Γιατί παραλίγο η Ελλάδα να χάσει το πρώτο τρένο των ημιαγωγών – Ποιες εταιρείες επενδύουν

Μια διαδρομή σχεδόν τριών ετών, η οποία έτρεξε με πολύ γρήγορους ρυθμούς το προηγούμενο καλοκαίρι για να μπορέσει να είναι μέσα στο πρώτο κύμα προσκλήσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τους ημιαγωγούς συνιστά η έναρξη λειτουργίας του πρώτου Ελληνικού Κέντρου Ικανοτήτων Ημιαγωγών, το οποίο και επίσημα άνοιξε τις πύλες του από την 1η Ιουνίου, με τη συμβολή της Ένωσης Αναδυόμενων Τεχνολογιών (HETIA), του Δημόκριτου και πανεπιστημιακών ιδρυμάτων από όλη την Ελλάδα. «Πέρυσι τέτοιον καιρό ήμασταν σχεδόν σίγουροι ότι δεν θα προλαβαίναμε το πρώτο κύμα πρόσκλησης από την Ευρωπαϊκή Ένωση, λόγω διάφορων εμποδίων και γραφειοκρατίας. Όμως τελικά η διαδικασία έτρεξε, και ήμασταν έτοιμοι τον Οκτώβριο του 2024 να συμμετάσχουμε, έτσι ώστε μέσα στο 2025 να μπορούμε να μιλάμε για το πρώτο κέντρο Ικανοτήτων ημιαγωγών στην Ελλάδα» τονίζει ο Πρόεδρος της ΗΕΤΙΑ, Μανώλης Ζερβάκης. 

Ο Μανώλης Ζερβάκης

Κατά τους αρμόδιους φορείς, οι ημιαγωγοί είναι η ‘’σπονδυλική στήλη’’ της ψηφιακής οικονομίας και της καινοτομίας, είναι αυτοί που επιτρέπουν τη λειτουργία των προηγμένων τεχνολογιών στα αυτοκίνητα, στις βιομηχανίες και στις δημόσιες συγκοινωνίες. Η έλλειψή τους αμέσως μετά την πανδημία και η διαπίστωση της εξάρτησης από τις εισαγωγές για πολλές χώρες έκανε την παγκόσμια βιομηχανία να κινητοποιηθεί, με την Ευρώπη πλέον να προγραμματίζει πάνω από 43 δις ευρώ επενδύσεις τα επόμενα χρόνια μέσω του Chips Act, δηλαδή της στρατηγικής που έχει χαραχθεί για την ανάπτυξη του κλάδου.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η χρηματοδότηση του εν Ελλάδι Κέντρου είναι εξασφαλισμένη για 4 χρόνια, αρχής γενομένης από την 1η Ιουνίου, την ώρα που από το 2029 και μετά, το Κέντρο θα πρέπει, πλέον, αυτόνομα, να έχει τα δικά του έσοδα για να λειτουργήσει.

Στην παρούσα φάση, η έδρα του Κέντρου βρίσκεται στο Ερευνητικό Κέντρο “Δημόκριτος” στην Αγία Παρασκευή, ενώ για αρχή το προσωπικό του περιορίζεται σε λίγα άτομα, αξιοποιώντας τους εργαζόμενους των φορέων με τους οποίους συνεργάζεται όπως ο Δημόκριτος, το ΕΜΠ και άλλα Ινστιτούτα με στόχο σταδιακά να αποκτήσει το δικό του δυναμικό. Εξάλλου, μέσα στους στόχους του Κέντρου Ικανοτήτων είναι και η μετεκπαίδευση εργατικού δυναμικού, καθώς θα χρειαστεί προσωπικό να καλύψει πιθανές νέες επενδύσεις στον κλάδο τα επόμενα χρόνια.

Ποιοι επενδύουν

Σύμφωνα με όσα δηλώνει ο Πρόεδρος της ΗΕΤΙΑ στο Financial Report “είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε ότι η Ελλάδα είναι πλέον στον τεχνολογικό χάρτη, υπάρχουν εταιρείες που είναι εδώ, είτε και θέλουν να έρθουν στην Ελλάδα για να επενδύσουν στον τομέα των ημιαγωγών. Προς το παρόν είναι η Synopsis, η Cadence στη Θεσσαλονίκη και η Siemens, οι οποίες ενδιαφέρονται να εξελίξουν αυτό το κομμάτι στην Ελλάδα“, ενώ στο παιχνίδι υπάρχουν και ονόματα όπως η Renaissance και η Qualco. Εξάλλου και η πρόσφατη έναρξη εταιρείας του τεχνολογικού κολοσσού Nvidia στη χώρα μας συνδέεται με την λειτουργία του Κέντρου Ικανοτήτων.

Ενδεικτικό είναι, πάντως, ότι στη χώρα μας υπάρχει προηγούμενη πρόοδος στον κλάδο των ημιαγωγών και συνδέεται κυρίως με τον σχεδιασμό. Όπως αναφέρει ο κ. Ζερβάκης «στην Ελλάδα είμαστε πολύ καλοί στο σχεδιασμό, θέλουμε, όμως να αναπτύξουμε σταδιακά και τα υπόλοιπα κομμάτια της αλυσίδας, όπως κέντρα χαρακτηρισμού και συσκευασίας που είναι πολύ σημαντικά. Ωστόσο, τώρα η στρατηγική της Ελλάδας είναι να γίνει νούμερο 1 στον σχεδιασμό και μετά να έρθουν τα υπόλοιπα. Ο τελευταίος στόχος, αφού αναπτυχθεί και η Εθνική Στρατηγική για τους ημιαγωγούς, μετά από μια τετραετία, είναι να έχουμε εργοστάσιο παραγωγής στην Ελλάδα, κάτι το οποίο απαιτεί χρόνο και δις ευρώ επενδύσεων».

Επιπρόσθετα, για το επόμενο βήμα του Κέντρου, υπάρχουν έτοιμες πέντε πιλοτικές γραμμές παραγωγής σε συγκεκριμένα σημεία στην Ευρώπη, τα οποία μπορούν να λειτουργήσουν συμπληρωματικά για την ανάπτυξη του κλάδου.

Μοντέλα η Ιρλανδία και το Ισραήλ

Κατά όσα τόνισαν, επίσης, τα στελέχη της HETIA, ο κλάδος βρίσκεται σε ανάπτυξη στην Ευρώπη, αν και όχι στο επίπεδο Κίνας και Ταϊβάν. Στην παρούσα φάση, από δύο κέντρα Ημιαγωγών υπάρχουν στο Βέλγιο και την Ισπανία, ενώ σε πολύ καλό επίπεδο είναι η Τσεχία, στην οποία αναπτύσσεται και το πρώτο εργοστάσιο Ημιαγωγών, μια επένδυση ύψους 1 δις ευρώ. Αν όμως θα υπήρχε κάποια χώρα, η οποία θα μπορούσε να λειτουργήσει, κατά όσα τονίζονται από τα στελέχη του Κέντρου Ικανοτήτων, ως μοντέλο για τη χώρα μας, θα ήταν οι εξής δύο, η Ιρλανδία και το Ισραήλ.

Εξάλλου, άμεση είναι η σύνδεση της αμυντικής βιομηχανίας με τους ημιαγωγούς, με το USA chips act να την έχει πρώτη στη λίστα χρήσεων. «Προφανώς ναι είναι η απάντηση για το αν συνδέουμε την αμυντική βιομηχανία στην Ελλάδα με τους ημιαγωγούς, σιγά σιγά και εδώ θα αρχίσουμε να έχουμε συνεργασίας, ενώ ανάλογα με τη ζήτηση, μπορεί να υπάρχει και μικρή παραγωγή για κάποιες εταιρείες για συγκεκριμένα εξαρτήματα. Υπάρχει και θέληση από εταιρείες για να παράγουν».

Και μετά τα τέσσερα χρόνια τί; Θα είναι άραγε η Ελλάδα έτοιμη να χρηματοδοτήσει το Κέντρο από μόνη της; «Είμαι αισιόδοξος, πρέπει να κάνουμε συγκεκριμένα πράγματα, αν δεν υπάρχουν καθυστερήσεις στα βήματα που πρέπει να γίνουν, αν δεν υπάρξει γραφειοκρατία, θα μπορέσουμε να έχουμε έσοδα και να προχωρήσουμε στο επόμενο βήμα, που είναι ο καθορισμός της Εθνικής Στρατηγικής» καταλήγει ο κ. Ζερβάκης.