Κομισιόν: Κατέθεσε πρόταση προϋπολογισμού 1,98 τρισ. ευρώ για την περίοδο 2028 – 2034

Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρότεινε έναν προϋπολογισμό 1,98 τρισ. ευρώ για την επόμενη επταετία (2028 – 2034), καθώς επιδιώκει να αντιμετωπίσει μια σειρά προκλήσεων, από την αυξανόμενη παγκόσμια οικονομική ανταγωνιστικότητα έως τις αυξημένες ανάγκες στον τομέα της άμυνας, όπως μεταδίδει το πρακτορείο Bloomberg.

Το σχέδιο, το οποίο θα τεθεί σε ισχύ από το 2028, συμφωνήθηκε έπειτα από εντατικές διαπραγματεύσεις που συνεχίστηκαν μέχρι αργά το βράδυ της Τρίτης και επανεκκίνησαν το πρωί της Τετάρτης, σύμφωνα με άτομα που γνωρίζουν τη διαδικασία και μίλησαν στο Bloomberg υπό καθεστώς ανωνυμίας.

Το ποσό των 1,98 τρισ. ευρώ αντιπροσωπεύει μια σημαντική αύξηση σε σχέση με τα 1,2 τρισ. ευρώ – ισοδύναμα με το 1% του ΑΕΠ της ΕΕ – που είχαν διατεθεί στον προηγούμενο πολυετή προϋπολογισμό, για την περίοδο 2021-2027. Το αυξημένο αυτό ποσό είναι πιθανό να προκαλέσει αντιδράσεις από ορισμένα κράτη-μέλη της ΕΕ, τα οποία ήδη αντιμετωπίζουν δημοσιονομικές πιέσεις και θα κληθούν να χρηματοδοτήσουν το μεγαλύτερο μέρος του πακέτου μέσω εθνικών εισφορών.

Σύμφωνα με πηγές που γνωρίζουν τις διαπραγματεύσεις, στο προσχέδιο περιλαμβάνεται ένα Ταμείο Ανταγωνιστικότητας, Ευημερίας και Ασφάλειας ύψους €589,6 δισ., εκ των οποίων €450,5 δισ. προορίζονται για ένα ειδικό Ταμείο Ανταγωνιστικότητας της ΕΕ.

Η γεωργία, που διαχρονικά αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο του προϋπολογισμού της ΕΕ, θα συνεχίσει να λαμβάνει σημαντική χρηματοδότηση, με €293,7 δισ. να προτείνονται για την Κοινή Αγροτική Πολιτική του μπλοκ, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές.

Η κατάθεση της πρότασης σηματοδοτεί την έναρξη μιας χρονοβόρας διαδικασίας κατά την οποία το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο της ΕΕ — που εκπροσωπεί τα κράτη-μέλη — θα πρέπει να εξετάσουν και να εγκρίνουν το σχέδιο. Η έγκριση των Ευρωπαίων ηγετών πρέπει να είναι ομόφωνη. Ο προϋπολογισμός, γνωστός ως Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο, θα πρέπει να έχει συμφωνηθεί έως το τέλος του 2027.

Ο Επίτροπος της ΕΕ Μάικλ ΜακΓκραθ δήλωσε στο Bloomberg Radio το πρωί της Τετάρτης ότι ο προϋπολογισμός καταρτίζεται «υπό δύσκολες συνθήκες», συμπεριλαμβανομένης της ανάγκης να ξεκινήσει η αποπληρωμή του χρέους της πανδημικής περιόδου από το 2028, το οποίο μπορεί να φτάσει τα €25 δισ. ετησίως.

«Έχουμε μπροστά μας δύο χρόνια σκληρών διαπραγματεύσεων», σημείωσε. «Σήμερα όμως είναι μια σημαντική ημέρα».

Οι συζητήσεις για τον προϋπολογισμό της ΕΕ ανέκαθεν προκαλούσαν εντάσεις, καθώς η Ένωση προσπαθεί να ισορροπήσει ανάμεσα σε ανταγωνιστικές ανάγκες, από τη γεωργία μέχρι τη χρηματοδότηση των φτωχότερων περιφερειών των κρατών-μελών.

Η φετινή πρόταση, η οποία θα καθορίσει τις δαπάνες της Ένωσης για την περίοδο 2028–2034, είναι ακόμη πιο ευαίσθητη λόγω της προσπάθειας ενίσχυσης της αμυντικής ικανότητας της ΕΕ και της ανταγωνιστικότητάς της, την ώρα που αντιμετωπίζει οικονομικές πιέσεις από τις ΗΠΑ και αυξανόμενο ανταγωνισμό από την Κίνα. Έκθεση του πρώην Προέδρου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Μάριο Ντράγκι, πέρυσι προειδοποιούσε ότι η ΕΕ αντιμετωπίζει επενδυτικό κενό ύψους €800 δισ. ετησίως.

Ο τρέχων μακροπρόθεσμος προϋπολογισμός χρηματοδοτεί περίπου 50 ταμεία της ΕΕ, από την έρευνα μέχρι ενεργειακά έργα. Στο πλαίσιο του νέου πακέτου, η Κομισιόν προτείνει μια διαδικασία απλοποίησης, ομαδοποιώντας πολλά προγράμματα δαπανών σε ενιαία εθνικά «πακέτα», με σκοπό τη βελτίωση των διαδικασιών και την αντιμετώπιση του προβλήματος ανταγωνιστικότητας.

Ο προϋπολογισμός της ΕΕ χρηματοδοτείται κυρίως από εισφορές των κρατών-μελών, με τις πλουσιότερες οικονομίες να είναι καθαροί συνεισφέροντες στο κοινό ταμείο. Επιπλέον, η ΕΕ θα αξιοποιήσει και άλλες πηγές εσόδων, γνωστές ως «ίδιοι πόροι».