Σπάνιες γαίες: Η γεωπολιτική κλιμάκωση απογειώνει τις τιμές των μετοχών

Οι σπάνιες γαίες βρίσκονται ξανά στο επίκεντρο, καθώς οι ΗΠΑ εντείνουν τις προσπάθειες απεξάρτησης από την Κίνα και οι αγορές σπεύδουν να τιμολογήσουν τη μάχη για τον έλεγχο. Η Ουάσινγκτον υιοθετεί ολοένα πιο επιθετικά μέτρα για να στηθεί παραγωγή και επεξεργασία εκτός Κίνας, η οποία κυριαρχεί στην προμήθεια κρίσιμων ορυκτών για smartphones, ηλεκτρικά οχήματα και μαχητικά αεροσκάφη. Αποτέλεσμα είναι οι μετοχές σειράς εταιρειών να αγγίζουν ιστορικά υψηλά.

Οι τιμές των μετοχών των εταιρειών MP Materials, USA Rare Earth και της αυστραλέζικης Lynas έχουν υπερδιπλασιάσει την αξία τους από τις αρχές του έτους, στη σκιά της αυξημένης κρατικής στήριξης προς μια βιομηχανία που παραδοσιακά δυσκολευόταν να ανταγωνιστεί τους Κινέζους παραγωγούς χαμηλού κόστους. Η ανοδική ορμή δεν περιορίζεται στις σπάνιες γαίες. Παραγωγοί λιθίου, κοβαλτίου και γερμανίου καταγράφουν ισχυρά κέρδη, ενώ οι ΗΠΑ απέκτησαν μερίδια σε καναδικές εταιρείες όπως οι Lithium Americas και Trilogy Metals, κίνηση που συνέπεσε με θεαματικές ανόδους στις αποτιμήσεις τους.

Το επενδυτικό ενδιαφέρον τροφοδοτείται και από την πρόθεση της αμερικανικής κυβέρνησης να δημιουργήσει στρατηγικό απόθεμα κρίσιμων ορυκτών και να εξετάσει κατώτατα όρια τιμών για τις σπάνιες γαίες, ώστε να περιοριστεί η έντονη μεταβλητότητα σε μια μικρή, συχνά στρεβλωμένη αγορά. Παράλληλα, επιταχύνονται οι αδειοδοτήσεις και χαλαρώνουν ορισμένοι περιβαλλοντικοί κανόνες για να επισπευσθούν νέα ορυχεία και μονάδες επεξεργασίας.

Παράλληλα, οι εταιρείες αξιοποιούν το παράθυρο ρευστότητας. Η Standard Lithium άντλησε 130 εκατ. δολ. μέσω δημόσιας προσφοράς, ενώ η Critical Metals εξασφάλισε 50 εκατ. δολ. από θεσμικό επενδυτή για την ανάπτυξη του έργου Tanbreez στη Γροιλανδία με τη μετοχή της να έχει τριπλασιαστεί εφέτος. Τον Ιούνιο, η Perpetua Resources συγκέντρωσε 425 εκατ. δολ. σε δημόσια και ιδιωτική τοποθέτηση για την επαναλειτουργία ορυχείου στο Άινταχο που παράγει χρυσό και αντιμόνιο, κρίσιμο για αμυντικές εφαρμογές.

Η κρατική παρέμβαση επεκτείνεται και σε άμεσες συμμετοχές. Οι ΗΠΑ έχουν κινηθεί για προμήθειες κρίσιμων ορυκτών αξίας 1 δισ. δολ. με στόχο να διασφαλιστεί η εφοδιαστική ασφάλεια για άμυνα και ηλεκτρονικά από το F-35 έως πυραύλους cruise. Στο ίδιο πλαίσιο εντάσσεται και η επένδυση 400 εκατ. δολ. για μερίδιο 15% στην MP Materials, ενώ προσφάτως εγκρίθηκε μετοχικό έπαθλο 15 εκατ. δολ. για τον διευθύνοντα σύμβουλο της εταιρείας, Τζέιμς Λιτίνσκι.

Συνολικά, η αναδιάταξη των αλυσίδων αξίας στις σπάνιες γαίες από την εξόρυξη έως την παραγωγή μαγνητών μετατρέπει έναν «νωθρό» κλάδο σε στρατηγικό πεδίο όπου κράτη και κεφάλαια συνδιαμορφώνουν την αγορά. Το αποτέλεσμα είναι ισχυρή άνοδος τιμών και άφθονη χρηματοδότηση για projects εκτός Κίνας, αλλά και αυξημένοι κίνδυνοι υπερενθουσιασμού, ρυθμιστικής ασάφειας και πιθανών κινεζικών αντιποίνων.