Λαγκάρντ: Οι αμυντικές δαπάνες μπορεί να αυξήσουν τον πληθωρισμό και η κλιματική κρίση τις τιμές των τροφίμων

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αποφάσισε ομόφωνα να διατηρήσει αμετάβλητα τα επιτόκια, με την πρόεδρο της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ να τονίζει ότι η τρέχουσα συγκυρία χαρακτηρίζεται από εξαιρετικά υψηλό βαθμό αβεβαιότητας, ο οποίος δεν επιτρέπει την παροχή καθοδήγησης για τη μελλοντική πορεία της νομισματικής πολιτικής.

Όπως ανέφερε στην καθιερωμένη συνέντευξη τύπου μετά τη συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου, οι γεωπολιτικοί κίνδυνοι, οι εξελίξεις στο παγκόσμιο εμπόριο και οι πιέσεις από χώρες με πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα, ιδίως στα ευρωπαϊκά σύνορα, καθιστούν αδύνατη την εκ των προτέρων χάραξη συγκεκριμένης πολιτικής για την πορεία των επιτοκίων.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

ΕΚΤ: Κράτησε αμετάβλητο στο 2% το βασικό επιτόκιο κατά την τελευταία συνεδρίαση του έτους

Ο πληθωρισμός κυμαίνεται γύρω από τον στόχο του 2% της ΕΚΤ, καθώς τροφοδοτείται από τις αυξήσεις τιμών στον τομέα των υπηρεσιών

Ωστόσο, η Λαγκάρντ επισήμανε ότι παρά το ασταθές διεθνές περιβάλλον η οικονομία της ευρωζώνης παρουσιάζει ανθεκτικότητα.

Το ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 0,3% το τρίτο τρίμηνο, με βασικούς μοχλούς την κατανάλωση και τις επενδύσεις. Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε η Λαγκάρντ στο γεγονός ότι η άνοδος των επενδύσεων δεν προέρχεται αποκλειστικά από τον δημόσιο τομέα, αλλά και από την ιδιωτική πρωτοβουλία, στοιχείο που υποδηλώνει διαρθρωτικές αλλαγές στην οικονομία.

Ωστόσο, ο πληθωρισμός παραμένει πηγή αυξημένης αβεβαιότητας. Από τη μία πλευρά, θα μπορούσε να υποχωρήσει περισσότερο του αναμενομένου εάν η άνοδος των αμερικανικών δασμών περιορίσει τη ζήτηση για ευρωπαϊκές εξαγωγές, εάν ενισχυθούν οι εισαγωγές από χώρες με υπερβάλλουσα παραγωγή ή εάν το ευρώ ισχυροποιηθεί περαιτέρω. Επιπλέον, αυξημένη μεταβλητότητα στις αγορές και μεγαλύτερη αποστροφή κινδύνου θα μπορούσαν να πλήξουν τη ζήτηση. σημείωσε η Λαγκάρντ.

Από την άλλη πλευρά, προειδοποίησε, ο πληθωρισμός θα μπορούσε να κινηθεί υψηλότερα εάν η κατακερματισμένη παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα αυξήσει το κόστος εισαγωγών και περιορίσει την προσφορά κρίσιμων πρώτων υλών. Παράλληλα, μια πιο αργή αποκλιμάκωση των μισθολογικών πιέσεων ή αυξημένες δαπάνες για άμυνα και υποδομές ενδέχεται να τροφοδοτήσουν πληθωριστικές πιέσεις μεσοπρόθεσμα.

Η ΕΚΤ εκτιμά ότι ο πληθωρισμός θα μειωθεί βραχυπρόθεσμα, κυρίως λόγω της υποχώρησης των ενεργειακών τιμών, και θα παραμείνει κατά μέσο όρο κάτω από το 2% το 2026 και το 2027, προτού επιστρέψει στον στόχο το 2028.

Οι αποφάσεις για τα επιτόκια, όπως υπογράμμισε η Λαγκάρντ, θα συνεχίσουν να λαμβάνονται σε κάθε συνεδρίαση ξεχωριστά, με πλήρη εξάρτηση από τα εισερχόμενα οικονομικά δεδομένα και με όλα τα εργαλεία της ΕΚΤ διαθέσιμα εντός της εντολής της.

«Η απόφαση ήταν ομόφωνη, αλλά ομόφωνα συμφωνήσαμε ότι όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοιχτά».

Ερωτηθείσα σχετικά με την πρόσφατη αναφορά του μέλους του Εκτελεστικού Συμβουλίου Ίζαμπελ Σνάμπελ -και πιθανής διαδόχου της- για αύξηση επιτοκίων, απάντησε ότι «μπορεί να αναθεωρήσαμε τις προβλέψεις, αλλά κάτι που παραμένει είναι η αβεβαιότητα, από το εμπόριο έως τη γεωπολιτική». «Ως εκ τούτου, όλες οι πιθανές κινήσεις παραμένουν στο τραπέζι», ξεκαθάρισε η Λαγκάρντ.

«Δεν έχω κανέναν αγαπημένο υποψήφιο. Υπάρχουν πολλοί πολύ καλοί υποψήφιοι και είμαι σίγουρη ότι θα υπάρξουν περισσότεροι στο μέλλον. Και χαίρομαι που μαθαίνω ότι τόσοι πολλοί άνθρωποι θέλουν να έχουν τη δουλειά μου. Είναι μια εξαιρετική δουλειά. Μια δουλειά που νιώθεις ότι μπορείς πραγματικά να έχεις σημασία και να επηρεάσεις τη ζωή των ανθρώπων και προσπαθείς να προσφέρεις για την Ευρωπαϊκή Ένωση και για το νόμισμά μας, το ευρώ. Αλλά όσον αφορά το ποιος είναι, ποιας εθνικότητας δεν είναι, δεν θα έχω τίποτα να πω γι’ αυτό. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα αποφασίσει και η απόφαση θα ληφθεί εκτός αυτού του όμορφου θεσμού, ήτοι της ΕΚΤ», δήλωσε χαρακτηριστικά η πρόεδρος της ΕΚΤ.

Εντύπωση προκάλεσε η αναφορά της Λαγκάρντ στην αύξηση των επενδύσεων του ιδιωτικού τομέα. «Πιστεύουμε ότι η οικονομία μας βρίσκεται σε φάση αλλαγής, αν κοιτάξουμε συγκεκριμένα τους κινητήριους παράγοντες και τα στοιχεία που μας εξέπληξαν θετικά. Χαρακτηριστικά, πρόκειται για επενδύσεις και όχι μόνο για δαπάνες του δημόσιου τομέα», είπε και πρόσθεσε:

«Οι επενδύσεις… με βάση τις έρευνες που διεξάγουμε, οφείλονται σε μεγάλο βαθμό στην ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης. Η τεχνητή νοημοσύνη έχει πολλές πτυχές, αλλά σίγουρα η υπολογιστική ικανότητα, οι τηλεπικοινωνίες, οι πρόσθετες επενδύσεις σε άυλα στοιχεία περισσότερο από τα υλικά CapEx, είναι πραγματικά χαρακτηριστικά αυτού που βλέπουμε αυτή τη στιγμή», τόνισε. Στο μέλλον θα εκτιμήσουν εάν αυτό είναι κάτι μακροπρόθεσμο, είπε ερωτηθείσα σχετικά.

Σύμφωνα με την ΕΚΤ, ο πληθωρισμός προβλέπεται να υποχωρήσει κάτω του 2% το 2026 και το 2027 και να επανέλθει στον στόχο του 2% το 2028. Ωστόσο, η Κριστίν Λαγκάρντ τόνισε ότι «οι προοπτικές για τον πληθωρισμό εξακολουθούν να είναι πιο αβέβαιες από το συνηθισμένο, λόγω του συνεχιζόμενου ασταθούς διεθνούς περιβάλλοντος». Σχετικά με τους καθοδικούς κινδύνους, ο πληθωρισμός θα μπορούσε να αποδειχθεί χαμηλότερος, εάν η αύξηση των αμερικανικών δασμών μειώσει τη ζήτηση για εξαγωγές της ζώνης του ευρώ και εάν οι χώρες με πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα αυξήσουν τις εξαγωγές τους προς τη ζώνη του ευρώ. Επιπλέον, ένα ισχυρότερο ευρώ θα μπορούσε να οδηγήσει σε μεγαλύτερη από την αναμενόμενη μείωση του πληθωρισμού. Η αύξηση της μεταβλητότητας και της αποστροφής προς τον κίνδυνο στις χρηματοπιστωτικές αγορές θα μπορούσε να επιβαρύνει τη ζήτηση και, ως εκ τούτου, να μειώσει επίσης τον πληθωρισμό.

Αντίθετα, ο πληθωρισμός θα μπορούσε να αποδειχθεί υψηλότερος εάν οι πιο κατακερματισμένες παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού ωθήσουν προς τα πάνω τις τιμές των εισαγωγών, περιορίσουν την προσφορά κρίσιμων πρώτων υλών και επιτείνουν τους περιορισμούς παραγωγικής ικανότητας στην οικονομία της ζώνης του ευρώ. Η βραδύτερη μείωση των πιέσεων στους μισθούς θα μπορούσε να καθυστερήσει τη μείωση του πληθωρισμού στον τομέα των υπηρεσιών, ενώ η αύξηση των δαπανών για την άμυνα και τις υποδομές θα μπορούσε επίσης να οδηγήσει σε αύξηση του πληθωρισμού μεσοπρόθεσμα».

Επίσης, η αύξηση των δαπανών για την άμυνα και τις υποδομές θα μπορούσε επίσης να οδηγήσει σε αύξηση του πληθωρισμού μεσοπρόθεσμα, ενώ τα ακραία καιρικά φαινόμενα και, γενικότερα, η κλιματική και φυσική κρίση που εξελίσσεται θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε αύξηση των τιμών των τροφίμων πέραν των προσδοκιών.

Σύμφωνα με τις νέες προβολές των εμπειρογνωμόνων του Ευρωσυστήματος, ο γενικός πληθωρισμός θα διαμορφωθεί κατά μέσο όρο σε 2,1% το 2025, 1,9% το 2026, 1,8% το 2027 και 2,0% το 2028. Σε ό,τι αφορά τον πληθωρισμό χωρίς την ενέργεια και τα είδη διατροφής, οι εμπειρογνώμονες προβλέπουν μέσο ρυθμό 2,4% το 2025, 2,2% το 2026, 1,9% το 2027 και 2,0% το 2028. Ο πληθωρισμός έχει αναθεωρηθεί προς τα πάνω για το 2026, κυρίως επειδή οι εμπειρογνώμονες αναμένουν τώρα ότι ο πληθωρισμός των τιμών των υπηρεσιών θα μειωθεί με βραδύτερο ρυθμό. Η οικονομική ανάπτυξη αναμένεται να είναι ισχυρότερη από ό,τι στις προβολές του Σεπτεμβρίου, ωθούμενη ιδίως από την εγχώρια ζήτηση. Ο ρυθμός ανάπτυξης αναθεωρήθηκε προς τα πάνω σε 1,4% το 2025, 1,2% το 2026 και 1,4% το 2027 και αναμένεται να παραμείνει σε 1,4% το 2028.