Πόρισμα για Τέμπη: Εθνικό Άγος, κόλαφος για κράτος, ΟΣΕ, Hellenic Train και ΡΑΣ

Το πόρισμα που δημοσιοποιήθηκε την Πέμπτη το πρωί (27/2/2025), δύο χρόνια μετά το πολύνεκρο δυστύχημα των Τεμπών, για τα αίτια του δυστυχήματος από τον Ε.Ο.Δ.Α.Σ.Α.Α.Μ (Εθνικός Οργανισμός Διερεύνησης Αεροπορικών και Σιδηροδρομικών Ατυχημάτων και Ασφάλειας Μεταφορών), επιρρίπτει ευθύνες σε όλους τους εμπλεκόμενους με τον σιδηρόδρομο. 

Για το κράτος

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Τέμπη: Πιθανή αιτία πυρόσφαιρας, άγνωστο μέχρι σήμερα καύσιμο, 5 με 7 άνθρωποι κάηκαν

Τι λέει το Πόρισμα της Επιτροπής, το οποίο στη συνέχεια θα σταλεί στον εφέτη ανακριτή προκειμένου να περιληφθεί στη δικογραφία

Αυτό που δεν τιμά το ελληνικό κράτος είναι η ανυπαρξία του οργανισμού αυτού (σ.σ. ΕΟΔΑΣΑΑΜ) κατά τη βραδιά της 28ης Φεβρουαρίου του 2023, ανυπαρξία η οποία δημιούργησε, όπως θα δείτε στο πόρισμά μας, σοβαρά προβλήματα στη διερεύνηση. Διότι η έλλειψή μας και η μη ιεροποίηση του χώρου του ατυχήματος δημιούργησε απώλεια σοβαρών στοιχείων. Θα έλεγα λοιπόν ότι θα πρέπει εισαγωγικά να ζητηθεί από όλους μας, ακόμα και αυτούς που δεν ήταν εκεί εκείνη τη στιγμή, μια μεγάλη συγγνώμη.

Εθνικό άγος και ο ρόλος της σύμβασης 717

Τα Τέμπη αποτελούν όχι μόνο εθνική τραγωδία, αλλά εθνικό άγος και φυσικά, όπως κάθε τραγωδία, πρέπει να έχει και μια κάθαρση και κάθαρση είναι η τιμωρία των ενόχων η οποία δεν αποτελεί αντικείμενο της έρευνάς μας. Ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ όπως επιβάλλεται από την ευρωπαϊκή νομοθεσία να είναι μια αρχή που σκοπό έχει να αναδείξει τα συστημικά προβλήματα, τις αστοχίες, τις αβελτηρίες και όλα τα εγκληματικά λάθη που οδήγησαν στο να μπουν δύο τρένα στην ίδια γραμμή και να συμβεί αυτό το φρικτό δυστύχημα. Το έργο της τιμωρίας των ενόχων ανήκει στην ανεξάρτητη ελληνική Δικαιοσύνη. Εισαγωγικά θέλω να πω ότι εμείς ασχοληθήκαμε και με τη σύμβαση 717, μια σύμβαση που θα έπρεπε να έχει ολοκληρωθεί το 2016 και αν είχε ολοκληρωθεί θα είχαν μπει τα συστήματα ασφαλείας στον ελληνικό σιδηρόδρομο, που πιθανότατα δεν θα επέτρεπαν στο συγκεκριμένο φρικτό δυστύχημα να έχει συμβεί, αλλά δεν αποτέλεσαν κύριο αντικείμενο της διερεύνησης. Η παραδοχή ότι η 7,17 έπρεπε να έχει ολοκληρωθεί το 2016 και η καθυστέρηση στην ολοκλήρωσή της έφερε συνεισέφερε αποφασιστικά στο δυστύχημα αυτό είναι δεδομένο.

Οι συγγενείς έψαχναν για στοιχεία 

Είναι χαρακτηριστικό όπως αναφέρθηκε ότι οι συγγενείς των θυμάτων, που εκτός από τον πόνο τους είχαν να αντιμετωπίσουν και έναν τιτάνιο αγώνα για να υποκαταστήσουν τον ΕΟΔΑΣΑΑΜ σε ότι αφορά τη συλλογή στοιχείων. Το έργο τους ήταν πολύτιμο από την πρώτη στιγμή.

Για τον ΟΣΕ 

Ο ΟΣΕ πρέπει να κατανοήσει καλύτερα τους κινδύνους που σχετίζονται με την πραγματικότητα της λειτουργίας του τρέχοντος σιδηροδρομικού συστήματος στην Ελλάδα και να βελτιώσει τον τρόπο με τον οποίο ελέγχει αυτούς τους κινδύνους. Επιπλέον, ο ΟΣΕ πρέπει να βελτιστοποιήσει την απόδοση και την αξιοπιστία των στοιχείων της υποδομής και να διαχειρίζεται τους κινδύνους ασφάλειας που συνδέονται με αυτά, καθ’ όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής τους. Ο ΟΣΕ πρέπει να αξιολογεί τακτικά την ικανότητα του προσωπικού που εκτελεί καθήκοντα που σχετίζονται με την ασφάλεια και να εξασφαλίζει την διατήρησή τους. Αυτό περιλαμβάνει το σύνολο των
ικανοτήτων που σχετίζονται με μη-τεχνικές δεξιότητες αλλά και σχετικά με τη σωματική και ψυχολογική ικανότητα, όχι μόνο κατά την πρόσληψη νέου προσωπικού αλλά και κατά τη διάρκεια ολόκληρης της σταδιοδρομίας του. Ο ΟΣΕ θα πρέπει να αναπτύξει ένα σύστημα παρακολούθησης της απόδοσης, ώστε να αντιλαμβάνεται τυχόν επιδείνωση της εκτέλεσης εργασιών που σχετίζονται με την ασφάλεια από τους Σταθμάρχες ή άλλο προσωπικό που εκτελεί καθήκοντα κρίσιμα για την ασφάλεια. Επιπλέον, πρέπει να δημιουργηθεί η δυνατότητα του ΟΣΕ να εξάγει διδάγματα από περιστατικά και ατυχήματα. Αυτό θα οδηγήσει στην εφαρμογή μέτρων διαρθρωτικής βελτίωσης που μπορούν να δημιουργήσουν ένα περιβάλλον που θα υποστηρίζει το έργο του επιχειρησιακού προσωπικού. Τέλος, ο ΟΣΕ θα πρέπει να μεγιστοποιήσει τη διαθεσιμότητα καταγεγραμμένων δεδομένων που θα μπορούν να βοηθήσουν στην ανάλυση ατυχημάτων και συμβάντων και θα πρέπει να εξετάσει τη δυνατότητα χρήσης αυτών των τεχνολογιών για τη συνεχή παρακολούθηση των επιδόσεων ασφαλείας, σε ένα πλαίσιο χωρίς κατηγορίες ενοχής.

Για Hellenic Train

Στη Hellenic Train συνιστάται να ενισχύσει το σύστημα διαχείρισης των ικανοτήτων της, προκειμένου να διασφαλίσει ότι οι μηχανοδηγοί (και το λοιπό προσωπικό, όποτε χρειάζεται) που εκτελούν εργασίες που σχετίζονται με την ασφάλεια είναι ανάλογα προετοιμασμένοι, ότι η ικανότητά τους αξιολογείται και διατηρείται τακτικά και ότι τα καθήκοντα εκτελούνται αναλόγως. Επιπλέον, θα πρέπει να αναπτυχθεί ένα σύστημα παρακολούθησης της απόδοσης των μηχανοδηγών, ώστε να δημιουργηθεί η ικανότητα βάσει της οποίας γίνεται αντιληπτή οποιαδήποτε επιδείνωση στην εκτέλεση των εργασιών που σχετίζονται με την ασφάλεια.

Για ΡΑΣ

Η Εθνική Αρχή Ασφάλειας (ΡΑΣ) θα πρέπει να αναπτύξει ένα σύστημα αναφοράς περιστατικών για να ενισχυθεί η δυνατότητα του ελληνικού σιδηροδρομικού τομέα να διδαχθεί από ανεπιθύμητα συμβάντα Αυτό το σύστημα
πρέπει να παρέχει την απαραίτητη δομή και ταξινόμηση για την υποχρεωτική αναφορά περιστατικών που σχετίζονται με την ασφάλεια από τον διαχειριστή υποδομής και όλες τις σιδηροδρομικές επιχειρήσεις που
λειτουργούν στο ελληνικό δίκτυο. Τουλάχιστον εξίσου σημαντική και ακόμη πιο επείγουσα είναι η ανάγκη της ΡΑΣ να ενισχύσει την ικανότητά της για εποπτεία με στόχο τη δημιουργία άποψης για το επίπεδο επιδόσεων
ασφάλειας του ελληνικού σιδηροδρομικού συστήματος.

Για Πολιτική Προστασία

Τέλος, συνιστάται στο ελληνικό Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας να αναπτύξει, σε συνεργασία με τις διάφορες υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης (Πυροσβεστική, Ιατρική και Ψυχοκοινωνική Υποστήριξη,
Αστυνομία, Πολιτική Προστασία) και βάσει διεθνώς αναγνωρισμένων ορθών πρακτικών, λεπτομερείς οδηγίες για ένα Σχέδιο Αντιμετώπισης Έκτακτης Ανάγκης και Διαχείρισης Κρίσεων που θα επιτρέψει ταχεία, συντονισμένη βοήθεια κατά τη διάρκεια μιας έκτακτης ανάγκης. Το σχέδιο αυτό θα πρέπει να περιλαμβάνει σαφείς οδηγίες για το συντονισμό καταστάσεων έκτακτης ανάγκης σε επιχειρησιακό και στρατηγικό επίπεδο διαχείρισης, για τον καθορισμό των περιμέτρων, για την επαρκή χαρτογράφηση του τόπου του ατυχήματος και για την πρόληψη και τη μείωση των κινδύνων της Διαταραχής Μετατραυματικού Στρες.