ΕΚΤ: Αυξάνεται η χρηματοπιστωτική αστάθεια από τους δασμούς – Ευάλωτες οι αγορές μετοχών

Η σημαντική αύξηση της αβεβαιότητας στο παγκόσμιο εμπόριο, την άμυνα και τη διεθνή συνεργασία θα μπορούσε να αποδειχθεί πρόκληση για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα της Ευρωζώνης, όπως προκύπτει από την Επισκόπηση Χρηματοοικονομικής Σταθερότητας του Μαΐου 2025, που δημοσιεύθηκε την Τετάρτη από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ).

Οι συχνές μεταβολές και ανατροπές στην δασμολογική πολιτική, παράλληλα με σημαντικές αλλαγές στο γεωπολιτικό περιβάλλον, θα μπορούσαν να έχουν σημαντικές οικονομικές και χρηματοπιστωτικές επιπτώσεις. Ενώ οι παγκόσμιες μακροοικονομικές ανισορροπίες παραμένουν ένα μακροχρόνιο ζήτημα, δεν είναι σαφές ότι οι δασμοί είναι το καταλληλότερο πολιτικό μέσο για την αντιμετώπισή τους, τονίζεται.

«Οι αυξανόμενες εμπορικές τριβές και οι καθοδικοί κίνδυνοι για την οικονομική ανάπτυξη επηρεάζουν αρνητικά τις προοπτικές για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα», υπογράμμισε ο Αντιπρόεδρος της ΕΚΤ, Λουίς ντε Γκίντος. Η σημαντική αύξηση της αβεβαιότητας στο εμπόριο έφεραν σημαντική άνοδο στην αστάθεια των χρηματοπιστωτικών αγορών και αύξησαν τον κίνδυνο οικονομικής επιβράδυνσης.

«Οι χρηματοπιστωτικές αγορές σε όλο τον κόσμο επιδόθηκαν σε ανησυχητικά ταχύτατο sell off στις αρχές Απριλίου και οι χρηματοοικονομικές συνθήκες έγιναν αισθητά πιο σφιχτές. Ενώ τα risky assets είχαν σβήσει πλήρως τις αρχικές τους απώλειες μέχρι τα μέσα Μαΐου, οι αγορές εξακολουθούν να είναι ιδιαίτερα ευαίσθητες σε ειδήσεις σχετικά με τους δασμούς» αναφέρεται.

«Οι αγορές μετοχών ειδικότερα παραμένουν ευάλωτες σε ξαφνικές και απότομες προσαρμογές, καθώς οι αποτιμήσεις εξακολουθούν να είναι υψηλές και οι ανησυχίες επιμένουν. Σε ένα περιβάλλον αυξημένης αστάθειας της αγοράς, θα μπορούσαν να αποκαλυφθούν αδυναμίες ρευστότητας και μόχλευσης των μη τραπεζικών οργανισμών της ζώνης του ευρώ, ενισχύοντας τους κραδασμούς της αγοράς» προστίθεται.

«Οι εταιρείες και τα νοικοκυριά της ζώνης του ευρώ έχουν δει τους ισολογισμούς τους να βελτιώνονται τα τελευταία χρόνια, αλλά οι εμπορικές εντάσεις και οι ασθενέστερες προοπτικές ανάπτυξης υποδηλώνουν μελλοντικά εμπόδια. Η ζώνη του ευρώ είναι μια πολύ ανοιχτή οικονομία και οι εμπορικές τριβές θα επηρεάσουν τις εταιρείες που βασίζονται στο εξωτερικό εμπόριο, με πιθανές αλυσιδωτές επιπτώσεις για τα νοικοκυριά εάν αποκαλυφθούν οι ευπάθειες των εταιρειών που σχετίζονται με το εμπόριο και οδηγήσουν σε απολύσεις. Σε ένα τέτοιο περιβάλλον, η έκθεση σε πιστωτικό κίνδυνο μπορεί να αυξηθεί για τις τράπεζες και τα μη τραπεζικά ιδρύματα της ζώνης του ευρώ, αν και η ικανότητα των τραπεζών να απορροφήσουν περαιτέρω επιδείνωση της ποιότητας των περιουσιακών στοιχείων θα πρέπει να υποστηριχθεί από ισχυρή κερδοφορία και σημαντικά αποθέματα κεφαλαίου και ρευστότητας», τονίζει.

Εύθραυστα δημοσιονομικά μεγέθη

«Ενώ οι λόγοι δημόσιου χρέους προς ΑΕΠ στη ζώνη του ευρώ έχουν μειωθεί σημαντικά μετά την απότομη άνοδο που σημείωσαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας, τα θεμελιώδη δημοσιονομικά μεγέθη παραμένουν εύθραυστα σε ορισμένες χώρες. Τα σχέδια για την αύξηση των αμυντικών δαπανών έχουν τη δυνατότητα να ενισχύσουν την οικονομική ανάπτυξη εάν επικεντρωθούν σε παραγωγικές επενδύσεις, αλλά θα μπορούσαν επίσης να ενέχουν κινδύνους δεδομένων των υψηλότερων αναγκών έκδοσης σε μια περίοδο αυξανόμενου κόστους χρηματοδότησης. Αυτές οι υψηλότερες αμυντικές δαπάνες, σε συνδυασμό με την ασθενέστερη ανάπτυξη και άλλες διαρθρωτικές προκλήσεις, όπως αυτές που θέτουν η κλιματική αλλαγή, η ψηφιοποίηση και η γήρανση του πληθυσμού, θα μπορούσαν να επιδεινώσουν τις ήδη τεταμένες δημοσιονομικές θέσεις ορισμένων κυβερνήσεων της ζώνης του ευρώ», επισημαίνεται..

Η ΕΚΤ υπογραμμίζει ότι στο τρέχον εξαιρετικά αβέβαιο μακροοικονομικό και πολιτικό περιβάλλον, η διατήρηση και η ενίσχυση της ανθεκτικότητας του χρηματοπιστωτικού συστήματος είναι καθοριστικής σημασίας. «Σε αυτό το πλαίσιο, οι μακροπροληπτικές αρχές θα πρέπει να διατηρήσουν τις υφιστάμενες απαιτήσεις κεφαλαιακού αποθέματος ασφαλείας και τα μέτρα που βασίζονται στους δανειολήπτες, ώστε να διασφαλίσουν υγιή πρότυπα δανεισμού. Επιπλέον, το αυξανόμενο αποτύπωμα της αγοράς και η διασύνδεση των μη τραπεζικών οργανισμών απαιτούν ένα ολοκληρωμένο σύνολο μέτρων πολιτικής που θα αυξήσουν την ανθεκτικότητα του μη τραπεζικού τομέα χρηματοπιστωτικής διαμεσολάβησης. Μια τέτοια ανθεκτικότητα σε ολόκληρο τον τομέα θα συμβάλει επίσης στην προώθηση της ολοκλήρωσης των κεφαλαιαγορών της ζώνης του ευρώ».

Δείτε την  Επισκόπηση Χρηματοοικονομικής Σταθερότητας του Μαΐου 2025 της ΕΚΤ