Τουσκ: Αναζητεί ψήφο εμπιστοσύνης μετά το σοκ της απώλειας της Προεδρίας

Η φιλοευρωπαϊκή κυβέρνηση της Πολωνίας αντιμετωπίζει ψήφο εμπιστοσύνης στο κοινοβούλιο σήμερα Τετάρτη, καθώς προσπαθεί να αποδείξει ότι συνεχίζει να απολαμβάνει υποστήριξης, ακόμη και μετά το μεγάλο πλήγμα που υπέστη στις προεδρικές εκλογές αυτού του μήνα. Η ψηφοφορία προκηρύχθηκε από τον πρωθυπουργό Ντόναλντ Τουσκ μετά τη νίκη του εθνικιστή Κάρολ Ναβρόκι στις εκλογές για την προεδρία, προκαλώντας προβλέψεις αναλυτών ότι η κυβέρνηση θα μπορούσε να αποδυναμωθεί σημαντικά και να υπάρξουν πρόωρες εκλογές.

Ο Ναβρόκι, οπαδός του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, αναμένεται να προσπαθήσει να ρίξει την κυβέρνηση και να ενισχύσει το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης Νόμος και Δικαιοσύνη (PiS) που τον υποστήριξε. Ο Τουσκ, πρώην πρόεδρος της ΕΕ, ήρθε στην εξουσία το 2023 ως επικεφαλής ενός συνασπισμού μεταξύ της κεντρώας Πολιτικής Πλατφόρμας του, της Πολωνίας 2050, του Πολωνικού Λαϊκού Κόμματος (PSL) και της Νέας Αριστεράς.

Οι νέες βουλευτικές εκλογές δεν έχουν προγραμματιστεί πριν από το 2027. Ο Τουσκ θα απευθύνει ομιλία στους βουλευτές πριν από την ψηφοφορία, την οποία αναμένεται να κερδίσει, σύμφωνα με τα πολωνικά μέσα ενημέρωσης, καθώς ο συνασπισμός του ελέγχει 242 ψήφους στο κοινοβούλιο των 460 εδρών και χρειάζεται μόνο πλειοψηφία.

Ο Ναβρόκι κέρδισε την προεδρική ψηφοφορία της 1ης Ιουνίου με 51% έναντι του δημάρχου της Βαρσοβίας Ράφαλ Τρζασκόφσκι με 49%. Ο Τουσκ, ο οποίος είχε υποστηρίξει τον κεντρώο Τρζασκόφσκι, υποσχέθηκε να παραμείνει και δήλωσε ότι η ψήφος εμπιστοσύνης στο κοινοβούλιο θα πρέπει να αποτελέσει μια “νέα αρχή” για την κυβέρνηση συνασπισμού, η οποία υποσχέθηκε ότι θα μπορούσε να κάνει τα πράγματα “καλύτερα και ταχύτερα”.

Πάντως, εντός του κυβερνητικού συνασπισμού υπάρχουν εντάσεις, ιδίως με το PSL, το οποίο υποστηρίζει κοινωνικά συντηρητικές αξίες και επιθυμεί περισσότερους περιορισμούς στη μετανάστευση.

Ενδεχόμενα προεδρικά εμπόδια στις μεταρρυθμίσεις

Η Πολωνία, μέλος της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, με 38 εκατομμύρια κατοίκους, έχει ταχέως αναπτυσσόμενη οικονομία και έχει καταστεί όλο και πιο σημαντικός περιφερειακός παίκτης μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία το 2022. Οι Πολωνοί πρόεδροι έχουν κάποια επιρροή στην εξωτερική και αμυντική πολιτική, αλλά η βασική τους δύναμη είναι η δυνατότητα άσκησης βέτο στη νομοθεσία που ψηφίζεται από το κοινοβούλιο.

Αυτό πιθανότατα θα παρεμποδίσει τις μεταρρυθμιστικές προσπάθειες της κυβέρνησης Τουσκ, όπως η σχεδιαζόμενη εισαγωγή του συμφώνου συμβίωσης μεταξύ ατόμων του ιδίου φύλου ή η χαλάρωση της σχεδόν πλήρους απαγόρευσης των αμβλώσεων. Σε διεθνές επίπεδο, θα μπορούσε επίσης να δυσχεράνει τους δεσμούς με τις Βρυξέλλες, ιδίως σε θέματα κράτους δικαίου, καθώς ο Ναβρόκι υποστηρίζει τις αμφιλεγόμενες δικαστικές μεταρρυθμίσεις που έθεσε σε εφαρμογή η προηγούμενη κυβέρνηση του PiS.

Οι σχέσεις με την Ουκρανία θα μπορούσαν να γίνουν πιο τεταμένες, καθώς ο Ναβρόκι αντιτίθεται στην ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ και έχει επικρίνει την υποστήριξη των Ουκρανών προσφύγων στην Πολωνία. Ο Nawrocki αναμένεται να ξεκινήσει επίσημα την πενταετή θητεία του στις 6 Αυγούστου, μόλις τα δικαστήρια επικυρώσουν το αποτέλεσμα.

Η εκλογική επιτροπή διαπίστωσε ενδείξεις για λάθη στην καταμέτρηση υπέρ του Ναβρόκι σε ορισμένες περιφέρειες. Ωστόσο, ο πρόεδρος του κοινοβουλίου Szymon Holownia, σύμμαχος της κυβέρνησης, δήλωσε ότι “δεν υπάρχει λόγος να αμφισβητηθεί το αποτέλεσμα”.