Δημήτρης Σπυράκος: Δικαστική απόφαση τινάζει στον αέρα τον δείκτη του ΙΟΒΕ για τις αυξήσεις στα ασφάλιστρα υγείας

Το δρόμο για να διεκδικήσουν οι πελάτες των ασφαλιστικών εταιρειών τις πρωτοφανείς αυξήσεις στα ασφάλιστρα που επιβλήθηκαν στα συμβόλαια υγείας την περίοδο 2020-2025 ανοίγει η απόφαση του Πρωτοδικείου Αθηνών και εν συνεχεία του Συμβουλίου της Επικρατείας, η οποία αποφαίνεται ότι τα συγκεκριμένα ποσοστά ανόδου των ασφαλίστρων δεν μπορούν να καθοριστούν από ιδιωτικό φορέα όπως είναι ο ΙΟΒΕ και άρα δεν είναι νόμιμα.

Ο δικηγόρος κ. Δημήτρης Σπυράκος μιλά στο Financial Report για το χρονικό αυτής της απόφασης που επί της ουσίας δεν νομιμοποιεί τις αυξήσεις, καθώς παρότι προέκυψαν μετά από νομοθετική διάταξη του πρώην υπουργού Ανάπτυξης Αδωνι Γεωργιάδη το 2020 (ν. 4738/2020), στη συνέχεια η πολιτεία δεν φρόντισε να επικυρωθεί από το Δημόσιο. Εν προκειμένω από το Υπουργείο Ανάπτυξης, το οποίο είναι αρμόδιο για ό,τι σχετίζεται με τις ασφαλιστικές εταιρείες και τα ασφάλιστρα που οφείλουν να καταβάλουν ετησίως οι ιδιωτικά ασφαλισμένοι.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Ασφάλειες: Η αφαίμαξη με τα συμβόλαια υγείας συνεχίζεται – Έφθασαν τα ειδοποιητήρια με νέες αυξήσεις 9%

Συνολικά η Εθνική Ασφαλιστική έχει προχωρήσει σε αυξήσεις 35% την τελευταία τριετία

Να σημειωθεί πως ο κ. Σπυράκος δεν είναι ένας απλός νομικός. Από τον Δεκέμβριο 2009 έως τον Απρίλιο 2012 διετέλεσε Γενικός Γραμματέας Καταναλωτή του τότε Υπουργείου Οικονομίας (σήμερα Ανάπτυξης) και αργότερα γενικός γραμματέας Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και γνωρίζει όσο λίγοι της νομοθεσία. Επιπρόσθετα, εισηγήθηκε και είχε την ευθύνη σύνταξης του ν. 3869/2010 για τη ρύθμιση χρεών των υπερχρεωμένων φυσικών προσώπων (Ν. Κατσέλη), ενώ έχει διατελέσει μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Ενιαίου Φορέα Ελέγχου Τροφίμων (2000-2002), της Επιτροπής Ιδιωτικής Ασφάλισης (1997-2002) και του Εθνικού Συμβουλίου Καταναλωτών (1995-2001).

Σύμφωνα με τα όσα δηλώνει, ο κ. Σπυράκος, “όταν η Πολιτεία το 2020 ήθελε να θεσμοθετήσει έναν φορέα για την αύξηση των ασφαλίστρων, υποδείχθηκε ο ΙΟΒΕ, ο οποίος, όμως, συνιστά ιδιωτικό και όχι Δημόσιο Φορέα. Υπήρξαν τότε μεγάλες αντιδράσεις και η Πολιτεία αναδιπλώθηκε, τονίζοντας ότι θα υπάρξει σχετικό προεδρικό διάταγμα, το οποίο θα επικυρώνει τις αποφάσεις. Αυτό που μπήκε στο ΠΔ, το 2021, μιλούσε ναι μεν για δείκτη αυξήσεων που θα ορίζονταν από τον ΙΟΒΕ, όμως συμπλήρωσε ότι θα έπρεπε και ο Υπουργός Ανάπτυξης να υπογράψει την ανακοίνωση της εκάστοτε ετήσιας αύξησης, έτσι ώστε να θεωρείται έγκυρη. Αυτό όμως δεν έγινε από κανέναν Υπουργό Ανάπτυξης τα προηγούμενα χρόνια, με αποτέλεσμα, αυτές οι αυξήσεις ναι μεν να δημοσιοποιούνται, αλλά επί της ουσίας να είναι “στον αέρα “, δηλαδή να μην είναι νόμιμες με τη σφραγίδα της Πολιτείας“.

Κατά τον κ. Σπυράκο, το Πολυμελές Πρωτοδικείο Αθηνών, με την απόφαση υπ’ αριθμό 1231/2025, διαπιστώνει ότι ο Ενιαίος Δείκτης Υγείας του ΙΟΒΕ που εισήχθη με βάση το άρθρο 268 του ν. 4738/2020 για την αναπροσαρμογή των ασφαλίστρων στις ισόβιες ασφαλίσεις υγείας δεν τέθηκε ποτέ σε ισχύ. Η απόφαση αυτή ορίζει ότι ο Ενιαίος Δείκτης Υγείας του ΙΟΒΕ δεν έχει λάβει νόμιμη υπόσταση και δεν μπορεί να αποτελέσει κριτήριο για την αναπροσαρμογή των ασφαλίστρων. Απόφαση, η οποία επικυρώθηκε και από το Συμβούλιο της Επικράτειας για το γεγονός ότι το ΙΟΒΕ δεν μπορεί να είναι από μόνος του ο φορέας που θα καθορίζει τις αυξήσεις. Συγκεκριμένα, τα δικαστήρια μιλούσαν για “δημόσιους δείκτες” που μπορούν να καθορίζουν τις αυξήσεις.

Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι εφόσον οι αυξήσεις της προηγούμενης πενταετίας δεν επικυρώθηκαν από Δημόσιο Φορέα, κατά συνέπεια δεν στέκουν νομικά και ο οποιοσδήποτε τις πλήρωσε κανονικά, και από το φόβο μήπως χάσει το συμβόλαιο του, μπορεί τώρα να τις διεκδικήσει.

Κατά όσα ανέφερε ο κ. Σπυράκος αυτό το κενό αναμένεται να λυθεί το 2026, καθώς καταρτίζεται νόμος, ο οποίος και θα ορίζει υποδείκτη της ΕΛΣΤΑΤ, μέσω του οποίου θα καθορίζονται οι ετήσιες αυξήσεις στα ασφάλιστρα.

Συγκεκριμένα, η αλλαγή της σχετικής νομοθεσίας θα επέλθει μετά την 1/1/2026, όταν και καταργείται ο δείκτης του ΙΟΒΕ με τον δείκτη της ΕΛΣΤΑΤ, για τον οποίο αναμένεται να γίνουν γνωστά περισσότερα τους επόμενους μήνες.

Ο δείκτης του ΙΟΒΕ 

Υπενθυμίζεται ότι με το άρθρο 268 του ν. 4738/2020  θεσμοθετήθηκε ιδιωτικός δείκτης – γνωστός  ως Δείκτης Υγείας ΙΟΒΕ – που άνοιξε την πόρτα σε ετήσιες αυξήσεις στα μονοετή πλέον συμβόλαια υγείας. Σημειώνεται ότι αυτή η απόφαση έχει τη σημασία της, καθώς αυτές τις ημέρες η Εθνική Ασφαλιστική, η οποία είναι η μεγαλύτερη εταιρεία του κλάδου, έστειλε στους ασφαλιζόμενούς της ειδοποιητήρια με νέες αυξήσεις (αφορούν το 2024) για τη δόση του συμβολαίου τους το α΄εξάμηνο του 2025.

Αυτή η νέα αύξηση ισοδυναμεί με 8,5% στα ασφάλιστρα και είναι η πολλοστή που έρχεται στα χέρια των ασφαλισμένων τα τελευταία χρόνια. Οι ασφαλισμένοι καλούνται να πληρώσουν το ποσό αν θέλουν να συνεχίσουν να λαμβάνουν τις υπηρεσίες για τις οποίες έχουν συμφωνήσει και υπογράψει με τις ασφαλιστικές εταιρείες.

Η σημερινή ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης αναγκάστηκε να προχωρήσει σε κατάργηση του δείκτη του ΙΟΒΕ με νέο δείκτη τον οποίο θα συντάξει η Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ) καθ θα έχει ισχύ από το 2026.