ΙΟΒΕ: Μικρή επιδείνωση οικονομικού κλίματος τον Ιούνιο και προσδοκιών σε βιομηχανία και καταναλωτική εμπιστοσύνη

Ο δείκτης οικονομικού κλίματος υποχώρισε για τρίτο μήνα τον Ιούνιο στη χώρα μας, με τον δείκτη να διαμορφώνεται στις 106,1 μονάδες (από 107 μονάδες τον Μάιο, 107,4 μονάδες τον Απρίλιο και 107,6 τον Μάρτιο) προσεγγίζοντας τη χαμηλότερη επίδοση των τελευταίων 10 μηνών, σύμφωνα με τη μηνιαία έρευνα του ΙΟΒΕ (ο δείκτης δημοσιεύεται νωρίτερα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή) .

Η νέα αυτή υποχώρηση προέρχεται από την εξασθένιση των προσδοκιών στη βιομηχανία καθώς και την επιδείνωση της καταναλωτικής εμπιστοσύνης, ενώ στους υπόλοιπους τομείς η εικόνα σταθεροποιείται ή βελτιώνεται. Σαφώς, η οικονομία διέρχεται μια περίοδο έντονων αβεβαιοτήτων, κυρίως στο διεθνές περιβάλλον, με τον τομέα της βιομηχανίας που είναι περισσότερο εκτεθειμένος στις διεθνείς εξελίξεις στον εμπορικό προστατευτισμό και στις σχετικές συμφωνίες να επηρεάζεται γενικά περισσότερο.

Ταυτόχρονα, η ανθεκτικότητα της εγχώριας κατανάλωσης, οι προσδοκίες για ικανοποιητικές τουριστικές ροές, αλλά και το υψηλό ανεκτέλεστο έργων στον κατασκευαστικό τομέα προσφέρουν σχετική αισιοδοξία σε υπηρεσίες, λιανικό εμπόριο και κατασκευές. Όμως τα νοικοκυριά, όπως καταγράφεται στην καταναλωτική εμπιστοσύνη, είναι γενικά πιο απαισιόδοξα. Οι προβλέψεις των καταναλωτών για την οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού τους, τους προσεχείς 12 μήνες επιδεινώνονται, με το 56% νοικοκυριών να αναμένει ελαφρά ή αισθητή επιδείνωση της οικονομικής του κατάστασης και μόλις το 6% να προβλέπει μικρή βελτίωση.

Παράλληλα, οι προβλέψεις για την οικονομική κατάσταση της χώρας έχουν επιδεινωθεί εντός του 2025, καθώς το 61% προβλέπει ελαφρά ή αισθητή επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης, έναντι 25% το οποίο αναμένει απλώς σταθερότητα. Συνολικά, παρά τη συνεχιζόμενη ανάκαμψη της οικονομίας με σταθερούς ρυθμούς, όπως και τις βελτιωμένες συνθήκες απασχόλησης, καταγράφεται σχετικός προβληματισμός από τα νοικοκυριά, τόσο για τις προοπτικές αύξησης των πραγματικών τους εισοδημάτων όσο και για ενδεχόμενες προκλήσεις στο επόμενο διάστημα.

Περισσότερα στοιχεία για την πορεία του δείκτη οικονομικού κλίματος (ESI) τους τελευταίους μήνες, καθώς και για την πορεία άλλων βασικών μεγεθών της ελληνικής οικονομίας μπορείτε να δείτε στην ειδική ενότητα «Παλμός της Οικονομίας» του FinancialReport.gr

Αναλυτικότερα:

➢ στη Βιομηχανία, το αρνητικό ισοζύγιο των εκτιμήσεων για τις παραγγελίες και τη ζήτηση εντάθηκε ελαφρά, οι εκτιμήσεις για τα αποθέματα ενισχύθηκαν οριακά, ενώ οι θετικές προβλέψεις για την παραγωγή τους προσεχείς μήνες περιορίστηκαν ήπια.

➢ στις Κατασκευές, οι ήπια αρνητικές προβλέψεις για πρόγραμμα εργασιών των επιχειρήσεων αμβλύνθηκαν και στράφηκαν θετικές, ενώ παράλληλα οι θετικές προβλέψεις για την απασχόληση ενισχύθηκαν ελαφρά.

➢ στο Λιανικό Εμπόριο, οι εκτιμήσεις για τις τρέχουσες πωλήσεις ενισχύονται σημαντικά, με το ύψος των αποθεμάτων να διατηρείται στα επίπεδα του προηγούμενου μήνα και τις προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσμη εξέλιξη των πωλήσεων να εξασθενούν ελαφρά.

➢ στις Υπηρεσίες, οι θετικές εκτιμήσεις για την τρέχουσα κατάσταση των επιχειρήσεων ενισχύθηκαν ήπια, όπως και οι εκτιμήσεις για την τρέχουσα ζήτηση, με τις προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσμη εξέλιξη της ζήτησης να αποκλιμακώνονται έντονα.

➢ στην Καταναλωτική Εμπιστοσύνη, οι αρνητικές προβλέψεις των νοικοκυριών για την οικονομική κατάσταση της χώρας εντάθηκαν, όπως και εκείνες για τη δική τους οικονομική κατάσταση. Παράλληλα, εξασθένισαν οι προβλέψεις για μείζονες αγορές ενώ περιορίστηκε η πρόθεση για αποταμίευση.

Εξασθένιση της καταναλωτικής εμπιστοσύνης, γενική απαισιοδοξία σε όλους τους επιμέρους παράγοντες

Ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης εξασθένισε ήπια τον Ιούνιο και διαμορφώθηκε στις -46,9 μονάδες, έναντι -42,7 μονάδες τον Μάιο1. Και αυτόν τον μήνα οι Έλληνες καταναλωτές εμφανίζονται ως οι περισσότερο απαισιόδοξοι στην ΕΕ, με διαφορά από τους επόμενους, με τους καταναλωτές στην Εσθονία με επίπεδο δείκτη –35,6 και την Ουγγαρία (-29,6) να ακολουθούν. Οι επιμέρους δείκτες για την γενικότερη οικονομική κατάσταση στην χώρα, αλλά και τα οικονομικά των νοικοκυριών επιδεινώνονται. Η πρόθεση για μείζονες αγορές εξασθενεί με την αποταμίευση να υποχωρεί επίσης. Στις χαμηλότερες θέσεις αυτής της κατάταξης, για τρίτη φορά μέσα στο 2025 βρίσκεται η Πολωνία (+2,8) με την θετική τιμή του δείκτη καταναλωτικής εμπιστοσύνης να συνεπάγεται ουσιαστικά αισιοδοξία από τους καταναλωτές της χώρας. Οι μέσοι ευρωπαϊκοί δείκτες διαμορφώθηκαν στις -14,8 μονάδες στην ΕΕ και στις -15,3 μονάδες στην Ευρωζώνη.

Αναλυτικά:

● Ενίσχυση των αρνητικών εκτιμήσεων των καταναλωτών για την οικονομική κατάσταση των νοικοκυριών τους τελευταίους 12 μήνες

Οι αρνητικές εκτιμήσεις των καταναλωτών για την οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού τους τους προηγούμενους 12 μήνες ενισχύθηκαν ήπια στις -48,9 (από -46,8) μονάδες. Το 64% των νοικοκυριών εκτίμησε ελαφρά ή αισθητή επιδείνωση της οικονομικής του κατάστασης, ενώ το 3%
θεωρεί πως επήλθε μικρή βελτίωση. Οι αντίστοιχοι δείκτες σε ΕΕ και Ευρωζώνη διαμορφώθηκαν στις -11,6 και -12,0 μονάδες αντίστοιχα.

● Έντονα πιο απαισιόδοξες και οι προβλέψεις για την οικονομική κατάσταση των νοικοκυριών

Οι αρνητικές προβλέψεις των καταναλωτών για την οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού τους τους προσεχείς 12 μήνες εντάθηκαν τον Ιούνιο στις -42,8 (από -38,7). Το 56% (από 53%)των νοικοκυριών αναμένει ελαφρά ή αισθητή επιδείνωση της οικονομικής του κατάστασης, ενώ το 6%
προβλέπει μικρή βελτίωση. Οι δείκτες σε ΕΕ και Ευρωζώνη διαμορφώθηκαν στις -5,1 και -5,3 μονάδες αντίστοιχα.

● Αισθητή υποχώρηση στις προβλέψεις για την οικονομική κατάσταση της χώρας

Ο αρνητικός δείκτης των προβλέψεων των νοικοκυριών για την οικονομική κατάσταση της χώρας τους το προσεχές 12-μηνο ενισχύθηκε αισθητά τον Ιούνιο και διαμορφώθηκε στις -44,1 (από – 41,5) μονάδες. Το 61% (από 60%) των καταναλωτών προέβλεψε ελαφρά ή αισθητή επιδείνωση της
οικονομικής κατάστασης της χώρας, έναντι 25% το οποίο αναμένει σταθερότητα. Οι δείκτες σε ΕΕ και Ευρωζώνη διαμορφώθηκαν στις -27,3 και -27,9 μονάδες αντίστοιχα.

● Έντονη υποχώρηση στην πρόθεση για μείζονες αγορές

Η πρόθεση των καταναλωτών για σημαντικές αγορές τους προσεχείς 12 μήνες (επίπλων, ηλεκτρικών συσκευών κ.λπ.) υποχώρησε σημαντικά με το σχετικό δείκτη να διαμορφώνεται στις -51,5 (από -43,9) μονάδες. Το 60% (από 54%) των καταναλωτών προέβλεψε ότι θα προβεί σε λιγότερες ή πολύ λιγότερες δαπάνες, ενώ το 5% αναμένει το αντίθετο. Οι ευρωπαϊκοί δείκτες διαμορφώθηκαν στις -15,1 μονάδες στην ΕΕ και στις -16,0 μονάδες στην Ευρωζώνη.

ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ: Επιδείνωση προσδοκιών λόγω κυρίως της εξασθένισης των προβλέψεων της παραγωγής τους προσεχείς μήνες

Ο Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στη Βιομηχανία εξασθένισε ήπια τον Ιούνιο, στις 107,6 από 110,8 μονάδες τον Μάιο. Από τις μεταβλητές του δείκτη, το ήπια αρνητικό ισοζύγιο των εκτιμήσεων για τις παραγγελίες και την τρέχουσα ζήτηση εντάθηκε ελαφρά, ενώ το θετικό ισοζύγιο προβλέψεων για την παραγωγή τους προσεχείς μήνες περιορίστηκε ήπια και το ύψος των αποθεμάτων ενισχύθηκε οριακά.

Αναλυτικά:

α) Το αρνητικό επίπεδο παραγγελιών και τρέχουσας ζήτησης, διαμορφώθηκε στις -6 μονάδες τον Ιούνιο, από τις -3 μονάδες τον προηγούμενο μήνα, με το 21% (από 18%) των επιχειρήσεων να δηλώνουν χαμηλές για την εποχή παραγγελίες και το 15% (από 16%) να αναφέρει το αντίθετο.

β) Στις προβλέψεις για την εξέλιξη της παραγωγής τους προσεχείς 3-4 μήνες, το σχετικό ισοζύγιο περιορίστηκε ελαφρά (+30 μονάδες από +36 μονάδες), με το 41% των επιχειρήσεων να προβλέπουν αύξηση της παραγωγής τους το επόμενο τρίμηνο και το 11% (από 6%) μείωσή της.

γ) Στα αποθέματα έτοιμων προϊόντων, το ισοζύγιο ενισχύεται οριακά στις 13 μονάδες (από 12), με το 1/5 των επιχειρήσεων να αναφέρει αποθέματα υψηλότερα από τα συνήθη για την εποχή.

δ) Στους δείκτες εξαγωγικής δραστηριότητας καταγράφηκαν πτωτικές τάσεις: οι προβλέψεις για τις εξαγωγές τους προσεχείς μήνες ισοσκελίστηκαν, και οι αρνητικές εκτιμήσεις για τις παραγγελίες και τη ζήτηση εξωτερικού ενισχύθηκαν ήπια (-11 από -5 μονάδες).

ε) Ο δείκτης προβλέψεων για την απασχόληση υποχώρησε ελαφρά στις +6 από τις +12 μονάδες τον Μάιο, με το ποσοστό των επιχειρήσεων που προβλέπει άνοδο απασχόλησης να εξασθενεί στο 17% (από 22%) και το 11% (από 10%) να αναμένει μείωσή της.

στ) Το ήπια θετικό ισοζύγιο στις προβλέψεις για τις μεταβολές των τιμών του προηγούμενου μήνα ενισχύθηκε οριακά στις +3 μονάδες, με το 12% από 11% να αναμένει μείωσή τους.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η αβεβαιότητα για το οικονομικό περιβάλλον παραμένει αμετάβλητη, καθώς στην ερώτηση που αφορά στην ευκολία πρόβλεψης της μελλοντικής ανάπτυξης της επιχείρησης, τον Ιούνιο το 43% των επιχειρήσεων θεώρησαν ότι αυτή μπορεί να προβλεφθεί
δύσκολα ή σχετικά δύσκολα, όσο και τον προηγούμενο μήνα.

Σε επίπεδο βασικών τομέων, ο δείκτης προσδοκιών στα Καταναλωτικά αγαθά υποχώρησε ελαφρά στις 111,0 μονάδες (από 112,9 μον.). Σημειώθηκε μικρή βελτίωση στις προβλέψεις για την παραγωγή τους προσεχείς 3-4 μήνες, ενώ αντίθετα περιορίστηκαν οι ήπια θετικές εκτιμήσεις για
τις παραγγελίες. Στα Κεφαλαιουχικά αγαθά ο δείκτης ενισχύθηκε σημαντικά στις 123,6 μονάδες, από 117,9 τον Μάιο. Η βελτίωση του δείκτη οφείλεται στις έντονα ανοδικές εκτιμήσεις για τις παραγγελίες και τη ζήτηση, με την παραγωγή τους προσεχείς 3-4 μήνες να εξασθενεί σημαντικά και τα αποθέματα να αποκλιμακώνονται. Έντονη υποχώρηση παρουσίασε ο δείκτης στα Ενδιάμεσα αγαθά, στις 100,7 (από 108,1) μονάδες, με τις αρνητικές  εκτιμήσεις για τις παραγγελίες και τη ζήτηση να εντείνονται ήπια, την παραγωγή τους προσεχείς μήνες να περιορίζεται αισθητά  και τα αποθέματα να αποκλιμακώνονται ήπια.

ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ: Σημαντική βελτίωση προσδοκιών στις Κατασκευές, σε Ιδιωτικά αλλά και σε Δημόσια έργα

Ο Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στις Κατασκευές διαμορφώθηκε τον Ιούνιο, στις 176,0 μονάδες (από 164,3 μον. τον Μάιο), σε επίπεδο σημαντικά υψηλότερο από το αντίστοιχο περυσινό (164,2 μονάδες). Η μεταβολή αυτή ήταν αποτέλεσμα της σημαντικής βελτίωσης των προσδοκιών
στις Ιδιωτικές κατασκευές, με τις προσδοκίες στα Δημόσια έργα να ενισχύονται αλλά ηπιότερα.

Από τις βασικές μεταβλητές του δείκτη, οι ήπια αρνητικές προβλέψεις για το πρόγραμμα εργασιών των επιχειρήσεων αμβλύνθηκαν και στράφηκαν θετικές, ενώ παράλληλα οι θετικές προβλέψεις για την απασχόληση ενισχύθηκαν ελαφρά. Αναλυτικά, ο δείκτης στις προβλέψεις για το πρόγραμμα εργασιών των επιχειρήσεων διαμορφώθηκε στις +3 μονάδες, με το 29% (από 22%) των επιχειρήσεων να διατυπώνει αισιοδοξία για το επίπεδο των εργασιών το επόμενο τρίμηνο.

Στις προβλέψεις για την απασχόληση, ο σχετικός δείκτης διαμορφώθηκε στις +46 (από +41) μονάδες, με το 47% των ερωτηθέντων να προβλέπει αύξηση των θέσεων εργασίας και μόλις το 1% των επιχειρήσεων να εκτιμά μείωσή τους. Στα υπόλοιπα στοιχεία, οι εκτιμήσεις για την τρέχουσα πορεία εργασιών κινείται ήπια υψηλότερα σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα, στις +42 (από +39) μονάδες, ενώ παράλληλα στο πεδίο των τιμών, οι πληθωριστικές προσδοκίες διατηρούνται στα επίπεδα του προηγούμενου μήνα (+28 από +27 μον. ο δείκτης). Τέλος, το 10% των επιχειρήσεων αναφέρει απρόσκοπτη επιχειρηματική λειτουργία. Μια στις τρεις επιχειρήσεις (34%) επισημαίνουν την έλλειψη εργατικού δυναμικού ως το βασικότερο εμπόδιο στη λειτουργία τους, ένα 40% άλλους συγκυριακούς παράγοντες, αλλά και ένα 9% τη χαμηλή ζήτηση.

Υποχώρηση του δείκτη οικονομικού κλίματος σε ΕΕ και Ευρωζώνη

Ο δείκτης οικονομικού κλίματος τον Ιούνιο εξασθένισε τόσο στην ΕΕ, όσο και στην Ευρωζώνη. Η εξέλιξη αυτή ήταν αποτέλεσμα κυρίως της υποχώρησης των προσδοκιών στη Βιομηχανία με το Λιανικό εμπόριο να συμβάλει σε μικρότερο βαθμό. Οι προσδοκίες σε Υπηρεσίες και σε καταναλωτική εμπιστοσύνη παρέμειναν στα επίπεδα του προηγούμενου μήνα, ενώ οι Κατασκευές συνέχισαν την ανοδική τους πορεία. Πιο συγκεκριμένα, στη Βιομηχανία ο δείκτης υποχώρησε τον Ιούνιο (-1,1), λόγω των απαισιόδοξων εκτιμήσεων και στους τρεις επιμέρους παράγοντες
(αποθεμάτων, παραγγελιών-ζήτησης και προβλέψεων παραγωγής τους προσεχείς μήνες).

Στις Υπηρεσίες οι προσδοκίες παρέμειναν αμετάβλητες (+0,2) για δεύτερο μήνα στη σειρά, ως αποτέλεσμα της βελτίωσης των εκτιμήσεων της τρέχουσας ζήτησης, καθώς οι εκτιμήσεις της τρέχουσας κατάστασης των νοικοκυριών και οι προβλέψεις της μελλοντικής ζήτησης διατηρούνται αμετάβλητες. Το Λιανικό εμπόριο υποχώρησε ελαφρά (-0,5), ως επακόλουθο κυρίως των απαισιόδοξων προβλέψεων της μελλοντικής κατάστασης και των αποθεμάτων, με τις εκτιμήσεις της τρέχουσας κατάστασης, στον αντίποδα, να βελτιώνονται. Στις Κατασκευές, ο αντίστοιχος δείκτης ανέκαμψε περαιτέρω τον Ιούνιο (+0,7), με τις προσδοκίες για την απασχόληση να ενισχύονται, ενώ οι εκτιμήσεις του επιπέδου παραγγελιών εξασθενούν. Τέλος όσον αφορά την καταναλωτική εμπιστοσύνη, αυτή παρέμεινε σχεδόν αμετάβλητη (-0,3), αντανακλώντας τις λιγότερο απαισιόδοξες εκτιμήσεις για τη γενική κατάσταση κάθε χώρας, με τις εκτιμήσεις για την τρέχουσα και μελλοντική κατάσταση των νοικοκυριών, αλλά και την πρόθεση των  καταναλωτών για μείζονες αγορές να εξασθενούν. Σε ότι αφορά τις τάσεις στις έξι μεγαλύτερες οικονομίες, ο δείκτης υποχώρησε έντονη στην Γαλλία (-3,4) και ηπιότερα στην Ισπανία (-1,4) και την Γερμανία ( – 0,8). Από την άλλη, ενισχύθηκε ήπια στην Πολωνία (+1,0) και παρέμεινε ουσιαστικά αμετάβλητος στην Ιταλία και στην Ολλανδία (+0,2). Αναλυτικότερα:

• Στη Βιομηχανία, ο δείκτης προσδοκιών στην ΕΕ διαμορφώθηκε στις -11,6 μονάδες και στις -12,0 μονάδες στην Ευρωζώνη. Οι προσδοκίες για την παραγωγή τους επόμενους τρεις μήνες εξασθένισαν τόσο στην ΕΕ όσο και στην Ευρωζώνη, οι προβλέψεις παραγγελιών και ζήτησης υποχώρησαν, με τα αποθέματα να κλιμακώνονται και στις δύο ζώνες.

• Στις Υπηρεσίες, οι δείκτες προσδοκιών διαμορφώθηκαν στις +3,0 μονάδες στην ΕΕ και στις +2,9 μονάδες στην Ευρωζώνη. Οι εκτιμήσεις των επιχειρήσεων για την τρέχουσα δραστηριότητά τους ενισχύθηκαν ελαφρά τόσο στην ΕΕ όσο και στην Ευρωζώνη, με τις εκτιμήσεις για την τρέχουσα ζήτηση να βελτιώνονται και στις δύο περιοχές, και τις προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσμη εξέλιξή της να περιορίζονται και στις δύο ζώνες.

• Στο Λιανικό Εμπόριο, οι δείκτες διαμορφώθηκαν στις -6,3 μονάδες στην ΕΕ και στις -7,5 στην Ευρωζώνη. Οι εκτιμήσεις για την τρέχουσα επιχειρηματική δραστηριότητα ενισχύονται σε αμφότερες τις ζώνες, οι προβλέψεις για τις πωλήσεις σε ΕΕ και Ευρωζώνη υποχωρούν, με τα αποθέματα να κλιμακώνονται και στις δύο περιοχές.

• Στις Κατασκευές, οι δείκτες επιχειρηματικών προσδοκιών διαμορφώθηκαν στις -4,6 μονάδες στην ΕΕ και στις -2,8 μονάδες στην Ευρωζώνη. Οι θετικές προβλέψεις για την απασχόληση ενισχύονται τόσο στην ΕΕ όσο και στην Ευρωζώνη, ενώ παράλληλα οι αρνητικές προβλέψεις για το επίπεδο εργασιών εντείνονται και στις δύο περιοχές.