγγενείς εξ αίματος/αγχιστείας μέχρι β’ βαθμού, υπό την προϋπόθεση ότι προσκομίζονται εντός τριμήνου τα κατάλληλα πιστοποιητικά οικογενειακής κατάστασης που αποδεικνύουν τη συγγένεια.

Επιπλέον, ο επενδυτής μπορεί να «σπάσει» την επένδυση σε έως τρεις διακριτές επενδύσεις, σε μία ή περισσότερες από τις προβλεπόμενες κατηγορίες.

Παρακολούθηση και κίνδυνος ανάκλησης της άδειας
Μετά τη χορήγηση της άδειας διαμονής, η Διεύθυνση Άμεσων Ξένων Επενδύσεων του Υπουργείου Ανάπτυξης αναλαμβάνει την παρακολούθηση της διακράτησης της επένδυσης και ενημερώνει τη Διεύθυνση Αδειών Διαμονής για κάθε μεταβολή. Ο επενδυτής υποχρεούται: να προσκομίζει στοιχεία διακράτησης της επένδυσης όποτε του ζητηθεί, να δηλώνει εντός ενός (1) μήνα τυχόν ρευστοποίηση μέρους ή του συνόλου της επένδυσης, να ενημερώνει για αλλαγές στη σχέση με συνδικαιούχους ή για μεταβολές στην ιδιότητά του (ως μετόχου ή εταίρου) όταν η επένδυση γίνεται μέσω νομικού προσώπου.
Σε περίπτωση ρευστοποίησης, ο επενδυτής έχει αποκλειστική προθεσμία δύο (2) μηνών για να επανατοποθετήσει τα κεφάλαια σε ίδια ή άλλη επιλέξιμη κατηγορία επένδυσης και τρεις (3) μήνες για να υποβάλει αίτημα μεταβολής της επένδυσης με τα νέα δικαιολογητικά. Αν δεν τηρηθούν οι προθεσμίες ή δεν διατηρηθεί η επένδυση, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε ανάκληση της άδειας διαμονής, τόσο του επενδυτή όσο και των μελών της οικογένειάς του.

Επένδυση μέσω εταιρειών: έως τρεις άδειες ανά νομικό πρόσωπο

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το πλαίσιο για επενδύσεις που πραγματοποιούνται μέσω νομικών προσώπων:
-Αν η επένδυση γίνεται από ημεδαπό νομικό πρόσωπο, χορηγείται άδεια διαμονής σε πολίτη τρίτης χώρας που κατέχει το 100% των εταιρικών μεριδίων.
-Αν η επένδυση γίνεται από αλλοδαπό νομικό πρόσωπο, μπορούν να δοθούν έως τρεις (3) άδειες διαμονής σε πολίτες τρίτων χωρών, οι οποίοι κατέχουν αθροιστικά τουλάχιστον 33% του κεφαλαίου της εταιρείας.

Το ελάχιστο ύψος επένδυσης αυξάνεται κλιμακωτά ανάλογα με τον αριθμό των αδειών και την κατηγορία επένδυσης. Για τις περισσότερες κατηγορίες (α–ε του άρθρου 99) τα κατώτατα όρια ξεκινούν από 1.000.000 € για μία άδεια και φτάνουν έως 2.500.000 € για τρεις άδειες, ενώ για την κατηγορία των 800.000 € (περίπτωση στ) τα αντίστοιχα όρια είναι υψηλότερα (1,6–3,4 εκατ. €).

Πέρα από τα επενδυτικά δικαιολογητικά, απαιτούνται έγγραφα για την εταιρική σύνθεση, τη νόμιμη υπόσταση της εταιρείας, τις οικονομικές καταστάσεις και τις αποφάσεις του Διοικητικού Συμβουλίου για τη μετακίνηση των συγκεκριμένων επενδυτών στην Ελλάδα.

Κατάλογοι επιλέξιμων Οργανισμών –  Τι σημαίνει για τους επενδυτές
Η απόφαση προβλέπει ότι το Υπουργείο Ανάπτυξης, σε συνεργασία με την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, καταρτίζει και δημοσιεύει καταλόγους με: ΑΕΕΑΠ, ΟΕΕ (ΕΚΕΣ, ΑΚΕΣ κ.λπ.), αμοιβαία κεφάλαια, που πληρούν τις προϋποθέσεις του άρθρου 99 και είναι επιλέξιμα για την απόκτηση άδειας διαμονής μέσω συμμετοχής σε αυτά.

Οι οργανισμοί αυτοί υποχρεούνται να ενημερώνουν το Υπουργείο για κάθε μεταβολή (καταστατικό, άδειες, δομή, λογαριασμούς, κ.λπ.) εντός δύο μηνών. Αν διαπιστωθεί ότι δεν τηρούν πλέον τις προϋποθέσεις, μπορούν να διαγραφούν από τους καταλόγους. Σε αυτή την περίπτωση, οι επενδυτές που έχουν λάβει άδεια διαμονής μέσω της συμμετοχής τους στον συγκεκριμένο οργανισμό παύουν να πληρούν τις απαιτούμενες προϋποθέσεις ως προς τη διακράτηση της επένδυσης, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για το καθεστώς διαμονής τους.

Ένα νέο, αυστηρό αλλά στοχευμένο πλαίσιο
Η ισχύς της απόφασης αρχίζει από τη δημοσίευσή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, ενώ ρητά καταργείται η προγενέστερη ΚΥΑ του 2019 που ρύθμιζε τις αντίστοιχες επενδυτικές άδειες.

Με το νέο πλαίσιο, η Ελλάδα επιχειρεί να:

-κατευθύνει τα κεφάλαια τρίτων χωρών σε δομημένες χρηματοοικονομικές επενδύσεις και οργανισμούς υπό εποπτεία,

-ενισχύσει τη διαφάνεια στην προέλευση και τη διακράτηση των κεφαλαίων,

-συνδέσει πιο στενά την άδεια διαμονής με τη μακροπρόθεσμη επενδυτική παρουσία του ενδιαφερόμενου στη χώρα.

Για τους ενδιαφερόμενους επενδυτές τρίτων χωρών, αλλά και για τις τράπεζες, τους διαμεσολαβητές και τα επενδυτικά σχήματα, η νέα απόφαση αποτελεί πλέον τον βασικό «οδικό χάρτη» για τη χορήγηση και τη διατήρηση άδειας διαμονής μέσω χρηματοοικονομικών επενδύσεων στην Ελλάδα.

Εδώ όλη η απόφαση στο ΦΕΚ