Ο «Κόκκινος Κατάλογος» του ΥΠΕΝ: Υπό απειλή το 21,5% των ειδών ζώων, φυτών και μυκήτων

Με αφορμή τον εορτασμό της ευρωπαϊκής ημέρας Natura 2000, σήμερα 21 Μαΐου, το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας δημοσιοποιεί τον Κόκκινο Κατάλογο, με τα 11.500 είδη ζώων, φυτών και μυκήτων που αξιολογήθηκαν και κατατάχθηκαν σε κατηγορίες κινδύνου εξαφάνισης.

Ο Κόκκινος Κατάλογος αποτελεί τη μεγαλύτερη βάση δεδομένων (redlist.necca.gov.gr) για την ελληνική βιοποικιλότητα και συνιστά ένα εμβληματικό έργο για την προστασία και τη διαχείριση της ελληνικής φύσης, προσφέροντας, ταυτόχρονα, σε κάθε ενδιαφερόμενο πρόσβαση σε επιστημονική γνώση για δεκάδες χιλιάδες είδη χλωρίδας και πανίδας.

Στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας, ο Οργανισμός Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α.) δημιούργησε ένα δίκτυο από 140 Έλληνες και ξένους επιστήμονες, οι οποίοι με τη συνεργασία και την υποστήριξη της Διεθνούς Ένωσης για τη Διατήρησης της Φύσης (IUCN), της Ελληνικής Ζωολογικής Εταιρείας (ΕΖΕ) και της Ελληνικής Βοτανικής Εταιρείας (ΕΒΕ) αξιολόγησαν τα παραπάνω είδη.

Σε παγκόσμιο επίπεδο, σε καθεστώς απειλής ανήκει το 28% των ειδών που έχει αξιολογήσει η IUCN. Στην περίπτωση της Ελλάδας, το ποσοστό αυτό ανέρχεται σε 21,5%, στο σύνολο των ειδών που αξιολογήθηκαν στο πλαίσιο του Κόκκινου Καταλόγου. Ένα στα πέντε είδη που αξιολογήθηκαν, δηλαδή, απειλείται με εξαφάνιση.

Όσον αφορά στις επιμέρους ταξινομικές ομάδες, σε καθεστώς απειλής ανήκουν το 18,7% των φυτών, το 22,6% των ζώων και το 34,8% των μυκήτων που αξιολογήθηκαν.

Ειδικότερα το 28,3% των πουλιών, το 31,3% των θηλαστικών, το 13,3% των ερπετών, το 34,6% αμφιβίων και το 21,5% των ασπόνδυλων απειλούνται με εξαφάνιση.

Κάποια είδη, χάρη στην εφαρμογή μέτρων προστασίας και διατήρησης, δεν απειλούνται άμεσα, πλέον, με εξαφάνιση στην χώρα και έχουν μετακινηθεί στην κατηγορία του χαμηλού κινδύνου (LC). Χαρακτηριστικά παραδείγματα αυτών είναι: η θαλάσσια χελώνα Caretta caretta και το κιρκινέζι (Falco naumanni)

Τα δεδομένα του Κόκκινου Καταλόγου συνιστούν ένα πολύτιμο εργαλείο για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας, καθώς βάσει αυτών μπορούν να σχεδιάζονται στοχευμένες δράσεις διατήρησης και πολιτικές προστασίας για τη διαφύλαξη της πλούσιας φυσικής κληρονομιάς της Ελλάδας και την προώθηση της βιώσιμης διαχείρισης των φυσικών της πόρων.

Το σύνολο των ειδών του Κόκκινου Καταλόγου Ελλάδας αξιολογήθηκαν σύμφωνα με τα κριτήρια της Διεθνούς Ένωσης για τη Διατήρηση της Φύσης (IUCN), ενώ όλα τα ενδημικά είδη της Ελλάδας που αξιολογήθηκαν στο πλαίσιο του έργου θα αποτελέσουν, σταδιακά, μέρος του παγκόσμιου κόκκινου καταλόγου απειλούμενων ειδών της IUCN.

Ευρωπαϊκή Ημέρα Natura 2000

Η 21η Μαΐου έχει οριστεί ως Ευρωπαϊκή Ημέρα Natura 2000, ώστε να γιορτάζεται σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η προστασία της φύσης και οι προσπάθειες όσων συμβάλλουν, καθημερινά, στην επιτυχία αυτού του σημαντικού εγχειρήματος.

Το ευρωπαϊκό δίκτυο Natura 2000 αποτελεί το μεγαλύτερο δίκτυο προστατευόμενων περιοχών του κόσμου, καθώς υπερβαίνουν τις 27.000. Ταυτόχρονα, αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την προστασία της φύσης.

Η Ελλάδα συμμετέχει σε αυτό το δίκτυο, το οποίο λειτουργεί ως ασπίδα ζωής για απειλούμενα είδη της ελληνικής χλωρίδας και πανίδας και για περιοχές υψηλής περιβαλλοντικής αξίας. Το δίκτυο Natura 2000, λειτουργεί παράλληλα και ως μηχανισμός που φροντίζει την απαραίτητη ισορροπία μεταξύ ανθρώπινης δραστηριότητας και φύσης.