Υπ. Ανάπτυξης για παρέμβαση στα πετρελαιοειδή: Σύνθετο πρόβλημα, δεν είναι κρέμες και γιαούρτια, το μελετάμε…

Σε διαδικασία μελέτης της έκθεσης δεύτερων απόψεων για τα πετρελαιοειδή, της Επιτροπής Ανταγωνισμού, η οποία εκδόθηκε πριν από μερικά 24ωρα, βρίσκεται, σύμφωνα με πληροφορίες του Financial Report, το Υπουργείο Ανάπτυξης, όσο και το Υπουργείο Ενέργειας.

Αυτό συμβαίνει μετά και από το αρχικό πόρισμα ότι δεν επικρατούν συνθήκες αποτελεσματικού ανταγωνισμού στην ελληνική αγορά πετρελαιοειδών, στα στάδια της διύλισης, εμπορίας και λιανικής διάθεσης. Η διαδικασία κανονιστικής παρέμβασης δεν είναι γνωστό ακόμα πότε θα ολοκληρωθεί.

Παρόμοια έκθεση είχε δημοσιευθεί και πριν από ένα χρόνο περίπου, τον Αύγουστο του 2024, όταν και τότε η Επιτροπή είχε εκθέσει τις προκαταρτικές απόψεις της αναφορικά με τις συνθήκες ανταγωνισμού και καλούσε κάθε ενδιαφερόμενο να συνεισφέρει στη δημόσια διαβούλευση.

Έναν χρόνο μετά βρισκόμαστε σχεδόν στο ίδιο σημείο, καθώς απλά πλέον “προτείνονται συγκεκριμένα ρυθμιστικά μέτρα με στόχο τη βελτίωση των συνθηκών ανταγωνισμού και τη διευκόλυνση της εισόδου νέων παικτών, ιδιαίτερα μη καθετοποιημένων, στον κλάδο και τίθενται σε δημόσια διαβούλευση”.

Υπενθυμίζεται ότι ήταν τον Μάρτιο του 2022 που η Επιτροπή Ανταγωνισμού διεξήγαγε την πρώτη μελέτη Χαρτογράφησης των συνθηκών ανταγωνισμού στον Κλάδο Πετρελαιοειδών.  Σύμφωνα με τα στελέχη της «η χαρτογράφηση επέτρεψε στην Επιτροπή να μελετά τις συνθήκες ανταγωνισμού σε οποιαδήποτε αγορά ή κλάδο της οικονομίας όταν αυτό απαιτείται για την αποτελεσματική άσκηση των αρμοδιοτήτων της», ωστόσο, τρία χρόνια μετά δεν υπάρχει κάτι που να έχει εφαρμοστεί επί της ουσίας για να εξομαλυνθούν τα ζητήματα του συγκεκριμένου κλάδου, προς όφελος των καταναλωτών.

Υπουργείο Ανάπτυξης: Αναμένουμε την κανονιστική παρέμβαση, αν χρειαστεί να λάβουμε μέτρα θα το κάνουμε

«Είναι κάτι που το έχουμε λάβει υπόψη και το μελετούμε, δεν αφορά βέβαια μόνο το Υπουργείο Ανάπτυξης, αλλά και το Υπουργείο Ενέργειας. Είναι κάτι που παρακολουθούμε και αναφέρεται στη διαστρωμάτωση της αγοράς, το κομμάτι της διύλισης, της εμπορίας και των κομμάτι των πρατηρίων. Τα ευρήματα έχουν πολύ ενδιαφέρον, μπορεί να τα διαβάσει κανείς με πολλούς τρόπους, τα πραγματικά στοιχεία πάντα υπάρχουν πολλοί τρόποι να τα διαβάσει κανείς. Οι προτάσεις, επίσης, της Επιτροπής Ανταγωνισμού έχουν ενδιαφέρον, ως προς το πως θα μπορούσαν να αντιμετωπιστούν κάποια από τα ζητήματα, σίγουρα όμως για να φτάσουμε στο σημείο της κανονιστικής παρέμβασης πρέπει πρώτα να μπορέσουμε να έχουμε μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα, καθώς αυτό όλο, παρά την ανακοίνωση, είναι υπό εξέταση ακόμα», τονίζει στο Financial Report o Γενικός Γραμματέας Εμπορίου του Υπουργείου Ανάπτυξης, Σωτήρης Αναγνωστόπουλος.

O Σωτήρης Αναγνωστόπουλος.

Κατά τον ίδιο, πέρυσι είχε γίνει μια χαρτογράφηση της αγοράς που είχε διαπιστωθεί το φαινόμενο “rockets and feathers, «το οποίο στην πράξη αφορά το φαινόμενο που γνωρίζουμε όλοι ότι η τιμή ανεβαίνει πολύ γρήγορα όταν αυξάνει η τιμή του μπρεντ, στη δική μας περίπτωση, της Ελλάδας, με μικρότερη μείωση όταν αυτό πέφτει».

Σύμφωνα με την Επιτροπή Ανταγωνισμού, ασυμμετρία στις προσαρμογές των τιμών συμβαίνει όταν οι τιμές στην αγορά της επόμενης βαθμίδας προσαρμόζονται διαφορετικά σε μεταβολές των τιμών σε αγορές του προηγούμενου σταδίου. Παράδειγμα του φαινομένου είναι όταν η τιμή των προϊόντων επόμενης βαθμίδας αυξάνεται αμέσως όταν αυξάνεται η τιμή των εισροών (“rockets”), αλλά μειώνεται με αργό ρυθμό όταν μειώνεται η τιμή των εισροών (“feathers”).  Το φαινόμενο αυτό, κατά την Επιτροπή, απαντάται σε μεγάλο βαθμό στην αγορά των καυσίμων σε ορισμένες χώρες και μπορεί να οφείλεται σε διάφορα αίτια, όπως η υψηλότερη τιμή λιανικής ως σημείο εστίασης (focal point) για τα πρατήρια, οι πιθανές καθυστερήσεις στην ενσωμάτωση των χαμηλών τιμών στην προμήθεια καυσίμων, κυρίως λόγω περιορισμών στα αποθέματα, η ύπαρξη ασυμμετρίας στην πληροφόρηση των καταναλωτών για την εξέλιξη και τις διακυμάνσεις των τιμών, αλλά και το κόστος αναζήτησης από την πλευρά των καταναλωτών: Η αύξηση των τιμών εξαιτίας μιας αύξησης του κόστους, θα οδηγήσει τους καταναλωτές να αυξήσουν την αναζήτηση για την εύρεση χαμηλότερης τιμής μειώνοντας τα περιθώρια κέρδους και τη διασπορά των τιμών. Από την άλλη πλευρά, όταν το κόστος και οι τιμές μειώνονται, οι καταναλωτές τείνουν να μειώνουν την αναζήτηση οδηγώντας σε υψηλότερα περιθώρια κέρδους και μεγαλύτερη διασπορά τιμών.

Για τον Γεν. Γραμματέα «αυτό έχει διάφορες εξηγήσεις που έχει να κάνει με το πως χειρίζονται τα αποθέματά τους οι εταιρείες εμπορίας και τα διυλιστήρια. Έχει να κάνει και με το ρίσκο της διατήρησης αποθεμάτων, ένα πρόβλημα το οποίο υπάρχει με το να έχει κανείς μεγάλα αποθέματα πετρελαίου, δεδομένου ότι το πετρέλαιο προϊόν με χρηματιστηριακή αξία, είναι σαν ένα στοίχημα, έχει έντονες αυξομειώσεις η τιμή του και δεν μπορεί να προβλεφθεί στο μέλλον. Αν έχει κάποιος αγοράσει πολύ ακριβά και έχει μεγάλα αποθέματα, υπάρχει φόβος να φτηνύνει στη συνέχεια και να αναγκαστεί να το διαθέσει σε χαμηλότερες τιμές, γράφοντας μεγάλες ζημιές. Αυτό το ρίσκο πάντοτε αποτυπώνεται στις τιμές, είναι κάτι το οποίο λαμβάνεται υπόψη στην έκθεση της Επιτροπής. Είναι ένα πολυσύνθετο πρόβλημα».

Συνεχίζει, δε, λέγοντας ότι «ο ανταγωνισμός είναι μια πολύ ευρεία έννοια, δεν είναι τόσο απλό να πούμε αν υπάρχει ή δεν υπάρχει, είναι σύνθετο το πρόβλημα και η συγκεκριμένη αγορά είναι αρκετά σύνθετη από μόνη της. Δεν αφορά γιαούρτια, γάλα, ή κρέμες. Μιλάμε για ένα προϊόν το οποίο έχει δυνατότητα μακρόχρονης αποθήκευσης και είναι χρηματιστηριακής λογικής, με τιμές που είναι διεθνείς και δεν επηρεάζονται από την εγχώρια αγορά, μα εξαρτώνται από τη διάθεση του ΟΠΕΚ να διαθέτει ή να μην διαθέτει μεγάλη προσφορά στη συγκεκριμένη αγορά, όπως επίσης εξαρτάται από τα μικροοικονομικά μεγέθη της παγκόσμιας ζήτησης. Είναι ένα φαινόμενο πολύ δύσκολο για να αντιμετωπιστεί με απλές θεωρήσεις. Τα αποτελέσματα ακόμα και των ενδιάμεσων εκθέσεων της Επιτροπής Ανταγωνισμού είναι πολύ σημαντικά για τη δουλειά μας, για να παρακολουθούμε τί συμβαίνει στην αγορά και αν χρειάζεται να λάβουμε κάποιο μέτρο, να το λάβουμε» καταλήγει.