Κριτική και από τους Γερμανούς για τα περί Τύπου και ΜΜΕ στην Ελλάδα

Ενδιαφέρον παρουσιάζει για την tageszeitung του Βερολίνου η νέα έκθεση του Human Rights Watch που αφορά την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης στην Ελλάδα.

«Προσφάτως οι Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα, τώρα το Human Rights Watch: στην Ελλάδα η ελευθερία του Τύπου βρίσκεται υπό μεγάλη απειλή. Και οι ΜΚΟ συμφωνούν πως υπεύθυνη για την αθλιότητα στην Ελλάδα είναι η κυβέρνηση του συντηρητικού πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη».

Σε ειδική έκθεση έκτασης 101 σελίδων με τίτλο «Από το κακό στο χειρότερο: Η παρακμή της ελευθερίας του Τύπου στην Ελλάδα» το HRW «παραθέτει στοιχεία γύρω από το εχθρικό περιβάλλον για τα ανεξάρτητα ΜΜΕ και τους εργαζόμενους στα μέσα ενημέρωσης απ’ όταν ανέλαβε την εξουσία η κυβέρνηση Μητσοτάκη τον Ιούλιο του 2019.

Καταγράφηκαν διαδικασίες παρενόχλησης, παρακολουθήσεων και εκφοβισμού. Όπως αναφέρει ο Χιου Γουίλιαμσον, διευθυντής του HRW για την Ευρώπη και την Κεντρική Ασία, μπήγοντας το μαχαίρι στην πληγή, στην Ελλάδα η κριτική δημοσιογραφία καταστέλλεται και η αυτολογοκρισία γίνεται κανόνας. Ο ίδιος απαιτεί από την ΕΕ “να αναγκάσει την Αθήνα να αλλάξει πορεία”». Καθώς φαίνεται, προκύπτουν συχνά περιστατικά που «χρησιμοποιούνται δημόσια χρήματα για την επιρροή της δημοσιογραφίας ιδιωτικών μέσων, αλλά και των δημοσιευμάτων των δημοσίων μέσων».

Η περίπτωση της Ελλάδας αποδεικνύει και κάτι άλλο σημαντικό, όπως παρατηρεί η taz: ότι η ύπαρξη εκατοντάδων μικρών και μεγάλων μέσων ενημέρωσης «δε σημαίνει αυτομάτως πως υπάρχει και ελευθερία του Τύπου. Λίγοι μεγαλοεπιχειρηματίες έχουν στην ιδιοκτησία τους πολλά μέσα ενημέρωσης, συμπεριλαμβανομένων όλων των μεγάλων ΜΜΕ. Η πλειοψηφία των ολιγαρχών πρόσκειται στο συντηρητικό κυβερνών κόμμα της Νέας Δημοκρατίας. Από τον Ιούλιο του 2019 η ΕΡΤ και το ΑΠΕ-ΜΠΕ υπάγονται απευθείας στο Γραφείο του Πρωθυπουργού, γεγονός που δεν μπορεί να αγνοηθεί. Αμφότερα τα κρατικά μέσα έχουν τραβήξει την προσοχή εξαιτίας περιστατικών λογοκρισίας και παραβιάσεων της θεμελιώδους δημοσιογραφικής αρχής της πολυφωνίας».

Τα όσα συμβαίνουν στην Αθήνα τα τελευταία χρόνια δεν αφήνουν πλέον αδιάφορη ούτε την ΕΕ. «Τον Φεβρουάριο του 2024 το Ευρωκοινοβούλιο εξέφρασε σε καταδικαστικό ψήφισμα σοβαρές ανησυχίες για την ελευθερία του Τύπου και το κράτος δικαίου στην Ελλάδα», προσθέτει η taz. Η εφημερίδα του Βερολίνου σχολιάζει τέλος καυστικά πως «σε μία καταφανή αντιστροφή θύματος-θύτη» ο πρωθυπουργός Μητσοτάκης «απορρίπτει απολύτως τις κατηγορίες, λέγοντας πως το κράτος δικαίου στη χώρα του είναι “ισχυρότερο από ποτέ”, καθώς και ότι “η Ελλάδα έχει γίνει συχνά στόχος συκοφαντιών τα τελευταία χρόνια”».

Η Αριστερά αλλάζει στάση στον ορισμό του αντισημιτισμού

Στη διάσκεψη του κόμματος στο Κέμνιτς το γερμανικό κόμμα η Αριστερά (Die Linke) υιοθέτησε τη λεγόμενη «Διακήρυξη της Ιερουσαλήμ» αναφορικά με τον ορισμό του αντισημιτισμού, μέσω της οποίας εδραιώνεται διάκριση μεταξύ της αντισημιτικής ρητορικής αφ’ ενός και της άσκησης κριτικής απέναντι στο κράτος του Ισραήλ αφ’ ετέρου. Η συγκεκριμένη απόφαση της Αριστεράς προκάλεσε έντονες αντιδράσεις, μεταξύ άλλων και από το Κεντρικό Εβραϊκό Συμβούλιο.

«Η κατηγορία περί αντισημιτισμού χρησιμοποιείται συχνά για να θέσει υπό αμφισβήτηση την κριτική που ασκείται σε βάρος της δεξιάς κυβέρνησης του Ισραήλ. Γι’ αυτό και η Αριστερά δικαίως ασχολείται με το ζήτημα των ολοένα και πιο στενών ορίων αναφορικά με το τι μπορεί να ειπωθεί και τι όχι».

Η αντίδραση του Κεντρικού Εβραϊκού Συμβουλίου από την άλλη πλευρά να κατηγορήσει την Αριστερά πως συμβάλλει στην απόκρυψη του αντισημιτισμού και προωθεί το μίσος εναντίον του Ισραήλ θεωρεί η γερμανική εφημερίδα πως «είναι υπερβολική. Η Διακήρυξη της Ιερουσαλήμ συντάχθηκε από αναγνωρισμένους φιλελεύθερους διανοούμενους, μεταξύ των οποίων και ορισμένοι Ισραηλινοί. Και το να την αναγάγει κανείς ως έκφραση αντισημιτισμού θυμίζει τη στρατηγική των Δεξιών του Ισραήλ, οι οποίοι χρησιμοποιούν την κατηγορία περί αντισημιτισμού σαν ενός είδους υπερόπλο.

Η ρητορική κλιμάκωση γύρω από την απόφαση της Αριστεράς καθιστά πιο δύσκολη την υλοποίηση αυτού που χρειαζόμαστε: μία αντικειμενική συζήτηση σχετικά με τον αντισημιτισμό στη Γερμανία και το ερώτημα για το ποια κριτική προς το Ισραήλ είναι θεμιτή – και ποια όχι.

Το σκανδαλώδες δεν είναι το γεγονός ότι η Αριστερά υιοθέτησε τον ορισμό της Διακήρυξης της Ιερουσαλήμ. Το σκανδαλώδες είναι μία λιγόψυχη γερμανική πολιτική» που μάλλον κάνει τα στραβά μάτια «για το ότι το Ισραήλ διαπράττει εγκλήματα πολέμου».

Η Frankfurter Allgemeine Zeitung πάντως θεωρεί πως με αυτήν την απόφαση το κόμμα της Αριστεράς επαναφέρει στους κόλπους του «ένα πρόβλημα που στο παρελθόν είχε οδηγήσει στην έξοδο επιφανή μέλη της παράταξης: την ελλιπή αποκήρυξη του αριστερού αντισημιτισμού».

Στο συνέδριο του κόμματος το περασμένο φθινόπωρο «το κόμμα συμφώνησε μετά δυσκολίας να καταδικάσει την τρομοκρατία της Χαμάς εξίσου με τις επιχειρήσεις του Ισραήλ στη Γάζα και τον Λίβανο. Η ηγεσία του κόμματος – και πολλοί αντιπρόσωποί του – δεν ήθελαν να υποχωρήσουν πέρα και από αυτήν τη γραμμή συμβιβασμού. Η πλειοψηφία όμως το ήθελε τελικά.

Μεταξύ των πολλών νέων μελών του κόμματος θα είναι πιθανώς και ορισμένοι πολίτες που τάσσονται υπέρ αυτής της στάσης. Το παλιό νέο πρόβλημα της Αριστεράς θα μπορούσε έτσι μακροπρόθεσμα όχι μόνο να μην περιοριστεί, αλλά να μεγαλώσει ακόμη περισσότερο».