Politico- έκθεση IISS: Η «στρατιωτική αντικατάσταση» των ΗΠΑ στην Ευρώπη θα κόστιζε 1 τρισ. δολάρια

Η Ευρώπη θα μπορούσε να επιβιώσει χωρίς τη στρατιωτική υποστήριξη των Ηνωμένων Πολιτειών, αλλά θα χρειαζόταν ένα τέταρτο του αιώνα για να αντικατασταθούν οι Αμερικανοί και θα κόστιζε έως και 1 τρισεκατομμύριο δολάρια, σύμφωνα με νέα έκθεση του Διεθνούς Ινστιτούτου Στρατηγικών Μελετών (IISS) και από την οποία αντλεί συμπεράσματα το  Politico.

Όπως επισημαίνεται, υποθετική αποχώρηση των ΗΠΑ από την Ευρώπη θα άφηνε τα κράτη-μέλη της Γηραιάς Ηπείρου ευάλωτα σε πιθανή ρωσική απειλή και αντιμέτωπα με «δύσκολες επιλογές» για το πώς θα καλύψουν το τεράστιο κενό.

Το κόστος της αντικατάστασης εξοπλισμού και προσωπικού των ΗΠΑ θα ανέλθει σε περίπου 1 τρισεκατομμύριο δολάρια σε διάστημα 25 ετών, σύμφωνα με τη μελέτη. Στο ποσό περιλαμβάνεται εφάπαξ κόστος προμηθειών που κυμαίνεται από 226 δισεκατομμύρια δολάρια έως 344 δισεκατομμύρια δολάρια -ανάλογα με την ποιότητα του εξοπλισμού που θα αγοραστεί- και πρόσθετα έξοδα που σχετίζονται με τη στρατιωτική συντήρηση, το προσωπικό και την υποστήριξη.

Το πιο ακριβό στοιχείο στη λίστα αγορών θα ήταν 400 μαχητικά αεροσκάφη και κατά δεύτερο λόγο 20 αντιτορπιλικά και 24 πύραυλοι εδάφους-αέρος μεγάλου βεληνεκούς.

Το IISS εκτίμησε επίσης ότι, σε περίπτωση στρατιωτικής επιχείρησης μεγάλης κλίμακας για την αντιμετώπιση ρωσικής επίθεσης, το κόστος αντικατάστασης του αμερικανικού προσωπικού (που εκτιμάται σε 128.000 στρατιώτες) θα ξεπεράσει τα 12 δισεκατομμύρια δολάρια.

Η αξιολόγηση δεν περιλαμβάνει άλλα κραυγαλέα κενά, το κόστος των οποίων είναι πιο δύσκολο να ποσοτικοποιηθεί, όπως η διοίκηση και ο έλεγχος, ο συντονισμός, οι πληροφορίες και η επιτήρηση, καθώς και το κόστος των πυρηνικών όπλων.

Οι Ευρωπαίοι θα πρέπει επίσης να καλύψουν ορισμένες κορυφαίες θέσεις, όπως του ανώτατου συμμαχικού διοικητή στην Ευρώπη -του διοικητή του ΝΑΤΟ στην ήπειρο. Θα πρέπει επίσης να εντείνουν τις προσπάθειες διπλωματικού συντονισμού τους.

Η κάλυψη του κενού των ΗΠΑ στην Ευρώπη θα απαιτούσε συνδυασμό χρόνου, μακροπρόθεσμης πολιτικής δέσμευσης και πιο φιλόδοξων επενδύσεων.

Αλλά ακόμη και με απεριόριστη πολιτική καλή θέληση και τα αντίστοιχα μετρητά, η ευρωπαϊκή βιομηχανία βραχυπρόθεσμα δεν θα είχε την ικανότητα να ανταποκριθεί στην αυξημένη ζήτηση, σύμφωνα με το IISS. Οι κατασκευαστές όπλων θα αντιμετώπιζαν συμφόρηση στην αλυσίδα εφοδιασμού, έλλειψη ειδικευμένου εργατικού δυναμικού και χρηματοδοτικούς και κανονιστικούς περιορισμούς.

Πιθανότατα, το όνειρο «αγοράστε ευρωπαϊκά» που διατυμπάνισε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δεν θα υλοποιηθεί για κάποιο καιρό, σημειώνει το Politico. Ακόμα κι αν ανακάμψουν οι προμήθειες στον χερσαίο τομέα, άλλοι τομείς, όπως o ναυτικός και ο αεροδιαστημικός, έχουν δεχτεί πολύ λίγες επενδύσεις.

Ωστόσο, παρά τη συνεχιζόμενη εξάρτηση της Ευρώπης από τους προμηθευτές στρατιωτικού υλικού των ΗΠΑ, υπάρχουν σημάδια προόδου.

Η ανάλυση του Ινστιτούτου σε επιλεγμένες προμήθειες που υποβλήθηκαν μεταξύ Φεβρουαρίου 2022 και Σεπτεμβρίου 2024 διαπίστωσε ότι το 52% της αξίας τους κατακυρώθηκε σε Ευρωπαίους προμηθευτές, σε σύγκριση με το 34% για τις ΗΠΑ. Η τάση «αγοράστε ευρωπαϊκά» είναι πιθανό να κερδίσει έδαφος, σύμφωνα με τους συντάκτες της έκθεσης.

Η Ευρώπη ξοδεύει επίσης περισσότερα από πριν για να αμυνθεί.

Μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, αρκετές χώρες του ΝΑΤΟ ενέτειναν τις προσπάθειές τους για να επιτύχουν ή και να υπερβούν τον στόχο της συμμαχίας για αμυντικές δαπάνες 2% του ΑΕΠ.

Η επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο υπήρξε, εξάλλου, απροσδόκητο δώρο για τους υποστηρικτές της ευρωπαϊκής άμυνας. Οι απαιτήσεις του να συμβάλουν περισσότερο οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι στο ΝΑΤΟ -και η υπόδειξή του ότι οι ΗΠΑ ενδέχεται να εγκαταλείψουν τις αμυντικές τους δεσμεύσεις προς την ήπειρο- έχουν θέσει υπό αμφισβήτηση την αξιοπιστία της Αμερικής ως συμμάχου. Αυτό καθιστά την ιδέα της «γνήσια ευρωπαϊκής άμυνας», όπως την υποστηρίζει ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, πιο ελκυστική.

Αλλά οι κυβερνήσεις που αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες έχουν πεπερασμένο περιθώριο ελιγμών για να δαπανήσουν περισσότερα για την άμυνα, διατηρώντας παράλληλα τον έλεγχο του δημόσιου χρέους τους.