Ευρωκοινοβούλιο: Πιέζει για νέο υποχρεωτικό έλεγχο των ιδιωτικών συνομιλιών

Εσωτερικό έγγραφο που διέρρευσε αποκαλύπτει ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο επιδιώκει να επιτευχθεί συμφωνία για την επίμαχη πρόταση ελέγχου μηνυμάτων με στόχο την ανίχνευση υλικού σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών (CSAM).

Η Δανία επανέφερε το αμφιλεγόμενο νομοσχέδιο την πρώτη ημέρα της Προεδρίας της στην ΕΕ, με νέες υποχρεώσεις για όλες τις υπηρεσίες ανταλλαγής μηνυμάτων στην Ευρώπη να ελέγχουν τις συνομιλίες των χρηστών, που θα μπορούσαν να εγκριθούν ήδη από τον Οκτώβριο.

Όπως αναφέρεται από την ομάδα ψηφιακών δικαιωμάτων Netzpolitik, κατά τη συνάντηση που πραγματοποιήθηκε στις 11 Ιουλίου, το Κοινοβούλιο απείλησε να μπλοκάρει την επέκταση του τρέχοντος προσωρινού κανονισμού εθελοντικού ελέγχου – έναν προσωρινό νόμο που επιτρέπει στους παρόχους μηνυμάτων να ελέγχουν τις συνομιλίες των χρηστών τους εάν το επιθυμούν – εκτός εάν το Συμβούλιο συμφωνήσει στην υποχρεωτική σάρωση.

“Ο πολιτικός αυτός εκβιασμός επιβάλλει μια κακή επιλογή και αντιτίθεται στη δηλωμένη θέση του ίδιου του Κοινοβουλίου κατά του μαζικού ελέγχου”, δήλωσε στο TechRadar ο πρώην ευρωβουλευτής του γερμανικού Κόμματος Πειρατών, Patrick Breyer.

Η πρόταση, γνωστή ως “Chat Control”, προτάθηκε αρχικά τον Μάιο του 2022 και στοχεύει στη διακοπή της διάδοσης περιεχομένου CSAM στο διαδίκτυο με τον έλεγχο όλων των επικοινωνιών, ειδικά των κρυπτογραφημένων. Ωστόσο, η πρόταση έχει δει κάποιες αλλαγές καθώς υπερασπιστές της ιδιωτικότητας, τεχνολόγοι, ακόμη και πολιτικοί εξέφρασαν ανησυχίες.

Οι ειδικοί ανησυχούν ιδιαίτερα ότι αυτές οι νέες υποχρεώσεις ελέγχου θα καταλήξουν να υπονομεύσουν την προστασία της κρυπτογράφησης – ένα κρίσιμο χαρακτηριστικό ασφαλείας που χρησιμοποιούν εφαρμογές όπως το WhatsApp, το Signal και το Proton Mail για να κωδικοποιήσουν τις διαδικτυακές επικοινωνίες των χρηστών σε μη αναγνώσιμη μορφή και να αποτρέψουν μη εξουσιοδοτημένη πρόσβαση.

Σύμφωνα με την πρώτη έκδοση της πρότασης, όλοι οι πάροχοι λογισμικού ανταλλαγής μηνυμάτων θα απαιτούνταν να εκτελούν αδιάκριτη σάρωση ιδιωτικών μηνυμάτων για αναζήτηση περιεχομένου CSAM. Η αντίδραση ήταν έντονη, με το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων να απαγορεύει όλες τις νομικές προσπάθειες εξασθένησης της κρυπτογράφησης ασφαλών επικοινωνιών στην Ευρώπη.

Τον Ιούνιο του 2024, το Βέλγιο πρότεινε ένα νέο, πιο συμβιβαστικό κείμενο που στοχεύει μόνο σε κοινόχρηστες φωτογραφίες, βίντεο και URLs, με την άδεια των χρηστών. Τον Φεβρουάριο του 2025, η Πολωνία προσπάθησε να βρει καλύτερο συμβιβασμό καθιστώντας τον κρυπτογραφημένο έλεγχο συνομιλιών εθελοντικό και ταξινομημένο ως “πρόληψη”.

Ωστόσο, σύμφωνα με τον Breyer, η δανική πρόταση είναι η “πιο ριζοσπαστική έκδοση” μέχρι στιγμής. “Η πρόταση περιλαμβάνει την υποχρεωτική μαζική σάρωση ιδιωτικών επικοινωνιών και στοχεύει στο να σπάσει την ασφαλή κρυπτογράφηση αναγκάζοντας τον έλεγχοστην πλευρά του πελάτη στις εφαρμογές ανταλλαγής μηνυμάτων σας. Χαρακτηριστικά, οι κυβερνητικοί και στρατιωτικοί λογαριασμοί θα εξαιρούνται από τον παρεμβατικό και αναξιόπιστο έλεγχο”, εξηγεί.