Ζαπορίγια, Τσερνόμπιλ, Φουκουσίμα ή κάτι άλλο;

Η πυρκαγιά στο πυρηνικό εργοστάσιο στη Ζαπορίγια στη διάρκεια της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία προκάλεσε όπως ήταν ευνόητο κάτι περισσότερο από έντονη ανησυχία αφού πρόκειται για το μεγαλύτερο πυρηνικό εργοστάσιο στην Ευρώπη. Ο υπουργός εξωτερικών της Ουκρανίας Ντίμτρο Κουλέμπα ανέφερε σε ανάρτηση του στα κοινωνικά δίκτυα ότι αν υπάρξει ανατίναξη του εργοστασίου οι επιπτώσεις θα είναι δέκα φορές χειρότερες από αυτές της έκρηξης στο πυρηνικό εργοστάσιο του Τσερνόμπιλ.

 Οι ειδικοί στο συγκεκριμένο τομέα έσπευσαν να καθησυχάσουν την κοινή γνώμη υποστηρίζοντας ότι αυτό που αναφέρει ο Κουλέμπα είναι εξαιρετικά απίθανο να συμβεί εξαιτίας του διαφορετικού σχεδιασμού των αντιδραστήρων του εργοστασίου στη Ζαπορίγια εκείνους στο Τσερνόμπιλ.

Το εργοστάσιο στη Ζαπορίγια διαθέτει έξι αντιδραστήρες πεπιεσμένου ύδατος οι οποίοι βρίσκονται μέσα σε μονάδες που αποτελούνται από μεγάλου πάχους ενισχυμένο ατσάλι και είναι κατασκευασμένες έτσι ώστε αντέχουν σε ακραίες καταστάσεις όπως το να πέσει πάνω τους ένα αεροσκάφος. Υπάρχουν όμως και ειδικοί που φοβούνται ότι τα ενισχυμένα προστατευτικά τοιχώματα των αντιδραστήρων δεν θα αντέξουν ένα χτύπημα με πυραύλους.

Στο Τσερνόμπιλ χρησιμοποιούνταν γραφίτης για την επιβράδυνση νετρονίων. Μετά την έκρηξη υπέρθερμα κομμάτια γραφίτη εκτινάχθηκαν στην ατμόσφαιρα δημιουργώντας ένα νέφος ραδιενεργών ουσιών που κινήθηκε στη συνέχεια σε πολλές περιοχές μολύνοντας τις. Ο σχεδιασμός του πυρηνικού εργοστασίου στη Ζαπορίγια αν δεν μηδενίζει περιορίζει στο ελάχιστο μια ανάλογη εξέλιξη και σύμφωνα με πολλούς ειδικούς οι όποιες επιπτώσεις θα έχουν τοπικό χαρακτήρα.

Ο αστάθμητος παράγοντας

Κάποιοι από τους ειδικούς υποστηρίζουν ότι στο χειρότερο σενάριο ένα ατύχημα στο πυρηνικό εργοστάσιο της Ζαπορίγια θα έχει επιπτώσεις παρόμοιες με εκείνες στο πυρηνικό ατύχημα στη Φουκουσίμα το 2011. Ένα τσουνάμι χτύπησε το πυρηνικό εργοστάσιο της ιαπωνικής πόλης με αποτέλεσμα την διαρροή μεγάλης ποσότητας στο περιβάλλον χωρίς ωστόσο άμεσες τουλάχιστον συνέπειες όσον αφορά την απώλεια ανθρώπινων ζωών από αυτή την διαρροή.

Σύμφωνα με την Κρατική Επιθεώρηση Πυρηνικής Ρύθμισης της Ουκρανίας στο εργοστάσιο της Ζαπορίγια λειτουργεί αυτή την στιγμή μόνο ο ένας από τους έξι αντιδραστήρες και οι υπόλοιποι έχουν τεθεί εκτός λειτουργίας και η θερμοκρασία του καυσίμου τους έχει μειωθεί σε σημείο τέτοιο που να μην υπάρχει κίνδυνος ακόμη και περίπτωση κάποιου ατυχήματος.

Ένας κίνδυνος που δεν σχετίζεται με χτύπημα πυραύλου ή άλλους είδους χτύπημα ή διολιοφθορά στο εργοστάσιο στη Ζαπορίγια που επισημαίνουν στα στελέχη της Κρατικής Επιθεώρησης Πυρηνικής Ρύθμισης της Ουκρανίας είναι ότι μπορεί εξαιτίας των προβλημάτων ηλεκτροδότησης λόγω του πολέμου να υποχρεωθεί το προσωπικό του εργοστασίου να χρησιμοποιήσει τις εφεδρικές αλλά λιγότερο αξιόπιστες γεννήτριες ντίζελ για να παρέχουν την απαραίτητη ισχύ λειτουργίας στους αντιδραστήρες. Όπως αναφέρουν μια δυσλειτουργία στην παροχή ενέργειας των αντιδραστήρων μπορεί να προκαλέσει ένα ατύχημα παρόμοιο με αυτό της Φουκουσίμα.