John Martinis: Δεν είμαι ελληνικής καταγωγής, αλλά κροατικής!

«Δεν έχω ελληνικές ρίζες·, οι οικογένειες των γονιών μου προέρχονται από νησιά γύρω από το Σπλιτ της Κροατίας. Ο πατέρας μου είναι από την Κόμιζα, στο νησί Βις. Εφόσον μιλάμε για νησιά, είναι πολύ πιθανό η καταγωγή μου να έχει έρθει από άλλη περιοχή της Μεσογείου, όμως για αρκετές εκατοντάδες χρόνια δεν υπάρχουν αρχεία που να το επιβεβαιώνουν», ανέφερε ο διακεκριμένος επιστήμονας.

Αυτό απάντησε ο διακεκριμένος φυσικός John Martinis, ο μαζί με άλλους επιστήμονες έλαβε το Νόμπελ Φυσικής, σε ελληνικά μέσα ενημέρωσης που έσπευσαν εν αγνοία του να τον κάνουν Έλληνα!

Ποιος είναι ο John Martinis
Ο John Martinis είναι διακεκριμένος φυσικός με πρωτοποριακή συνεισφορά στην κβαντική υπολογιστική. Ειδικεύεται στα υπεραγώγιμα qubits και βρίσκεται στην αιχμή της ανάπτυξης qubits υψηλής πιστότητας, απαραίτητων για την κλιμάκωση κβαντικών επεξεργαστών.

Το 2014, το Google Quantum A.I. ανακοίνωσε την πρόσληψη του Martinis και της ομάδας του, στο πλαίσιο μιας συμφωνίας πολλών εκατομμυρίων δολαρίων, με στόχο την κατασκευή κβαντικού υπολογιστή με υπεραγώγιμα qubits που θα υπερέβαινε τις επιδόσεις των κορυφαίων κλασικών υπερυπολογιστών.

Ο ίδιος έχει τονίσει ότι τον ενδιαφέρει η δημιουργία κβαντικών υπολογιστών με πραγματικό όφελος για τους ανθρώπους. Παρότι οι λέξεις «πρακτικός» και «κβαντικός υπολογιστής» σπανίως συνδυάζονται, ο Martinis υποστηρίζει πως μια προσγειωμένη, εφαρμοσμένη προσέγγιση είναι κλειδί για την επιτυχία του πεδίου και μπορεί να αξιοποιήσει το τεράστιο δυναμικό των κβαντικών συστημάτων για λύσεις σε μείζονα επιστημονικά και κοινωνικά προβλήματα. Όπως σημειώνει, έχει «πρακτικό προσανατολισμό»: ακόμη και στη βασική έρευνα θέλει να βλέπει τη διαδρομή προς μια συσκευή ή ένα σύστημα που στο τέλος θα λειτουργεί.

Υπογραμμίζει, επίσης, ότι υπάρχουν πολλές πρακτικές εφαρμογές: για παράδειγμα, οι κβαντικοί υπολογιστές μπορούν να βοηθήσουν τους ερευνητές να κατανοήσουν βαθύτερα τη χημεία, ανοίγοντας δρόμους για νέες εξελίξεις από την ιατρική έως την επιστήμη υλικών.

Ο Martinis έλαβε πτυχίο Φυσικής το 1980 και στη συνέχεια διδακτορικό στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Μπέρκλεϊ. Κατά τη διδακτορική του έρευνα μελέτησε την κβαντική συμπεριφορά μιας μακροσκοπικής μεταβλητής, τη διαφορά φάσης σε μια διασταύρωση σήραγγας Josephson. Για αυτή την ανακάλυψη τιμήθηκε με το Βραβείο Νόμπελ Φυσικής το 2025.