ΕΚΤ: «Άνοιξε την πόρτα» για είσοδο της Βουλγαρίας στο ευρώ από το 2026 – «Ναι» και από Κομισιόν

Η Βουλγαρία έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο προς την οικονομική σύγκλιση με τη ζώνη του ευρώ από το 2024 και μετά, σύμφωνα με την Έκθεση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) για τη Σύγκλιση που δημοσιεύθηκε σήμερα, ενώ και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατέληξε ότι η Βαλκανική χώρα είναι έτοιμη να υιοθετήσει το ευρώ από την 1η Ιανουαρίου 2026, με την πρόεδρο, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν να την συγχαίρει.

«Αυτή η θετική αξιολόγηση της σύγκλισης ανοίγει τον δρόμο ώστε η Βουλγαρία να υιοθετήσει το ευρώ από την 1η Ιανουαρίου 2026 και να γίνει το 21ο κράτος μέλος της ΕΕ που θα συμμετέχει στη ζώνη του ευρώ», αναφέρει ο Φίλιπ Λέιν, μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής της ΕΚΤ. «Θα ήθελα να συγχαρώ τη Βουλγαρία για την εξαιρετική αφοσίωση που επέδειξε προκειμένου να πραγματοποιήσει τις απαιτούμενες προσαρμογές.»

Σύμφωνα με την αξιολόγηση της ΕΚΤ, η Βουλγαρία βρίσκεται εντός των τιμών αναφοράς για τα κριτήρια σύγκλισης και συμμορφώνεται με τις νομικές απαιτήσεις. Έχοντας συμμετάσχει στον μηχανισμό συναλλαγματικών ισοτιμιών (ΜΣΙ ΙΙ) και στην τραπεζική ένωση από τις 10 Ιουλίου 2020, η Βουλγαρία κάνει ένα ακόμη βήμα προς την ευρωπαϊκή ενοποίηση σε ένα περιβάλλον δύσκολων οικονομικών συνθηκών. Η επίτευξη ενός περιβάλλοντος που θα συντελεί σε διατηρήσιμη σύγκλιση στη Βουλγαρία απαιτεί την άσκηση οικονομικών πολιτικών προσανατολισμένων στη σταθερότητα και την υλοποίηση διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων ευρείας κλίμακας. Αυτές οι πολιτικές εξετάζονται διεξοδικότερα στην έκθεση.

Σε ό,τι αφορά το κριτήριο της σταθερότητας των τιμών, τον Απρίλιο του 2025, ο δωδεκάμηνος μέσος ρυθμός πληθωρισμού βάσει του ΕνΔΤΚ στη Βουλγαρία διαμορφώθηκε σε 2,7%, δηλαδή λίγο χαμηλότερα από την τιμή αναφοράς 2,8%. Η τιμή αναφοράς βασίζεται στα τρία κράτη μέλη με τις καλύτερες επιδόσεις σε ό,τι αφορά τη σταθερότητα των τιμών, δηλαδή την Ιρλανδία (1,2%), τη Φινλανδία (1,3%) και την Ιταλία (1,4%), και υπολογίζεται με βάση τους μέσους ρυθμούς πληθωρισμού τους κατά τους τελευταίους 12 μήνες συν 1,5 ποσοστιαίες μονάδες.

Σε ό,τι αφορά το κριτήριο για τα δημόσια οικονομικά, η Βουλγαρία δεν έχει υποβληθεί σε διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος από το 2012 και μετά. Το δημοσιονομικό έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης της χώρας διαμορφώθηκε σε 3,0% του ΑΕΠ το 2024, δηλαδή στο επίπεδο της τιμής αναφοράς 3%. Ο λόγος του ακαθάριστου χρέους της γενικής κυβέρνησης προς το ΑΕΠ διαμορφώθηκε σε 24,1%, δηλαδή αρκετά χαμηλότερα από την τιμή αναφοράς 60%, και έχει παραμείνει πολύ χαμηλότερα του 60% τα τελευταία 20 έτη.

Σε ό,τι αφορά το κριτήριο της συναλλαγματικής ισοτιμίας, το λεβ Βουλγαρίας συμμετείχε στον ΜΣΙ ΙΙ κατά τη διετή περίοδο αναφοράς από τις 20 Μαΐου 2023 μέχρι τις 19 Μαΐου 2025. Κατά την περίοδο αναφοράς, το λεβ δεν παρουσίασε απόκλιση από την κεντρική ισοτιμία των 1,95583 λεβ ανά ευρώ. Η Βουλγαρία ολοκλήρωσε σχεδόν όλες τις δεσμεύσεις που είχε αναλάβει μετά την ένταξη στον ΜΣΙ ΙΙ, αλλά χρειάζεται περαιτέρω πρόοδος για την αντιμετώπιση των ελλείψεων που εξακολουθούν να υπάρχουν στον τομέα της καταπολέμησης της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας.

Κατά την περίοδο αναφοράς από τον Μάιο του 2024 μέχρι τον Απρίλιο του 2025, τα μακροπρόθεσμα επιτόκια στη Βουλγαρία διαμορφώθηκαν κατά μέσο όρο σε 3,9% και ήταν επομένως χαμηλότερα από την τιμή αναφοράς 5,1% για το κριτήριο της σύγκλισης των επιτοκίων.

Σε ό,τι αφορά τη συμβατότητα της εθνικής νομοθεσίας, το βουλγαρικό δίκαιο είναι συμβατό με τις  συνθήκες και το καταστατικό του ΕΣΚΤ, όπως ορίζει το άρθρο 131 της Συνθήκης.

H σημερινή έκθεση δημοσιεύθηκε κατόπιν αιτήματος της Βουλγαρίας και η επόμενη τακτική έκθεση της ΕΚΤ για τη σύγκλιση θα δημοσιευθεί το 2026.

«Ναι» και από Κομισιόν

Στο συμπέρασμα ότι η Βουλγαρία είναι έτοιμη να υιοθετήσει το ευρώ από την 1η Ιανουαρίου 2026 κατέληξε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σήμερα.

Όπως αναφέρει σε σχετική ανακοίνωση, πρόκειται για ένα σημαντικό ορόσημο που θα την καταστήσει το εικοστό πρώτο κράτος μέλος που θα ενταχθεί στη ζώνη του ευρώ.

Η αξιολόγηση αυτή παρατίθεται στην έκθεση σύγκλισης για το 2025, η οποία εκπονήθηκε κατόπιν αιτήματος των βουλγαρικών αρχών και σηματοδοτεί ένα κρίσιμο και ιστορικό βήμα στην πορεία της Βουλγαρίας προς την υιοθέτηση του ευρώ.

Η έκθεση διαπιστώνει ότι η Βουλγαρία πληροί τα τέσσερα ονομαστικά κριτήρια σύγκλισης, τα οποία αποσκοπούν να διασφαλίσουν ότι μια χώρα είναι έτοιμη να υιοθετήσει το ευρώ και ότι η οικονομία της είναι επαρκώς προετοιμασμένη για να το πράξει.

Η νομοθεσία του κράτους μέλους κρίνεται επίσης συμβατή με τις απαιτήσεις της Συνθήκης και του καταστατικού του Ευρωπαϊκού Συστήματος Κεντρικών Τραπεζών και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ).

Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, δήλωσε:

«Το ευρώ είναι σύμβολο της ευρωπαϊκής δύναμης και ενότητας. Σήμερα, η Βουλγαρία βρίσκεται ένα βήμα πιο κοντά στην υιοθέτησή του ως νόμισμα. Χάρη στο ευρώ, η οικονομία της Βουλγαρίας θα γίνει ισχυρότερη, με περισσότερες εμπορικές συναλλαγές με τους εταίρους της ζώνης του ευρώ, άμεσες ξένες επενδύσεις, πρόσβαση στη χρηματοδότηση, ποιοτικές θέσεις εργασίας και πραγματικά εισοδήματα. Και η Βουλγαρία θα λάβει τη θέση που της αναλογεί στη διαμόρφωση των αποφάσεων στην καρδιά της ζώνης του ευρώ. Συγχαρητήρια, Βουλγαρία!».