Ευρωκοινοβούλιο: Ενέκρινε την αναθεώρηση του Μηχανισμού Συνοριακής Προσαρμογής Άνθρακα

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε με 564 ψήφους υπέρ την πρόταση αναθεώρησης της Κομισιόν για τον Μηχανισμό Συνοριακής Προσαρμογής Άνθρακα (CBAM) με στόχο την απλούστευση για τη μείωση του διοικητικού φόρτου για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και τους περιστασιακούς εισαγωγείς.

Ο Μηχανισμός Συνοριακής Προσαρμογής Άνθρακα υπενθυμίζεται ότι είναι το εργαλείο της ΕΕ για την εξίσωση της τιμής του διοξειδίου του άνθρακα που καταβάλλεται για προϊόντα της ΕΕ που λειτουργούν στο πλαίσιο του συστήματος εμπορίας εκπομπών της ΕΕ (ΣΕΔΕ) με εκείνη των εισαγόμενων προϊόντων και για την ενθάρρυνση μεγαλύτερης κλιματικής φιλοδοξίας σε χώρες εκτός ΕΕ.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Σάκης Αρναούτογλου (S&D-ΠΑΣΟΚ): Στη σωστή κατεύθυνση η αναθεώρηση του Μηχανισμού Συνοριακής Προσαρμογής Άνθρακα

Οι τροπολογίες αφορούν ένα ευρύ φάσμα του μηχανισμού και στοχεύουν στον εκσυγχρονισμό του

Σχεδόν ένα μήνα πριν, ο Ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ (S&D), Σάκης Αρναούτογλου, δήλωσε στο Financial Report ότι η εν λόγω αναθεώρηση κινούνταν στη σωστή κατεύθυνση, όταν η κοινοβουλευτική Επιτροπή για το Περιβάλλον, το Κλίμα και την Ασφάλεια Τροφίμων αποφάσιζε για τις τεχνικές του αλλαγές.

Οι αλλαγές που ενέκριναν οι Ευρωβουλευτές

Το Κοινοβούλιο ενέκρινε την πρόταση της Επιτροπής, η οποία αποτελεί μέρος της δέσμης απλούστευσης «Omnibus I» που υποβλήθηκε στις 26 Φεβρουαρίου 2025.

Οι ευρωβουλευτές ενέκριναν μόνο τεχνικές τροποποιήσεις για λόγους αποσαφήνισης και υποστήριξαν ένα νέο κατώτατο όριο μάζας de minimis των 50 τόνων. Αυτό θα εξαιρέσει τη συντριπτική πλειοψηφία (90%) των εισαγωγέων -κυρίως μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις και ιδιώτες- που εισάγουν μόνο μικρές ποσότητες εμπορευμάτων που υπάγονται στον CBAM. Οι περιβαλλοντικοί στόχοι της CBAM παραμένουν εφικτοί, καθώς το 99% των συνολικών εκπομπών εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από τις εισαγωγές σιδήρου, χάλυβα, αλουμινίου, τσιμέντου και λιπασμάτων θα εξακολουθήσουν να καλύπτονται από τους κανόνες.

Για αυτό, είχε δηλώσει σχετικά ο ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ: «Πρόκειται για μια αναγκαία εξισορρόπηση που μειώνει τα διοικητικά βάρη χωρίς να υπονομεύει τον περιβαλλοντικό στόχο – ιδίως όταν διατηρείται η υποχρέωση αυτοπαρακολούθησης και δήλωσης ως «περιστασιακοί εισαγωγείς CBAM». Παρότι αφορά μικρό μέρος του όγκου, προστατεύει σημαντικά τις μικρές επιχειρήσεις».

Για τις εισαγωγές που καλύπτονται, οι αλλαγές απλοποιούν επίσης τη διαδικασία έγκρισης για όσους επιθυμούν να εισάγουν εμπορεύματα που υπόκεινται στο CBAM, τον υπολογισμό των εκπομπών και τη διαχείριση της οικονομικής ευθύνης στον CBAM, ενώ ενισχύουν τις διατάξεις κατά της κατάχρησης.

Η εξαίρεση υποπροϊόντων χαμηλής έντασης άνθρακα και οι απλοποιημένες μεθοδολογίες υπολογισμού εκπομπών για το χάλυβα και το αλουμίνιο «είναι τεχνικές βελτιώσεις που καθιστούν τον CBAM πιο λειτουργικό και αποδοτικό», είχε επίσης δηλώσει σχετικά με τις εν λόγω αλλαγές ο κ. Αρναούτογλου.

Σύμφωνα επίσης με τα όσα είχε δηλώσει ο Έλληνας Ευρωβουλευτής στο Financial Report, ο μηχανισμός έχει κάποιους γενικούς στόχους οι οποίοι είναι κρίσιμοι:

• Προστατεύει την ευρωπαϊκή βιομηχανία από τον αθέμιτο διεθνή ανταγωνισμό, εξασφαλίζοντας ίσους όρους ανταγωνισμού.

• Στηρίζει τις αναπτυσσόμενες χώρες, παρέχοντας τεχνική και οικονομική βοήθεια για την απανθρακοποίηση των οικονομιών τους.

• Εξασφαλίζει ότι τα έσοδα από τον CBAM επενδύονται σε πράσινες και κοινωνικά δίκαιες πολιτικές εντός και εκτός ΕΕ.

• Ενισχύει τη διαφάνεια και τη λογοδοσία, με τη δημιουργία κεντρικής ευρωπαϊκής αρχής για την εποπτεία του μηχανισμού.

Ο εισηγητής

Μετά την ψηφοφορία, ο εισηγητής Antonio Decaro (S&D, IT) δήλωσε τα εξής:

«Η CBAM είναι ένα κρίσιμο μέσο που βοηθά την ΕΕ να αποτρέψει τη διαρροή άνθρακα και να δώσει κίνητρα για την ανάληψη δράσης για το κλίμα εκτός της ΕΕ. Ως εκ τούτου, χαίρομαι που το Κοινοβούλιο αποφάσισε να μην ανοίξει εκ νέου άλλες διατάξεις της νομοθεσίας CBAM. Η προσέγγιση αυτή μας επιτρέπει να απλοποιήσουμε τα πράγματα για τις εταιρείες χωρίς να διαλύσουμε ή να αποδυναμώσουμε την CBAM. Θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε γρήγορα για να αποδώσουμε νομική σαφήνεια και ασφάλεια σε όλους τους ενδιαφερόμενους της CBAM».

Επόμενα βήματα

Μετά την ψήφιση του κειμένου από τους ευρωβουλευτές με 564 ψήφους υπέρ, 20 κατά και 12 αποχές, τώρα σειρά έχουν οι διαπραγματεύσεις με το Συμβούλιο ώστε να διατυπωθεί στην τελική μορφή της η εν λόγω νομοθεσία.

Στις αρχές του 2026 επίσης, η Επιτροπή θα αξιολογήσει αν θα επεκτείνει το πεδίο εφαρμογής του CBAM σε άλλους τομείς του ΣΕΔΕ που κινδυνεύουν από διαρροή άνθρακα.