Ευρωπαϊκό Δικαστήριο: Νέα καταδίκη της Ελλάδας για τα μη ενημερωμένα σχέδια διαχείρισης πλημμυρών

Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τη δημοσιευθείσα στις 05.06.2025 απόφασή του καταδικάζει για πρώτη φορά την Ελλάδα λόγω της παράλειψής της να ενημερώσει τα σχέδια για τη διαχείριση των κινδύνων πλημμύρας στα 14 υδατικά διαμερίσματα της χώρας.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προσέφυγε ενώπιον του Δικαστηρίου στις 17 Μαΐου 2024, διότι διαπίστωσε ότι η Ελλάδα δεν τήρησε τις προθεσμίες για την επανεξέταση και την επικαιροποίηση των σχεδίων διαχείρισης των λεκανών απορροής και των σχεδίων διαχείρισης των κινδύνων πλημμύρας στα 14 υδατικά διαμερίσματά της, ήτοι: της Δυτικής Πελοποννήσου, της Βόρειας Πελοποννήσου, της Ανατολικής Πελοποννήσου, της Δυτικής Στερεάς Ελλάδας, της Ηπείρου, της Αττικής, της Ανατολικής Στερεάς Ελλάδας, της Θεσσαλίας, της Δυτικής Μακεδονίας, της Κεντρικής Μακεδονίας, της Ανατολικής Μακεδονίας, της Θράκης, της Κρήτης και των νήσων του Αιγαίου, πέντε εκ των οποίων αποτελούν διεθνείς περιοχές λεκάνης απορροής ποταμού.

Με τη σημερινή απόφασή του, το Δικαστήριο καταδικάζει την Ελλάδα λόγω της παράλειψής της να επανεξετάσει και να επικαιροποιήσει, εντός της ταχθείσας προθεσμίας, τα σχέδια διαχείρισης των λεκανών απορροής. Το Δικαστήριο αποφαίνεται επίσης ότι η Ελλάδα παρέβη τις υποχρεώσεις της καθόσον δεν επανεξέτασε και δεν επικαιροποίησε, στο μέτρο που αυτό απαιτούνταν, τα σχέδια διαχείρισης των κινδύνων πλημμύρας.

Η Ελλάδα πρέπει να συμμορφωθεί με την απόφαση το συντομότερο, διαφορετικά απειλείται με την επιβολή χρηματικών κυρώσεων. Αν η Επιτροπή διαπιστώσει ότι η Ελλάδα δεν συμμορφώνεται προς την απόφαση, μπορεί να ασκήσει νέα προσφυγή, ζητώντας την επιβολή χρηματικών κυρώσεων. Σε περίπτωση μη ανακοινώσεως στην Επιτροπή των μέτρων για τη μεταφορά μιας οδηγίας στο εσωτερικό δίκαιο της χώρας, το Δικαστήριο μπορεί, κατόπιν προτάσεως της Επιτροπής, να επιβάλει κυρώσεις με την πρώτη του απόφαση.

Σημειώνεται ότι στο πλαίσιο της ενωσιακής πολιτικής στον τομέα των υδάτων, τα κράτη μέλη υποχρεούνται, βάσει οδηγίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Οδηγία 2000/60/ΕΚ, για τη θέσπιση πλαισίου κοινοτικής δράσης στον τομέα της πολιτικής των υδάτων), να επανεξετάζουν και να επικαιροποιούν τα σχέδια διαχείρισης των λεκανών απορροής. Επίσης, τα κράτη μέλη υποχρεούνται να διαβιβάζουν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και σε κάθε άλλο ενδιαφερόμενο κράτος μέλος αντίγραφα και επικαιροποιήσεις των σχεδίων αυτών εντός τριών μηνών από τη δημοσίευσή τους.

Η οδηγία της ΕΕ (2007/60/ΕΚ) σχετικά με την αξιολόγηση και τη διαχείριση των κινδύνων πλημμύρας, υποχρεώνει τα κράτη μέλη να αξιολογούν τους κινδύνους αυτούς και να καταρτίζουν χάρτες των πληττόμενων περιοχών και σχέδια για τη διαχείριση των κινδύνων. Τα σχέδια διαχείρισης των κινδύνων πλημμύρας υποβάλλονται σε επανεξέταση και επικαιροποίηση ανά εξαετία, αναφέρει το ΑΠΕ.

Η ανακοίνωση του ΥΠΕΝ

Σύμφωνα με απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η χώρα μας δεν ολοκλήρωσε έγκαιρα την 1η αναθεώρηση των Σχεδίων Διαχείρισης Κινδύνου Πλημμύρας (ΣΔΚΠ), δηλαδή τα μέτρα για τη διαχείριση των κινδύνων πλημμύρας έως τις 22 Δεκεμβρίου 2021 και δεν έθεσε στη διάθεση της Επιτροπής έως τις 22 Μαρτίου 2022 τα επανεξετασθέντα σχέδια.

Η Οδηγία 2007/60/ΕΚ για τις Πλημμύρες, υποχρεώνει τα κράτη-μέλη να καταρτίζουν σχέδια διαχείρισης λεκάνης απορροής ποταμού, τα οποία αναθεωρούνται κάθε 6 χρόνια, με σκοπό την επικαιροποίησή τους, με βάση τις πλέον πρόσφατες επιστημονικές μεθόδους και δεδομένα.

Η χώρα μας είχε ενημερώσει ότι λόγω των φυσικών καταστροφών που αντιμετώπισε, και συγκεκριμένα λόγω των πλημμυρών του Σεπτεμβρίου 2020 (Ιανός) και του Σεπτεμβρίου 2023 (Daniel), είχε καταστεί αναγκαία η λήψη ορισμένων μέτρων για την επανεξέταση των σχετικών δεδομένων.

Η εκκρεμότητα, ωστόσο, έλαβε τέλος, καθώς ήδη έχει και τυπικά ολοκληρωθεί η 1η Αναθεώρηση των Σχεδίων Διαχείρισης Κινδύνων Πλημμύρας (ΣΔΚΠ) για τις Λεκάνες Απορροής Ποταμών της χώρας, σε εφαρμογή της Οδηγίας 2007/60/ΕΚ «για την αξιολόγηση και τη διαχείριση των κινδύνων πλημμύρας» με τη δημοσίευση σε ΦΕΚ και των τελευταίων ΣΔΚΠ.

Η ολοκλήρωση της αναθεώρησης συνιστά σημαντικό βήμα, αφενός για την πλήρη συμμόρφωση της χώρας μας προς την Οδηγία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αφετέρου για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας των περιοχών που πλήττονται από πλημμύρες, την προστασία της ανθρώπινης ζωής, της περιουσίας και του φυσικού περιβάλλοντος, και εντάσσεται στον ευρύτερο σχεδιασμό για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής