Παρέμβαση Βαληνάκη: Η άρση 12 εμπάργκο προς την Τουρκία στις ζημίες της “Διακήρυξης Αθηνών”

Σε δημόσια ανάρτησή του, ο πρώην υφυπουργός Εξωτερικών, Γιάννης Βαληνάκης συνδέει τις πρόσφατες συμφωνίες που αποδίδει στις κυβερνήσεις Στάρμερ και Μερτς, για Eurofighter και πυραύλους Meteor, με την πλήρη άρση, όπως υποστηρίζει, των τελευταίων από τα δώδεκα εμπάργκο όπλων που είχαν επιβάλει δυτικές χώρες στην Τουρκία μετά το 2019. «Απομένουν μόνο οι ΗΠΑ», σημειώνει, «λόγω των S-400 και των F-35».

Ο κ. Βαληνάκης χαρακτηρίζει την εξέλιξη αυτή «ζημία» που, κατά την άποψή του, πρέπει να «συνυπολογίζεται» στο αποτύπωμα της λεγόμενης «Διακήρυξης Αθηνών», αφήνοντας αιχμές για την εξωτερική πολιτική της σημερινής κυβέρνησης. Παράλληλα, απευθύνει μήνυμα προς το Βερολίνο «που φαίνεται να το ‘ξέχασε’», όπως αναφέρει, υπενθυμίζοντας ότι το «Διαπραγματευτικό Πλαίσιο ΕΕ-Τουρκίας» του 2005 επέβαλε και κριτήρια εξωτερικής πολιτικής στην Άγκυρα, πέρα από τα κριτήρια της Κοπεγχάγης που αφορούν την εσωτερική διακυβέρνηση. «Όταν όμως εμείς οι ίδιοι (ΥΠΕΞ) δεν τα αξιοποιούμε, να το περιμένουμε από τον κ. Μερτς;» διερωτάται.

Κατά την αποτίμησή του, οι 12 χώρες που είχαν επιβάλει πλήρη ή μερική απαγόρευση εξαγωγών αμυντικού υλικού και ευαίσθητης τεχνολογίας προς την Τουρκία το 2019 και, όπως γράφει, την τελευταία διετία την ήραν, είναι: Γερμανία, Ηνωμένο Βασίλειο, Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία, Σουηδία, Δανία, Φινλανδία, Ολλανδία, Καναδάς, Νορβηγία και Βέλγιο.

Ως προς τα «προαπαιτούμενα» της ΕΕ, παραθέτει απόσπασμα από το Turkey Negotiating Framework (Οκτώβριος 2005, παρ. 6, 2), σύμφωνα με το οποίο η Τουρκία «οφείλει να δεσμευθεί ανεπιφύλακτα για σχέσεις καλής γειτονίας και να αναλάβει να επιλύσει τυχόν ανοιχτές συνοριακές διαφορές σύμφωνα με την αρχή της ειρηνικής επίλυσης και τον Χάρτη του ΟΗΕ, συμπεριλαμβανομένης- εάν απαιτείται- της προσφυγής στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης». Ο πρώην υφυπουργός ερμηνεύει την αναφορά αυτή ως υποχρέωση αποχής από απειλές ή προκλήσεις, αλλά και ως τεκμήριο για «άρση του casus belli».

Η παρέμβαση του κ. Βαληνάκη εντάσσεται στο ευρύτερο δημόσιο διάλογο για τη γραμμή της Αθήνας έναντι της Άγκυρας, με τον ίδιο να καλεί σε ενεργότερη αξιοποίηση των υφιστάμενων ευρωπαϊκών εργαλείων και δεσμεύσεων. Οι θέσεις που παραθέτει αποτυπώνουν την προσωπική του πολιτική εκτίμηση και έρχονται να τροφοδοτήσουν εκ νέου τη συζήτηση για το πώς η Ελλάδα πρέπει να σταθμίσει διμερείς και ευρωπαϊκές εξελίξεις στον τομέα της άμυνας και της ασφάλειας.

Οι συμφωνίες #Στάρμερ και #Μέρτς για #eurofighter, πυραύλους #Meteor κλπ αίρουν και τα τελευταία από τα 12(!) #εμπάργκο όπλων που το 2019 επέβαλαν (πλήρως ή μερικώς) δυτικές χώρες στην #Τουρκία (απομένουν μόνο οι #ΗΠΑ). Η άρση των 12 εμπάργκο πρέπει να συνυπολογίζεται στις ζημίες… pic.twitter.com/HNnfLMqd29

— Γιάννης Βαληνάκης (@ivalinakis) October 31, 2025