Συναγερμός για την ασφάλεια των τρένων από τον αρμόδιο Εθνικό Οργανισμό (ΕΟΔΑΣΑΑΜ)

Επείγουσα σύσταση για την ασφάλεια του σιδηροδρόμου στην Ελλάδα απηύθυνε o Εθνικός Οργανισμός Αεροπορικών και Σιδηροδρομικών Ατυχημάτων και Ασφάλειας Μεταφορών (Ε.Ο.Δ.Α.Σ.Α.Α.Μ.), όπου συμμετέχουν και δύο στελέχη του ευρωπαϊκού οργανισμού σιδηροδρόμων. Η σύσταση έρχεται με σημαντική καθυστέρηση καθώς οι αλλαγές που ζητά προκύπτουν με βάση τα δεδομένα που έχουν προκύψει από την ανάλυση των στοιχείων του δυστυχήματος στα Τέμπη. Είναι απίστευτο το γεγονός ότι ενάμιση χρόνο μετά το τραγικό δυστύχημα των Τεμπών δεν έχουν διορθωθεί τα κενά ασφαλείας τα οποία είναι γνωστά και έχουν εντοπιστεί εδώ και πάρα πολλούς μήνες από πραγματογνώμονες που έχουν οριστεί από οικογένειες και πλέον επιβεβαιώνονται από τον επίσημο κρατικό ανεξάρτητο φορέα, ο οποίος συστάθηκε ένα χρόνο μετά τα Τέμπη.

Συγκεκριμένα, ο Εθνικός Οργανισμός Αεροπορικών και Σιδηροδρομικών Ατυχημάτων και Ασφάλειας Μεταφορών υιοθετεί με απόφασή του στις 7/6/2024 κατεπείγουσα σύσταση στους φορείς των σιδηροδρόμων εντοπίζοντας τους παρακάτω κινδύνους ασφάλειας:

Η ανάλυση της σχετικής με την ασφάλεια επικοινωνίας που προηγήθηκε του δυστυχήματος στα Τέμπη, η οποία εξακολουθεί να αποτελεί κοινή πρακτική μέχρι σήμερα, αποκάλυψε τους ακόλουθους κινδύνους:

1. Η μετάδοση μηνυμάτων σχετικών με την ασφάλεια στερείται δομής (π.χ. σωστός προσδιορισμός των συνομιλητών και των τοποθεσιών), μεθοδολογίας (π.χ. ανάγνωσης, διόρθωσης λαθών) και χρήσης διεθνώς συμφωνημένης ορολογίας και κανόνων επικοινωνίας.
   Με τον τρόπο αυτό, δεν δημιουργείται καμία βεβαιότητα ότι ένα μήνυμα έχει μεταδοθεί με σαφήνεια και έχει κατανοηθεί σωστά, και ως εκ τούτου κρίσιμες πληροφορίες μπορεί να παρεξηγηθούν ή να παρερμηνευθούν λόγω ασαφών ή διφορούμενων εκφράσεων.
2. Ο ασύρματος VHF χρησιμοποιείται ευρέως ως ανοικτό κανάλι επικοινωνίας για την ανταλλαγή κάθε είδους πληροφοριών. Η χρήση του ίδιου ασυρμάτου VHF ως προτιμώμενου/μόνιμου μέσου επικοινωνίας για επικοινωνίες σχετικές με την ασφάλεια μεταξύ σταθμάρχη και οδηγών δημιουργεί μια κατάσταση στην οποία δεν είναι δυνατόν να δοθεί προτεραιότητα στις επικοινωνίες σχετικές με την ασφάλεια έναντι όλων των άλλων επικοινωνιών.
   Αυτό μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα να διακόπτονται σημαντικά μηνύματα στη συνομιλία ή να μην λαμβάνονται με σαφήνεια λόγω της έντονης ραδιοεπικοινωνίας, του στατικού θορύβου ή/και της παρεμβολής της ραδιοεπικοινωνίας.

Στη συνέχεια, συνιστά ότι ΡΑΣ, ΟΣΕ, Υπουργείο, ΓΑΙΑΟΣΕ, και οι σιδηροδρομικές επιχειρήσεις θα πρέπει να συνεργαστούν χωρίς καθυστέρηση για την εφαρμογή στο ελληνικό σιδηροδρομικό σύστημα μιας μεθοδολογίας επικοινωνίας που σχετίζεται με την ασφάλεια και σέβεται τις απαιτήσεις του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) 2023/1693 της Επιτροπής, για την τροποποίηση του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) 2019/773 σχετικά με τις τεχνικές προδιαγραφές διαλειτουργικότητας για το υποσύστημα λειτουργίας και διαχείρισης της κυκλοφορίας του σιδηροδρομικού συστήματος εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως του προσαρτήματος Γ (δηλαδή το GSM-R).

Η σημασία των επικοινωνιών μεταξύ των διαφόρων εμπλεκομένων στο δυστύχημα των Τεμπών είχε τεθεί σε πρώτο πλάνο από την πρώτη στιγμή από την Ε.Δ.Α.Π.Ο. (Επιτροπή Διερεύνησης Ανεξάρτητων Πραγματογνωμόνων Οικογενειών), ως τον πρώτο καθοριστικό παράγοντα που συνέβαλλε στο μοιραίο δυστύχημα.

Η Ε.Δ.Α.Π.Ο. ήταν επίσης η μοναδική επιτροπή που στο πόρισμα της προς τον Εφέτη Ανακριτή έκανε, ήδη εδώ και ένα χρόνο, συγκεκριμένες συστάσεις ασφαλείας σε πλήρη συντονία με τη πρόσφατη απόφαση του Ε.Ο.Δ.Α.Σ.Α.Α.Μ., τόσο προς Ο.Σ.Ε. αλλά και Hellenic Train, όχι μόνο για την εγκατάσταση και λειτουργία των κατάλληλων συστημάτων επικοινωνίας σε θέματα ασφάλειας αλλά και την εκπαίδευση του προσωπικού στην αυστηρή τήρηση των κανόνων και πρωτοκόλλων επικοινωνίας.