Είναι ο Ντόναλντ Τραμπ εχθρός της Ευρώπης; Τί απάντησαν οι Ευρωπαίοι

Σχεδόν οι μισοί Ευρωπαίοι θεωρούν τον Ντόναλντ Τραμπ «εχθρό της Ευρώπης», ακόμη περισσότεροι αξιολογούν ως υψηλό τον κίνδυνο πολέμου με τη Ρωσία και πάνω από τα δύο τρίτα πιστεύουν ότι η χώρα τους δεν θα μπορούσε να αμυνθεί σε μια τέτοια σύρραξη, σύμφωνα με έρευνα.

Η δημοσκόπηση, που πραγματοποιήθηκε σε εννέα χώρες για λογαριασμό της παρισινής πλατφόρμας ευρωπαϊκού διαλόγου Le Grand Continent, έδειξε επίσης ότι σχεδόν τα τρία τέταρτα των ερωτηθέντων θέλουν η χώρα τους να παραμείνει στην ΕΕ, ενώ σχεδόν το ίδιο ποσοστό θεωρεί ότι η αποχώρηση από την ένωση έβλαψε το Ηνωμένο Βασίλειο.

Ο Ζαν-Ιβ Ντορμαζέν, καθηγητής πολιτικής επιστήμης και ιδρυτής της εταιρείας δημοσκοπήσεων Cluster17, δήλωσε: «Η Ευρώπη δεν αντιμετωπίζει μόνο αυξανόμενους κινδύνους, αλλά βιώνει και μια βαθιά μεταβολή του ιστορικού, γεωπολιτικού και πολιτικού της περιβάλλοντος. Η συνολική εικόνα [της έρευνας] παρουσιάζει μια Ευρώπη ανήσυχη, βαθιά συνειδητοποιημένη ως προς τις ευαλωτότητές της και δυσκολευόμενη να φανταστεί θετικά το μέλλον της».

Η έρευνα έδειξε ότι κατά μέσο όρο το 48% των πολιτών στις εννέα χώρες θεωρεί τον Τραμπ ξεκάθαρα αντίπαλο – με τα υψηλότερα ποσοστά στο Βέλγιο (62%) και στη Γαλλία (57%) και τα χαμηλότερα στην Κροατία (37%) και στην Πολωνία (19%).

«Σε όλη την ήπειρο, ο τραμπισμός αντιμετωπίζεται σαφώς ως εχθρική δύναμη», σημείωσε ο Ντορμαζέν, προσθέτοντας ότι αυτή η αντίληψη παγιώνεται, καθώς σε σύγκριση με τον Δεκέμβριο του 2024 λιγότεροι ερωτηθέντες χαρακτηρίζουν πλέον τον Τραμπ «ούτε φίλο ούτε εχθρό» και περισσότεροι τον θεωρούν ξεκάθαρα εχθρικό.

Ωστόσο, οι Ευρωπαίοι εξακολουθούν να βλέπουν τη σχέση με τις ΗΠΑ ως στρατηγικά σημαντική. Οταν ρωτήθηκαν ποια στάση θα πρέπει να υιοθετήσει η ΕΕ απέναντι στην αμερικανική κυβέρνηση, η πιο δημοφιλής επιλογή (48%) ήταν ο συμβιβασμός.

Η δημοσκόπηση, που πραγματοποιήθηκε σε Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία, Γερμανία, Πολωνία, Πορτογαλία, Κροατία, Βέλγιο και Ολλανδία, έδειξε επίσης ότι μια σχετική πλειοψηφία (51%) θεωρεί πως ο κίνδυνος ανοικτού πολέμου με τη Ρωσία τα επόμενα χρόνια είναι υψηλός, ενώ το 18% τον κρίνει πολύ υψηλό.

Ο Ντορμαζέν σχολίασε ότι ένα τέτοιο αποτέλεσμα «θα ήταν αδιανόητο πριν από λίγα μόλις χρόνια και σηματοδοτεί τη μετατόπιση της ευρωπαϊκής κοινής γνώμης προς ένα νέο γεωπολιτικό καθεστώς, στο οποίο η πιθανότητα άμεσης σύγκρουσης στην ήπειρο θεωρείται πλέον ευρέως ως ρεαλιστικό ενδεχόμενο». Οι απόψεις διαφοροποιούνται έντονα ανάλογα με την εγγύτητα προς τη Ρωσία: στην Πολωνία, το 77% των ερωτηθέντων θεωρεί τον κίνδυνο πολέμου υψηλό, έναντι 54% στη Γαλλία, 51% στη Γερμανία, 39% στην Πορτογαλία και 34% στην Ιταλία.

Η εμπιστοσύνη στις εθνικές στρατιωτικές δυνατότητες είναι χαμηλή παντού, σύμφωνα με την έρευνα, με το 69% των ερωτηθέντων στις εννέα χώρες να δηλώνει ότι η χώρα του «μάλλον δεν» ή «καθόλου» είναι σε θέση να αμυνθεί απέναντι σε ρωσική επίθεση.

Οι Γάλλοι εμφανίζονται οι πιο σίγουροι, αλλά και εκεί πρόκειται για μειοψηφία, καθώς μόλις το 44% δηλώνει ότι έχει εμπιστοσύνη. Στην Πολωνία, η οποία συνορεύει με τη Ρωσία, το 58% δηλώνει ότι δεν έχει. «Μπαίνουμε σε μια εποχή κινδύνου, ενώ ταυτόχρονα βιώνουμε ένα επίμονο αίσθημα εθνικής αδυναμίας», είπε ο Ντορμαζέν.

Το αίσθημα ευαλωτότητας είναι ευρέως διαδεδομένο, σύμφωνα με τη δημοσκόπηση: μόνο το 12% των ερωτηθέντων δηλώνει ότι δεν αισθάνεται ιδιαίτερα απειλούμενο από μια σειρά παραγόντων ανασφάλειας, που εκτείνονται από την τεχνολογία και τη στρατιωτική ασφάλεια έως την ενέργεια και την τροφή.

Παρότι υπήρχαν σημαντικές εθνικές διαφορές, η τεχνολογία και η ψηφιακή ασφάλεια αναφέρθηκαν ως η συχνότερα αντιλαμβανόμενη απειλή (28%), με τη στρατιωτική ασφάλεια να ακολουθεί (25%). Η ανάγκη για ευρωπαϊκή συνδρομή είναι έντονη, με το 69% των πολιτών να δηλώνει ότι η ΕΕ θα πρέπει να διαδραματίσει προστατευτικό ρόλο.

Η μεγάλη πλειονότητα των ερωτηθέντων στις εννέα χώρες στηρίζει την παραμονή στην ΕΕ: το 74% δηλώνει ότι θέλει η χώρα του να συνεχίσει να είναι μέλος της ένωσης, με τη στήριξη να είναι υψηλότερη στην Πορτογαλία (90%) και στην Ισπανία (89%) και χαμηλότερη στην Πολωνία (68%) και στη Γαλλία (61%).

Επίσης, πέντε χρόνια μετά το Brexit, η απόφαση του Ηνωμένου Βασιλείου να αποχωρήσει από την ΕΕ θεωρείται σε συντριπτικό βαθμό αποτυχία. Το 63% πιστεύει ότι είχε αρνητικό αντίκτυπο για τη Βρετανία, ενώ μόλις το 19% τη θεωρεί θετική εξέλιξη, συμπεριλαμβανομένου ενός 5% που τη βλέπει ως πολύ θετική.