Σε διαβούλευση το εργασιακό νομοσχέδιο – Οι βασικοί άξονες και οι αλλαγές – Το «επίμαχο» των 13 ωρών

Σε δημόσια διαβούλευση έως την Παρασκευή 19 Σεπτεμβρίου, τέθηκε την Δευτέρα 25 Αυγούστου το νομοσχέδιο του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης με τίτλο «Δίκαιη Εργασία για Όλους: Απλοποίηση της Νομοθεσίας – Στήριξη στον Εργαζόμενο – Προστασία στην Πράξη».

Το νομοσχέδιο αποτελείται από 8 άξονες και στόχος του είναι ο εκσυγχρονισμός του εργασιακού πλαισίου, η απλοποίηση των διαδικασιών, η μείωση της γραφειοκρατίας, η στήριξη των εργαζομένων μέσω της θωράκισης των δικαιωμάτων τους, η ενίσχυση της εργασιακής τους ασφάλειας, η διευκόλυνση των επιχειρήσεων καθώς και η διαμόρφωση ενός διαφανούς και σύγχρονου εργασιακού περιβάλλοντος.

Στη διαμόρφωσή του ελήφθη υπόψη πλήθος βελτιωτικών προτάσεων εργαζομένων, επιχειρήσεων και του συνόλου των εθνικών κοινωνικών εταίρων, με τους οποίους προηγήθηκε μάλιστα ένας γόνιμος γύρος εκτενούς διαλόγου, κατά τη διάρκεια του οποίου κατεγράφησαν σχετικές απόψεις και παρατηρήσεις.

Οι επίμαχες αλλαγές

Η πλέον επίμαχη αλλαγή είναι αυτή μέσω του ευέλικτου ωραρίου για να καλυφθούν οι ανάγκες τόσο των εργαζομένων όσο και των επιχειρήσεων δίνει το σχέδιο νόμου του υπουργείου Εργασίας το οποίο τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση.

Παράλληλα οι προσλήψεις – εξπρές και οι αποχωρήσεις με ένα κλικ είναι τα κεντρικά σημεία της απλοποίησης των διαδικασιών ώστε η «χαρτούρα» να αντικατασταθεί από την ψηφιακή λειτουργία.

Σημαντική είναι η διάταξη για τη διευθέτηση του χρόνου εργασίας σε εβδομαδιαία, μηνιαία ή και ετήσια βάση η οποία επιτρέπει μεγαλύτερες ελευθερίες για τους εργαζόμενους παραδείγματος χάρη τη δυνατότητα για έναν εργαζόμενο γονέα να εργάζεται 4 ημέρες την εβδομάδα και να είναι με το παιδί του την 5η ημέρα για όλο τον χρόνο, και όχι μόνο για ένα εξάμηνο που ισχύει σήμερα, σύμφωνα με το Πρώτο Θέμα.

Επιπλέον προβλέπεται:

α) η δυνατότητα του εργαζομένου να απασχοληθεί στην εκ περιτροπής εργασία – εφόσον το επιθυμεί – σε υπερωρία με αποδοχές προσαυξημένες κατά 40% (π.χ. σε εργασία 4 ημερών την εβδομάδα),

β) η δυνατότητα να εργαστεί έως 13 ώρες την ημέρα (κατ΄ εξαίρεση) σε έναν εργοδότη με προσαύξηση 40% στην αμοιβή.

Η χρήση του ευέλικτου ωραρίου, όπως κατηγορηματικά επισημαίνει η ηγεσία του υπουργείου εργασίας σε καμία περίπτωση δεν ανατρέπει τα δικαιώματα των εργαζομένων για 8ωρο και 40ωρο την εβδομάδα, τα οποία τουναντίον ενισχύονται μέσω της χρήσης της ψηφιακής κάρτας εργασίας. Προϋπόθεση αποτελεί η συναίνεση του εργαζόμενου και η τήρηση των προβλεπομένων από το νόμο ως προς τον ημερήσιο χρόνο ανάπαυσης (11 ώρες) , τον εβδομαδιαίο χρόνο εργασίας (40 ώρες) καθώς και ως προς την προσαύξηση του μισθού. Σε περίπτωση που συνυπολογιστούν οι τυχόν πραγματοποιηθείσες ώρες υπερεργασίας και νόμιμης υπερωρίας, με προσαύξηση 40% στην αμοιβή ο ανωτέρω μέσος όρος δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει τις 48 ώρες εβδομαδιαίως, κατ’ ανώτατο για 4 μήνες.

Η άρνηση της υπερωρίας από την πλευρά του εργαζόμενου, θα θεωρείται μη αποδεκτός λόγος καταγγελίας μιας σύμβασης από τον εργοδότη και θα απορρίπτεται από τις αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Εργασίας.

Στόχος είναι, να υπάρξει ένα αντίμετρο, στην επέκταση κατά μίας ώρας των υπερωριών, που υπό προϋποθέσεις, θα μπορούν να αποφέρουν έως και 13 ώρες εργασίας στον ίδιο εργοδότη. Συνδυαστικά, θα ορίζεται ρητά, πως το 13άωρο για να εφαρμοστεί θα πρέπει υποχρεωτικά να υπάρχει διάλειμμα εντός του πρώτου 8αώρου εργασίας.

Έως σήμερα, πέραν του 8αώρου, είναι θεσμοθετημένη η 9η ώρα εργασίας, που θεωρείται υπερεργασία, συν τρεις επιπλέον ώρες, μέχρι τη 12η, που θεωρούνται υπερωρίες. Εφεξής θα είναι τέσσερις οι επιπλέον ώρες που θα μπορούν να προστίθενται στο καθημερινό ωράριο, για να προκύπτει το ανώτερο όριο των 13 ωρών εργασίας. Σε κάθε περίπτωση, στο σχέδιο νόμου θα ορίζεται πως διατηρούνται οι 48 ώρες υπερωρίας στο τετράμηνο και οι 150 ώρες υπερωρίας σε ετήσια βάση, ως ανώτατο επιτρεπτό όριο. Οι προσαυξήσεις, τόσο ως προς την υπερεργασία, όσο και ως προς την υπερωρία, διατηρούνται.

Πιο αναλυτικά:

1. Επιτάχυνση προσλήψεων: Εφεξής η αναγγελία πρόσληψης θα μπορεί να ολοκληρώνεται με χρήση ενός μόνο εγγράφου, αντί τεσσάρων όπως γίνεται έως τώρα. Θα μπορεί να πραγματοποιείται fast track πρόσληψη, μέσω εφαρμογής από κινητό, για επείγουσες ανάγκες της επιχείρησης, για εργασία έως δύο ημερών. Επίσης, δημιουργείται συγκεντρωτικό ψηφιακό αρχείο για τον εργαζόμενο και δυνατότητα ειδοποιήσεων μέσω του myErgani. Για πρώτη φορά, ενεργοποιείται εφαρμογή για κινητά σε εργοδότες, αντίστοιχη με το myErgani για εργαζόμενους, για τη διαχείριση όλων των ζητημάτων εργασιακών σχέσεων.

2. Μείωση γραφειοκρατίας: Καταργούνται έντυπα που περιέχουν πληροφορίες που ήδη έχουν υποβληθεί, ηλεκτρονικά. Σε αυτή την κατηγορία βρίσκονται το βιβλίο αδειών, ο ετήσιος πίνακας αδειών (Ε11) και ο ετήσιος πίνακας προσωπικού (Ε4). Διευθετούνται πρακτικά ζητήματα εφαρμογής της Ψηφιακής Κάρτας. Θα παρέχεται η δυνατότητα ευέλικτης προσέλευσης έως 120 λεπτά, κατόπιν συμφωνίας, κατοχυρώνεται χρόνος προετοιμασίας (30 λεπτά στη βιομηχανία, 10 λεπτά σε άλλους κλάδους) και επιτρέπονται τρεις «μονές» σημάνσεις το μήνα, χωρίς κύρωση. Παράλληλα όταν θα διαπιστώνεται πως, μετά την χρήση Ψηφιακής Κάρτας, προέκυψε μείωση αποδοχών, αυτή θα θεωρείται μονομερής βλαπτική μεταβολή σε βάρος του εργαζόμενου και δεν θα ισχύει. Καταργείται η υποχρέωση που έχει ως τώρα ο εργοδότης να διατηρεί σε έντυπη μορφή, έγγραφα που υπάρχουν ηλεκτρονικά και να επισυνάπτει περιττά αρχεία στο ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ.

3. Εκ περιτροπής εργασία: Θα επιτρέπεται υπερωρία με 40% προσαύξηση στο καταβαλλόμενο ωρομίσθιο και για τέτοιες περιπτώσεις.

4. Τετραήμερη εργασία: Παρέχεται το συγκεκριμένο δικαίωμα για όλο το έτος, με συμφωνία εργοδότη – εργαζόμενου. Επίσης, ο εργαζόμενος θα μπορεί να δηλώνει ο ίδιος την οικειοθελή αποχώρησή του από μια επιχείρηση στο ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ. Με ξεχωριστή διάταξη, θα επιτρέπεται ενιαία αναγνώριση ασφαλιστικού χρόνου για επίδομα κυοφορείας και λοχείας. Έτσι δεν θα απαιτείται ελάχιστος χρόνος ασφάλισης από ένα μόνο ταμείο και θα μπορούν να δικαιούνται το επίδομα και μητέρες που έχουν αλλάξει εργασία.

5. Άδεια αναψυχής: Θα υπάρχει δυνατότητα διαφορετικής κατανομής της ετήσιας άδειας, πάλι σε συνεννόηση των δύο μερών (πχ μία βδομάδα ανά περίοδο). Το επίδομα γονικής άδειας κατοχυρώνεται ως αφορολόγητο, ανεκχώρητο και ακατάσχετο.

6. Υγεία και Ασφάλεια στην Εργασία: Μειώνεται από 50 σε 20 το όριο των εργαζομένων κάτω από το οποίο ο εργοδότης θα μπορεί να ασκεί καθήκοντα τεχνικού ασφαλείας ο ίδιος. Οι υποδείξεις του γιατρού εργασίας και του τεχνικού ασφαλείας θα πρέπει να καταγράφονται αποκλειστικά εγγράφως και το βιβλίο υποδείξεων θα διατηρείται σε ηλεκτρονική μορφή. Καθίσταται υποχρεωτική η παρουσία συντονιστών υγείας και ασφάλειας σε τεχνικά έργα, ανάλογα με το μέγεθός τους, για την πρόληψη εργατικών ατυχημάτων. Θα επικαιροποιηθεί η κατάταξη των επιχειρήσεων σε κατηγορίες επικινδυνότητας, όπως και οι ειδικότητες των τεχνικών ασφαλείας. Θα αναβαθμιστεί η καταγραφή επαγγελματικών ασθενειών με θέσπιση σχετικών κριτηρίων αναγνώρισης. Θα δημιουργηθεί το Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα «Ηριδανός» για τεκμηρίωση και παρακολούθηση θεμάτων υγείας και ασφάλειας στους χώρους δουλειάς. Στο πλαίσιο αυτό, θα ενσωματωθούν τρεις διεθνείς πράξεις της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ΔΟΕ). Πρόκειται για τη Σύμβαση 155, για την ασφάλεια και την υγεία στην εργασία και το εργασιακό περιβάλλον, τη Σύμβαση 191 που καθιερώνει ότι η υγεία και η ασφάλεια στην εργασία αποτελούν θεμελιώδες δικαίωμα και το πρωτόκολλο του 2014 στη Σύμβαση 29 για την ενίσχυση της προστασίας από αναγκαστική ή υποχρεωτική εργασία.

7. Ασφαλιστικές διατάξεις: Η απαλλαγή των προσαυξήσεων από ασφαλιστικές εισφορές σε υπερεργασία, υπερωρίες, νυχτερινά και αργίες, επεκτείνεται και σε προσαυξήσεις που προβλέπονται από Συλλογικές Συμβάσεις και σε όσες προσφέρονται οικειοθελώς από τον εργοδότη. Ειδικά για εργαζόμενους συνταξιούχους, όταν δικαιούνται προσαύξηση στη σύνταξή τους, η επιπλέον παροχή δεν θα λαμβάνεται υπόψη στον υπολογισμό του συντελεστή για την Εισφορά Αλληλεγγύης (ΕΑΣ).

Αναλυτικά οι 8 βασικοί άξονες:

Πρώτος άξονας – Εύκολες και γρήγορες προσλήψεις:

• Ολοκλήρωση αναγγελίας πρόσληψης με ένα έγγραφο, αντί για τέσσερα.
• Ψηφιακό αρχείο εργαζομένου και ειδοποιήσεις στο myErgani.
• Εφαρμογή τύπου myErgani και για εργοδότες.
• Fast track προσλήψεις μέσω κινητού για εργασία έως 2 ημερών.

Δεύτερος άξονας – Μείωση γραφειοκρατίας:

• Καταργούνται έντυπα όπως βιβλίο αδειών.
• Δεν απαιτείται πλέον η έντυπη μορφή για έγγραφα που τηρούνται ηλεκτρονικά.
• Ενοποιούνται πολιτικές πρόληψης βίας, παρενόχλησης και εσωτερικών καταγγελιών.
• Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας:
  -Ευέλικτη προσέλευση ±120’
  -Κατοχυρωμένος χρόνος προετοιμασίας.

Τρίτος άξονας – Εκσυγχρονισμός εργατικών διατάξεων:

• Δυνατότητα υπερωρίας και στην εκ περιτροπής εργασία, με τις νόμιμες προσαυξήσεις 40%.
• Επέκταση της δυνατότητας εργασίας έως 13 ώρες ημερησίως που ήδη ισχύει για 2 εργοδότες και στον ίδιο εργοδότη, με πιστή τήρηση όλων των ορίων απασχόλησης και ανάπαυσης.

Τέταρτος άξονας – Ενίσχυση εργαζομένων:

• Δυνατότητα τετραήμερης εργασίας όλο τον χρόνο, π.χ. για γονείς.
• Επέκταση επιδόματος κυοφορίας/λοχείας και σε περιπτώσεις απασχόλησης σε πάνω από έναν εργοδότη.
• Το γονικό επίδομα γίνεται ακατάσχετο, αφορολόγητο και ανεκχώρητο.
• Μεγαλύτερη ελευθερία στο αίτημα εργαζόμενου για κατανομή της ετήσιας άδειας.
• Προστασία από τυχόν μείωση αποδοχών μετά τη Ψηφιακή Κάρτα – θεωρείται βλαπτική μεταβολή.

 Πέμπτος άξονας – Ενίσχυση της Υγείας και Ασφάλειας στην Εργασία:

• Οι υποδείξεις Ιατρού Εργασίας & Τεχνικού Ασφαλείας καταγράφονται πλέον μόνο γραπτά και ηλεκτρονικά, για μεγαλύτερη προστασία.
• Υποχρεωτική παρουσία συντονιστών ασφάλειας σε σημαντικού μεγέθους τεχνικά έργα.
• Πρόβλεψη για παροχή σεμιναρίων πρώτων βοηθειών σε εργαζόμενους.
• Αναβαθμίζεται η καταγραφή επαγγελματικών ασθενειών.
• Δημιουργία Ολοκληρωμένου Συστήματος “ΗΡΙΔΑΝΟΣ”.

 Έκτος άξονας – Εναρμόνιση με τις Διεθνείς Συμβάσεις ILO για την Εργασία:

• Με το νομοσχέδιο κυρώνονται τρείς σημαντικές διεθνείς πράξεις της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας ενισχύοντας τη συμμόρφωση της χώρας με τις παγκόσμιες προδιαγραφές.

 Έβδομος άξονας – Λειτουργική ενίσχυση της Επιθεώρησης Εργασίας:

• Αυστηροποιούνται οι κυρώσεις για πράξεις βίας ή παρεμπόδισης ελέγχων.
• Εκσυγχρονίζεται το πλαίσιο εξόδων διανυκτέρευσης για περισσότερους ελέγχους.
• Ενισχύονται οι υπηρεσίες και οι δομές.

Όγδοος άξονας – Κοινωνικοασφαλιστικές διατάξεις:

• Η απαλλαγή των προσαυξήσεων από ασφαλιστικές εισφορές σε υπερεργασία, υπερωρίες, νυκτερινά και αργίες επεκτείνεται και σε προσαυξήσεις υπερεργασίας, υπερωρίας, νυχτερινών και αργιών που προβλέπονται από Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας καθώς και σε προσαυξήσεις που χορηγούνται οικειοθελώς από τον εργοδότη.
• Όταν ο εργαζόμενος συνταξιούχος δικαιούται προσαύξηση στη σύνταξή του, η επιπλέον παροχή δεν θα οδηγεί σε αύξηση του συντελεστή της Εισφοράς Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (ΕΑΣ).
• Δίνεται η δυνατότητα επιστολικής ψήφου στις οργανώσεις συνταξιούχων.
• Οι σχετικές παρατηρήσεις που θα υποβληθούν, θα ληφθούν υπόψη για την τελική διαμόρφωση του κειμένου του σχεδίου νόμου, το οποίο στη συνέχεια θα εισαχθεί στη Βουλή προς συζήτηση και ψήφιση.

Το σχέδιο νόμου έχει αναρτηθεί στην ηλεκτρονική διεύθυνση εδώ

Υπ. Εργασίας: 17 ερωτήσεις – απαντήσεις

Ερωτήσεις σχετικά με το τι αλλάζει με το νέο εργασιακό νομοσχέδιο «Δίκαιη εργασία σε όλους», το οποίο τέθηκε σήμερα σε δημόσια διαβούλευση επιχειρεί να αποσαφηνίσει το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης.

Μεταξύ άλλων, απαντώνται ερωτήματα σχετικά με την ημερησία απασχόληση 13 ωρών αλλά και με ποιους τρόπους θα στηρίζονται οι εργαζόμενοι στην καθημερινότητά τους. Συγκεκριμένα:

1. Με δύο κουβέντες, τι προβλέπει το νέο εργασιακό νομοσχέδιο;

Το νέο νομοσχέδιο προέρχεται από την αγορά εργασίας, αφού πολλές από τις ρυθμίσεις του προτάθηκαν από εργαζόμενους και επιχειρήσεις και λύνει πρακτικά ζητήματα που υπάρχουν στην αγορά εργασίας. Συνοπτικά:

– Απλοποιεί διαδικασίες (καταργεί έντυπα, επιταχύνει και διευκολύνει τις προσλήψεις για όλους), περιορίζοντας τη γραφειοκρατία.

– Εισάγει ρυθμίσεις που ενισχύουν τους εργαζόμενους.

– Ενισχύει τους ελέγχους της Επιθεώρησης Εργασίας, προκειμένου να έχουμε πιο πιστή τήρηση της εργασιακής νομοθεσίας.

2. Με ποιο τρόπο το νομοσχέδιο στηρίζει τους εργαζόμενους στην καθημερινότητά τους;

Προβλέπει ενδεικτικά:

– Μεγαλύτερες ελευθερίες για τους εργαζόμενους στη διευθέτηση του χρόνου εργασίας, πχ την δυνατότητα για έναν εργαζόμενο γονέα να εργάζεται 4 ημέρες την εβδομάδα και να είναι με το παιδί του την 5η ημέρα για όλο τον χρόνο, και όχι μόνο για ένα εξάμηνο που ισχύει σήμερα

– Μεγαλύτερη ελευθερία στο αίτημα που μπορεί να καταθέσει ο εργαζόμενος για κατανομή της ετήσιας άδειας αναψυχής

– Περισσότερες γυναίκες να είναι δικαιούχοι του επιδόματος κυοφορίας και λοχείας

– Το επίδομα γονικής άδειας να είναι αφορολόγητο, ανεκχώρητο και ακατάσχετο

– Πολλές ρυθμίσεις για την περαιτέρω προστασία της υγείας και ασφάλειας στην εργασία (π.χ. την υποχρεωτική παρουσία συντονιστή υγείας και ασφάλειας σε τεχνικά έργα, ανάλογα με το μέγεθός τους, για την πρόληψη εργατικών ατυχημάτων)

– Την δυνατότητα να εργαστεί στην εκ περιτροπής εργασία – εφόσον το επιθυμεί – σε υπερωρία με αποδοχές προσαυξημένες κατά 40% (π.χ. σε εργασία 4 ημερών την εβδομάδα)

– Την δυνατότητα να εργαστεί έως 13 ώρες την ημέρα (κατ΄ εξαίρεση) – εφόσον το επιθυμεί – σε έναν εργοδότη με προσαύξηση 40% στην αμοιβή

– Την εκπαίδευση σε μαθήματα πρώτων βοηθειών (ΚΑΡΠΑ, Heimlich)

– Την επέκταση της άδειας μητρότητας και σε ανάδοχες μητέρες

– Την ρητή απαγόρευση μείωσης των αποδοχών μετά την εφαρμογή της ψηφιακής κάρτας εργασίας.

3. Πώς διευκολύνει το νομοσχέδιο τις επιχειρήσεις;

Προβλέπει:

– Μεγάλη απλοποίηση της διαδικασίας πρόσληψης

– Fast-track προσλήψεις ορισμένου χρόνου για έως 2 ημέρες για επείγουσες ανάγκες

– Κατάργηση πολλών εντύπων των οποίων η πληροφορία ήδη υποβάλλεται στο Πληροφοριακό Σύστημα ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ

– Περαιτέρω απαλλαγή προσαυξήσεων σε ασφαλιστικές εισφορές για υπερεργασία, υπερωρία, νυχτερινά και αργίες

– Ειδική εφαρμογή για εργοδότες (τύπου myErgani)

– Συγχώνευση πολιτικών κατά βίας και παρενόχλησης.

4. Με το νέο νομοσχέδιο καταργείται το 8ωρο και καθιερώνεται ημερήσια απασχόληση 13 ωρών;

Όχι. Το οκτάωρο ημερήσιας απασχόλησης είναι κεκτημένο και παραμένει σε απόλυτη ισχύ. Σε κάθε ευρωπαϊκή χώρα, έτσι και στη δική μας, υπάρχει η δυνατότητα για υπερωριακή απασχόληση μετά από συμφωνία εργαζομένου και επιχείρησης και υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Σήμερα, ένας εργαζόμενος έχει τη δυνατότητα να εργάζεται κατ’ εξαίρεση έως 13 ώρες ημερησίως σε δύο ή περισσότερους εργοδότες. Με το νομοσχέδιο, η δυνατότητα 13ωρης απασχόλησης επεκτείνεται και σε εργαζόμενους που απασχολούνται σε έναν εργοδότη, υπό την προϋπόθεση ότι τηρούνται πιστά τα όρια ανάπαυσης και μέγιστου ορίου εβδομαδιαίων ωρών εργασίας καθώς και η καταβολή των νόμιμων προσαυξήσεων από υπερωρίες (συν 40%). Μάλιστα, με τη νέα ρύθμιση ο εργαζόμενος ευνοείται μισθολογικά. Παράδειγμα: εργαζόμενος ο οποίος απασχολείται σε δύο εργοδότες και αμείβεται με 8 ευρώ την ώρα εφόσον απασχοληθεί 13 ώρες σε δύο εργοδότες, θα αμειφθεί με ημερομίσθιο ύψους 104 ευρώ. Εάν απασχοληθεί τις αντίστοιχες ώρες σε έναν και μόνο εργοδότη, θα λάβει 119 ευρώ.

5. Μπορεί να υποχρεώσει ο εργοδότης έναν εργαζόμενο να εργαστεί 13 ώρες ημερησίως;

Όχι. Το να εργαστεί ο εργαζόμενος σε υπερωριακή απασχόληση (δηλ. την 10η έως την 13η ώρα σε μία ημέρα) απαιτεί την συναίνεσή του. Ο εργαζόμενος προστατεύεται ρητά από την απόλυση σε περίπτωση που αρνηθεί να εργαστεί υπερωριακά.

6. Μπορεί ο εργοδότης να αρνηθεί να καταβάλλει υπερωρίες, εφόσον ο εργαζόμενος απασχοληθεί πέραν του προβλεπόμενου ωραρίου του;

Όχι, δεν μπορεί. Όποιος εργάζεται υπερωριακά δικαιούται αμοιβή ίση με το καταβαλλόμενο ωρομίσθιο προσαυξημένο κατά 40%. Αυτό διασφαλίζεται και από την εφαρμογή της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας, καθώς αν δεν δηλωθεί η υπερωρία, η επιπλέον ώρα απασχόλησης θεωρείται παράνομη και οφείλεται προσαύξηση 120%.

7. Μπορεί ένας εργαζόμενος να απασχολείται 13 ώρες ημερησίως όλο το χρόνο;

Όχι, ο ανώτατος χρόνος εργασίας είναι 48 ώρες εβδομαδιαίως σε περίοδο αναφοράς 4 μηνών, και το ανώτατο όριο υπερωριακής απασχόλησης οι 150 ώρες ετησίως. Συνεπώς, ένας εργαζόμενος μπορεί να εργαστεί 13 ώρες ημερησίως έως συνολικά 37,5 ημέρες τον χρόνο.

8. Είναι η Ελλάδα η μόνη χώρα που επιτρέπει ρητά την 13η ώρα απασχόλησης την ημέρα;

Όχι, η Ελλάδα δεν είναι η μόνη χώρα που επιτρέπει ημερήσια απασχόληση μέχρι και 13 ώρες. Βάσει ευρωπαϊκής νομοθεσίας, η δυνατότητα για 13η ώρα ημερήσιας απασχόλησης υφίσταται, εφόσον τηρείται απαρέγκλιτα η 11ωρη ημερήσια ανάπαυση και η 48ωρη εβδομαδιαία απασχόληση σε περίοδο αναφοράς 4 μηνών. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, από τα 27 κράτη-μέλη της ΕΕ, πάνω από 10 χώρες αναγνωρίζουν με άμεσο ή έμμεσο τρόπο τη δυνατότητα 13ωρης ημερήσιας υπερωριακής εργασίας.

9. Μπορεί ο εργοδότης να απολύσει εργαζόμενο στέλνοντας απλά ένα γραπτό μήνυμα (sms);

Όχι. Στο νομοσχέδιο δεν υπάρχει καμία τέτοια πρόβλεψη. Δεν αλλάζει απολύτως τίποτα στο ισχύον θεσμικό πλαίσιο ως προς τις απολύσεις.

10. Τι αλλάζει στην ετήσια άδεια αναψυχής; Θα μπορεί ο εργοδότης να αρνηθεί τη χορήγησή της όποτε επιθυμεί να τη λάβει ο εργαζόμενος;

Μέχρι σήμερα, βάσει νόμου, η άδεια έπρεπε να λαμβάνεται από τον εργαζόμενο αδιαίρετη, σε μία περίοδο, ενώ με αίτημα του εργαζομένου ήταν δυνατή η κατάτμηση του χρόνου αδείας, ωστόσο έπρεπε οι 2 εβδομάδες να λαμβάνονται συνεχόμενα. Με το νέο νομοσχέδιο δίνεται η δυνατότητα στον εργαζόμενο να αιτηθεί επιμερισμό της άδειάς του σε περισσότερα χρονικά διαστήματα, εφόσον το επιθυμεί. Π.χ. θα μπορεί να λάβει την ετήσια άδειά του τμηματικά σε 4 διαφορετικές περιόδους εντός του ίδιου έτους αν επιθυμεί κάτι τέτοιο. Η χρονική περίοδος λήψης της αδείας επιλέγεται σε συνεννόηση με τον εργοδότη.

11. Εργάζομαι σε καθεστώς εκ περιτροπής εργασίας, 4 ημέρες την εβδομάδα. Γιατί δεν μπορώ να απασχοληθώ υπερωριακά, εφόσον το επιθυμώ;

Με τη νέα ρύθμιση οι εκ περιτροπής απασχολούμενοι θα έχουν δικαίωμα να εργαστούν επιπλέον του οκταώρου τους, λαμβάνοντας την αντίστοιχη προσαύξηση 40% για κάθε ώρα υπερωριακής απασχόλησης, εφόσον το επιθυμούν. Για παράδειγμα, κάποιος που δουλεύει σε εστιατόριο το οποίο λειτουργεί Παρασκευή, Σάββατο και Κυριακή, θα μπορεί να συμπληρώνει το εισόδημά του και με υπερωριακή απασχόληση εφόσον το επιθυμεί.

12. Έχει δικαίωμα ο εργοδότης να μειώσει τον μισθό με αιτιολογία την υπαγωγή του επαγγελματικού του κλάδου στην Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας;

Όχι. Με το νομοσχέδιο η μείωση των αποδοχών, αμέσως μετά την εφαρμογή της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας, θεωρείται μονομερής βλαπτική μεταβολή και απαγορεύεται.

13. Γιατί ένας εργαζόμενος μπορεί να εργάζεται 4 ημέρες την εβδομάδα μόνο για έξι μήνες; Τους υπόλοιπους έξι μήνες, τι θα κάνει; Πώς θα καλύψει την ανάγκη που τον οδήγησε σε αυτή την επιλογή;

Μέχρι σήμερα, η δυνατότητα 4ήμερης εργασίας (10 ώρες την ημέρα), σε συνεννόηση με τον εργοδότη, ισχύει για έξι μήνες. Με το νέο νομοσχέδιο, η δυνατότητα αυτή δίνεται για ολόκληρο το έτος. Κάθε εργαζόμενος, χωρίς περιορισμό, για παράδειγμα ένας γονέας με ανήλικο τέκνο, θα μπορεί να εργάζεται εφεξής σε 4ημερη βάση καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, κατόπιν συνεννόησης με τον εργοδότη.

14. Είμαι εργαζόμενη μητέρα που εργάστηκε σε 2 διαφορετικούς εργοδότες και ασφαλίστηκε σε δύο διαφορετικά ταμεία. Παρά το γεγονός ότι συμπλήρωσα 200 ένσημα, δεν έλαβα το επίδομα κυοφορίας και λοχείας.

Με ρύθμιση που φέρνει το νέο νομοσχέδιο διορθώνεται η συγκεκριμένη στρέβλωση και εφεξής μία μητέρα θα λαμβάνει επίδομα κυοφορίας και λοχείας έχοντας συμπληρώσει 200 ένσημα, ανεξάρτητα από τον αριθμό των ταμείων που έχει ασφαλιστεί και των εργοδοτών από τους οποίους έχει απασχοληθεί. Επιπλέον, το επίδομα γονικής άδειας κατοχυρώνεται ως αφορολόγητο, ανεκχώρητο και ακατάσχετο, ενώ επεκτείνεται η χορήγηση του μεταγενέθλιου τμήματος της άδειας μητρότητας και σε ανάδοχες μητέρες.

15. Είμαι εργαζόμενος συνταξιούχος και με την αύξηση του εισοδήματος από τη μισθωτή εργασία μου κινδυνεύω να μου επιβληθεί Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων.

Στο νέο νομοσχέδιο έχει συμπεριληφθεί πρόβλεψη ώστε όταν ο εργαζόμενος συνταξιούχος δικαιούται προσαύξηση στη σύνταξή του από την εργασία του, η επιπλέον παροχή να μην οδηγεί σε αύξηση του συντελεστή της Εισφοράς Αλληλεγγύης Συνταξιούχων.

16. Με την πρόσφατη απαλλαγή των προσαυξήσεων από ασφαλιστικές εισφορές σε υπερεργασία, υπερωρίες, νυκτερινά και αργίες την οποία επεκτείνετε και σε προσαυξήσεις που προβλέπονται από Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας καθώς και σε προσαυξήσεις που χορηγούνται οικειοθελώς από τον εργοδότη δεν τίθενται σε κίνδυνο τα έσοδα των ασφαλιστικών ταμείων και ως εκ τούτου και η επάρκεια του ασφαλιστικού συστήματος της χώρας;

Όπως αποδεικνύεται από τα στοιχεία, συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο. Το πρώτο τρίμηνο εφαρμογής, τα έσοδα των ασφαλιστικών ταμείων αυξήθηκαν κατά 32% από εισφορές υπερωριών και κατά 38% από νυχτερινά και αργίες σε σύγκριση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2024, γιατί πολύ περισσότερες επιχειρήσεις δήλωσαν υπερωριακή και νυχτερινή απασχόληση, αργίες και υπερεργασία. Αντίστοιχα, κατά το ίδιο χρόνο διάστημα, οι αποδοχές των εργαζομένων αυξήθηκαν κατά 46% από υπερωρίες και κατά 32% από νυχτερινά και αργίες. Ειδικότερα τον Μάιο 2025, τα έσοδα των ασφαλιστικών ταμείων παρουσίασαν αύξηση ύψους 38% από εισφορές υπερωριών και 55% από νυχτερινά και αργίες σε σχέση με τον Μάιο του 2024, ενώ τα έσοδα των εργαζομένων αυξήθηκαν κατά 55% από υπερωρίες και κατά 32% από νυχτερινά και αργίες.

17. Οι αλλαγές που κάνετε σε επίπεδο ατομικού εργασιακού δικαίου δεν υπονομεύουν τις μελλοντικές συζητήσεις για τη σύναψη συλλογικών συμβάσεων εργασίας;

Είναι δύο διαφορετικά πράγματα. Παράλληλα με τις μεταρρυθμίσεις που γίνονται στο ατομικό εργατικό δίκαιο (δηλ. το παρόν νομοσχέδιο), διεξάγονται συζητήσεις για το συλλογικό εργατικό δίκαιο με επίκεντρο την ενθάρρυνση για τη σύναψη συλλογικών συμβάσεων εργασίας. Απόδειξη των παραπάνω είναι οι ευνοϊκές αλλαγές που επιφέρει το νέο νομοσχέδιο υπέρ των εργαζομένων και παράλληλα η αύξηση στην υπογραφή νέων Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας που συντελείται το τελευταίο χρονικό διάστημα (υπογραφή ΣΣΕ ξενοδοχοϋπαλλήλων, τραπεζικών υπαλλήλων, υπογραφή ΣΣΕ για τους εργαζόμενους στη βιομηχανία μετάλλου για πρώτη φορά μετά από 12 χρόνια κ.ο.κ.) με όρους πιο ευνοϊκούς από το ατομικό εργατικό δίκαιο (για παράδειγμα, ο χαμηλότερος μισθός είναι υψηλότερος από τον κατώτατο μισθό).