Πρώτη ημέρα χωρίς social media η νεολαία στην Αυστραλία

Από το πρωί της Τετάρτης 10 δΕΚΕΜΒΡΊΟΥ 2025, εκατομμύρια παιδιά και έφηβοι στην Αυστραλία κάτω των 16 ετών βρέθηκαν αντιμέτωποι με κλειδωμένους λογαριασμούς σε TikTok, Instagram, Snapchat, YouTube και άλλες μεγάλες πλατφόρμες, καθώς τέθηκε σε ισχύ ο νέος νόμος που επιβάλλει ελάχιστο όριο ηλικίας τα 16 έτη για τους χρήστες των social media. Η χώρα γίνεται η πρώτη στον κόσμο που εφαρμόζει τόσο αυστηρό πλαίσιο, με τις μεγάλες πλατφόρμες να υποχρεώνονται να μπλοκάρουν ή να διαγράφουν λογαριασμούς ανηλίκων, υπό την απειλή προστίμων που φτάνουν τα 49,5 εκατ. αυστραλιανά δολάρια

Από νωρίς, σε σπίτια και σχολεία σε Σίδνεϊ, Μελβούρνη και Μπρισμπέιν, τα κινητά τηλέφωνα γέμισαν με ειδοποιήσεις όπως « ολογαριασμός σας έχει απενεργοποιηθεί λόγω ηλικίας» ή αιτήματα για νέα επιβεβαίωση ηλικίας μέσω βίντεο-selfie ή άλλων μεθόδων «age verification».

Στους γονείς, η πρώτη ημέρα άφησε ένα μωσαϊκό συναισθημάτων. Δημοσκοπήσεις πριν από την εφαρμογή έδειχναν ότι περίπου τα δύο τρίτα των Αυστραλών υποστήριζαν το μέτρο, πολλοί ελπίζοντας ότι θα περιοριστούν το cyberbullying, η πίεση για την εικόνα του σώματος και η έκθεση σε επιβλαβές περιεχόμενο.

«Είναι μια μέρα υπερηφάνειας να είμαι πρωθυπουργός της Αυστραλίας», λέει ο Άντονι Αλμπάνεζ, καθώς τίθεται σε ισχύ η πρώτη στον κόσμο απαγόρευση των λογαριασμών κοινωνικής δικτύωσης για άτομα κάτω των 16 ετών. Η κυβέρνηση λέει ότι η απαγόρευση στοχεύει στην προστασία των νέων από επιβλαβές περιεχόμενο , αλλά οι επικριτές υποστηρίζουν ότι θα μπορούσε να απομονώσει ευάλωτους εφήβους και να ωθήσει τα παιδιά σε άλλες μη ρυθμιζόμενες «γωνιές» του διαδικτύου.

Κάποιες αναφορές πάντως μιλούν για παράκαμψη των απαγορεύσεων και μία μία συνεχή μάχη των εταιρειών για την τήρηση των απαγορεύσεων μπροστά στις πονηριές που θα χρησιμοποιήσουν οι νέοι και οι νέες.

Για παράδειγμα το Snapchat, μία από τις δέκα πλατφόρμες που επηρεάστηκαν ειδοποιεί στην οθόνη του κινητού, αναφέροντας ότι ο χρήστης θα αποβληθεί όταν τόθεται σε ισχύ αν δεν μπορούσε να αποδείξει ότι ήταν άνω των 16 ετών. Ενα άτομα χρησιμοποίησε μια φωτογραφία της μητέρας του για να παρακάμψει τους ελέγχους ηλικίας της εφαρμογής. Οι ειδικοί, ωστόσο, έχουν επανειλημμένα εκφράσει ανησυχίες για τέτοια κενά στο νόμο.

Στο TikTok, απαγορεύτηκε η χρήση σε ορισμένους χρήστες αυτόματα αλλά κάποιοι χρήστες εξακολουθούν να να κάνουν κύλιση στην εφαρμογή.

Τι προβλέπει ο νόμος
Ο νόμος Online Safety Amendment (Social Media Minimum Age) Act 2024, που τροποποιεί το ήδη υπάρχον πλαίσιο για την online ασφάλεια, υποχρεώνει τις μεγάλες πλατφόρμες να λαμβάνουν «εύλογα μέτρα» ώστε να μην έχουν λογαριασμό χρήστες κάτω των 16 ετών. Δεν επιβάλλονται πρόστιμα στους ίδιους τους ανηλίκους ή στους γονείς τους, αλλά μόνο στις εταιρείες, αν δεν μπορούν να αποδείξουν ότι καταβάλλουν προσπάθεια να εντοπίζουν και να αποκλείουν under-16 λογαριασμούς.
Στο στόχαστρο βρίσκονται αρχικά δέκα μεγάλες πλατφόρμες ανάμεσά τους TikTok, Instagram, Facebook, Snapchat, YouTube, X, Threads, Twitch και Kick.
Η εποπτεία ανήκει στην Αρχή eSafety Commissioner, η οποία ζητά από τις εταιρείες μηνιαίες αναφορές με τον αριθμό των λογαριασμών που κλειδώνονται ή διαγράφονται, αλλά και λεπτομέρειες για τις μεθόδους επιβεβαίωσης ηλικίας που χρησιμοποιούν.