Εισπνέουμε 68.000 μικροπλαστικά καθημερινά: Ο κρυφός κίνδυνος του σπιτιού μας

Στο σπίτι σου ή στο αυτοκίνητό σου, νιώθεις ασφαλής, όμως, χωρίς να το γνωρίζεις, εισπνέεις καθημερινά χιλιάδες μικροσκοπικά πλαστικά σωματίδια.

Μια νέα μελέτη από τη Γαλλία, που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό PLOS One, αποκαλύπτει ότι ο αέρας των εσωτερικών χώρων —εκεί όπου περνάμε το 90% της ζωής μας – μπορεί να είναι γεμάτος με αόρατους ρύπους που φτάνουν μέχρι τους πνεύμονες, ίσως και το αίμα μας.

Οι ερευνητές μιλούν για έναν ύπουλο, αργό και συνεχώς αυξανόμενο κίνδυνο για την υγεία, που δεν έχει καμία σχέση με τους ωκεανούς ή τη βιομηχανική ρύπανση: προέρχεται από τα χαλιά, τις κουρτίνες και τα καθίσματα του ίδιου μας του σπιτιού ή του αυτοκινήτου.

Τι έδειξε η έρευνα

Η επιστημονική ομάδα από τη Γαλλία που πραγματοποίησε την έρευνα διαπίστωσε ότι οι άνθρωποι μπορεί να εισπνέουν έως και 68.000 μικροπλαστικά την ημέρα. Τα μικροπλαστικά είναι μικροσκοπικά σωματίδια που μπορούν να φτάσουν βαθιά στους πνεύμονες και πιθανώς να περάσουν και στο κυκλοφορικό σύστημα.

Η μελέτη ανέλυσε δείγματα αέρα από σπίτια και εσωτερικούς χώρους αυτοκινήτων, αποκαλύπτοντας συγκεντρώσεις πλαστικών σωματιδίων έως και 100 φορές υψηλότερες από προηγούμενες εκτιμήσεις.

Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν μια προηγμένη τεχνική που ονομάζεται φασματοσκοπία Raman για να εντοπίσουν σωματίδια μεγέθους 1 έως 10 μικρομέτρων – ένα εύρος μεγέθους που οι προηγούμενες μελέτες είχαν σε μεγάλο βαθμό παραβλέψει.

«Το βασικό εύρημα αυτής της μελέτης είναι ότι πάνω από το 90% των πλαστικών σωματιδίων που εντοπίσαμε ήταν μικρότερα από 10 μικρόμετρα. Αυτά τα σωματίδια είναι πιο μικρά από έναν κόκκο σκόνης και περισσότερο από 7 φορές λεπτότερα από μια ανθρώπινη τρίχα. Αυτό σημαίνει πως κατά την εισπνοή, μπορούν να φτάσουν βαθιά στους πνεύμονες», δήλωσε η Nadiia Yakovenko, κύρια συγγραφέας της μελέτης και μεταδιδακτορική ερευνήτρια στο Πανεπιστήμιο της Τουλούζης.

Ένας αόρατος κίνδυνος

Σε αντίθεση με προηγούμενες έρευνες που επικεντρώνονταν στη ρύπανση των ωκεανών ή στον εξωτερικό αέρα, αυτή η μελέτη εστιάζει σε έναν πολύ πιο οικείο χώρο: το εσωτερικό περιβάλλον, εκεί όπου οι άνθρωποι περνούν τον περισσότερο χρόνο τους.

«Οι άνθρωποι περνούν κατά μέσο όρο το 90% του χρόνου τους σε εσωτερικούς χώρους – σπίτια, γραφεία, καταστήματα, μέσα μεταφοράς – και όλο αυτό το διάστημα εκτίθενται στη ρύπανση από μικροπλαστικά μέσω της εισπνοής, χωρίς καν να το συνειδητοποιούν», ανέφερε η Yakovenko.

«Αυτό που μας εξέπληξε περισσότερο ήταν το πόσα μικροπλαστικά υπήρχαν στον αέρα περιβαλλόντων που θεωρούμε ασφαλή και οικεία, όπως τα σπίτια και τα αυτοκίνητά μας», πρόσθεσε.

«Ο αριθμός των σωματιδίων που εντοπίσαμε ήταν απρόσμενα μεγάλος και ανησυχητικός. Είναι το αποτέλεσμα της αποσύνθεσης πολυάριθμων πλαστικών αντικειμένων στο σπίτι μας – χαλιών, κουρτινών, χρωμάτων, υφασμάτων και άλλων ειδών καθημερινής χρήσης».

Οι εσωτερικοί χώροι των αυτοκινήτων αποδείχθηκαν ιδιαίτερα επιβαρυντικοί. «Οι καμπίνες των αυτοκινήτων μπορεί να αποτελούν σημαντική πηγή έκθεσης σε μικροπλαστικά επειδή είναι μικροί, κλειστοί χώροι γεμάτοι πλαστικά υλικά, όπως ταμπλό, υφάσματα καθισμάτων, χαλιά κ.λπ».

«Αυτά τα υλικά μπορούν με τον καιρό να αποκολλούν μικροσκοπικά πλαστικά σωματίδια, ιδιαίτερα λόγω της ηλιακής ακτινοβολίας, της τριβής, της θερμότητας και της καθημερινής χρήσης», εξήγησε.

Μια κρίση υγείας σε αργή κίνηση

Οι επιπτώσεις στην υγεία είναι ιδιαίτερα ανησυχητικές. «Όταν τα μικροπλαστικά εισπνέονται, αυτά τα μικρά σωματίδια μπορούν να διεισδύσουν βαθιά στο αναπνευστικό μας σύστημα και ενδεχομένως να προκαλέσουν φλεγμονή ή ερεθισμό. Τα μικροπλαστικά μεταφέρουν τοξικά πρόσθετα, όπως η δισφαινόλη Α ή οι φθαλικές ενώσεις, που μπορούν να φτάσουν στο αίμα μας», τόνισε η Yakovenko.

«Παρόλο που η έρευνα συνεχίζεται, υπάρχει ανησυχία ότι η μακροχρόνια έκθεση σε μικροπλαστικά και τις χημικές τους ενώσεις μπορεί να συμβάλει σε αναπνευστικά προβλήματα, διαταραχές του ενδοκρινικού συστήματος, αυξημένο κίνδυνο για νευροαναπτυξιακές διαταραχές, συγγενείς ανωμαλίες, υπογονιμότητα, καρδιαγγειακές παθήσεις και καρκίνο», πρόσθεσε.

Οι ερευνητές ευελπιστούν ότι τα ευρήματά τους θα αλλάξουν την αντίληψή μας για την ποιότητα του αέρα στους εσωτερικούς χώρους. «Ελπίζω ότι τα ευρήματά μας θα ευαισθητοποιήσουν σχετικά με τον εσωτερικό αέρα ως σημαντική πηγή έκθεσης σε μικροπλαστικά μέσω της εισπνοής. Αυτή η γνώση μπορεί να καθοδηγήσει μελλοντικές συστάσεις δημόσιας υγείας, πρότυπα ποιότητας εσωτερικού αέρα ή ακόμη και αλλαγές στα προϊόντα και τα υλικά που χρησιμοποιούμε».