Το Politico για την 13ωρη εργασία στην Ελλάδα

Ρεπορτάζ για το νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας, που καθιερώνει 13 ώρες εργασίας ημερησίως για τους εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα, δημοσίευσε την Τρίτη 14 Οκτωβρίου το Politico.

Σύμφωνα με το δημοσίευμα, η  Ελλάδα θα γίνει η πρώτη χώρα της ΕΕ που θεσμοθετεί επίσημα 13ωρη ημερήσια εργασία στον ιδιωτικό τομέα, ανοίγοντας τον δρόμο για μεγαλύτερες βάρδιες σε εργοστάσια, ταμεία και ξενοδοχεία. Η επίμαχη ρύθμιση αναμένεται να υπερψηφιστεί από την κοινοβουλευτική πλειοψηφία της Νέας Δημοκρατία, παρά τις πανελλαδικές διαδηλώσεις και την έντονη αντίδραση συνδικάτων και αντιπολίτευσης.

Από το 2019, η κεντροδεξιά κυβέρνηση έχει μετατρέψει την αγορά εργασίας σε μία από τις πιο «ευέλικτες» της Ευρώπης. Από τον Ιούλιο του 2024 επιτρέπεται εξαήμερη εργασία σε βιομηχανία, λιανικό εμπόριο, γεωργία και επιλεγμένες υπηρεσίες, με προσαύξηση 40% για την έκτη ημέρα, μια επιλογή που συγκρούεται με τη διαμορφούμενη ευρωπαϊκή τάση για μικρότερες εβδομάδες εργασίας και δικαιολογείται με το επιχείρημα της γήρανσης του πληθυσμού και της έλλειψης ειδικευμένου προσωπικού.

Το νέο πλαίσιο προβλέπει έως 13 ώρες εργασίας την ημέρα για έως 37,5 ημέρες τον χρόνο, με ανώτατο όριο 48 ώρες την εβδομάδα βάσει τετράμηνου μέσου όρου και πλαφόν 150 ωρών υπερωρίας. Τυπικά, η 40ωρη εβδομάδα παραμένει ο κανόνας και οι υπερωρίες αμείβονται με προσαύξηση 40

%. Το Υπουργείο Εργασίας υποστηρίζει ότι η 13ωρη βάρδια θα είναι προαιρετική· τα συνδικάτα, όμως, αντιτείνουν πως η εργοδοτική ισχύς, σε μια χώρα με ισχνό ιστορικό επιθεωρήσεων, καθιστά την «εθελοντικότητα» προσχηματική.

Παράλληλα εισάγονται διατάξεις για κατακερματισμό της ετήσιας άδειας σε περισσότερα από δύο τμήματα, ευέλικτο εβδομαδιαίο ωράριο, διήμερες συμβάσεις και ταχεία πρόσληψη μέσω εφαρμογής, όλα υπό το πρόσχημα «επείγουσων αναγκών της επιχείρησης».

Η οικονομία έχει μεν συνέλθει από τη δεκαετή κρίση χρέους και τα τρία μνημόνια, με την ανεργία στο 8,1% τον Αύγουστο έναντι 5,9% στην ΕΕ, αλλά οι μισθοί παραμένουν χαμηλοί. Η αγοραστική δύναμη κινείται προτελευταία στην Ένωση και σχεδόν τα μισά νοικοκυριά δυσκολεύονται να καλύψουν βασικές ανάγκες. Ένας στους πέντε εργαζομένους δουλεύει πάνω από 45 ώρες την εβδομάδα, το υψηλότερο ποσοστό στην ΕΕ, ενώ το 2023 η Ελλάδα κατατάχθηκε πέμπτη παγκοσμίως σε ετήσιες ώρες εργασίας.

Η υπουργός Εργασίας Νίκη Κεραμέως υπερασπίζεται το νομοσχέδιο ως «ώθηση στον ιδιωτικό τομέα» και «ενίσχυση των εργαζομένων», ξεκαθαρίζοντας ότι η 13ωρη μέρα δεν είναι ο κανόνας αλλά έως περίπου 37 ημέρες τον χρόνο και μόνο με συναίνεση, χωρίς κίνδυνο απόλυσης σε περίπτωση άρνησης.

Η αντιπολίτευση, με στελέχη όπως ο Δημήτριος Μάντζος (ΠΑΣΟΚ) και η Έφη Αχτσιόγλου (Νέα Αριστερά), μιλά για απορρύθμιση, επέκταση της εργασιακής ανασφάλειας και βίαιη διατάραξη της ισορροπίας ζωής–εργασίας, χαρακτηρίζοντας την ίδια τη συζήτηση για 13ωρο το 2025 «ντροπιαστική» και «οπισθοδρομική».

Ειδικοί εργασιακών σχέσεων προειδοποιούν ότι η ρύθμιση θα νομιμοποιήσει την παραβίαση υπερωριών, θα εντείνει την εξουθένωση και θα αυξήσει τα εργατικά ατυχήματα. Η ΓΣΕΕ, με επιστολή της προς την Κεραμέως στα τέλη Σεπτεμβρίου, κατήγγειλε ότι οι κανόνες επιτείνουν την ανασφάλεια και παγιώνουν ένα μοντέλο ευέλικτης, απροστάτευτης εργασίας.