Στη Βουλή φέρνει το ΠΑΣΟΚ την ύποπτη «πατέντα» του Υπερταμείου σε διεθνή διαγωνισμό που αποκάλυψε το Financial Report

Η αξιωματική αντιπολίτευση κατέθεσε ερώτηση στη Βουλή προς τον υπ. Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κυριάκο Πιερρακάκη, για «κατάτμηση και αλλοίωση» από το Υπερταμείο σε διεθνή διαγωνισμού, με αφορμή την αποκάλυψη του Financialreport.gr στις 22 Ιουλίου 2025.

Το ρεπορτάζ που δημοσίευσε το Financialreport.gr αναφερόταν στην προκήρυξη της 20ης Μαΐου 2025 από το Υπερταμείο του διεθνή διαγωνισμού για τον Εξειδικευμένο Σύμβουλο Ποιοτικού Ελέγχου (Ε.Σ.Π.ΕΛ.), που αφορά έργα υποδομής που συγχρηματοδοτούνται από την Ευρωπαϊκή Ένωση και μέσα από τον οποίο επιλέγεται από το 1998 ένας ενιαίος, εθνικός και ανεξάρτητος ιδιωτικός φορέας αναγνωρισμένου κύρους, ο οποίος με εφαρμογή πολύ υψηλών κριτηρίων αναλάμβανε την διενέργεια δειγματοληπτικών ελέγχων ως προς την ποιότητα των έργων που παραλαμβάνει το Δημόσιο.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

«Πατέντα» Υπερταμείου: Πως μετέτρεψε έναν διεθνή διαγωνισμό σε εγχώριο

Πως το υπ. Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών «προσάρμοσε» το διαγωνισμό για τον Εξειδικευμένο Σύμβουλο Ποιοτικού Ελέγχου για τα συγχρηματοδοτούνται από την ΕΕ έργα υποδομής που προκηρύσσεται από το 1998

Να επισημάνουμε ότι τον διεθνή διαγωνισμό τον επέβαλε η Κομισιόν προκειμένου η παροχή υπηρεσιών ελεγκτικού χαρακτήρα από πολυεθνικές εταιρείες να μπαίνει ως δικλείδα ασφαλείας, σε μια χώρα σαν την Ελλάδα όπου οι εγχώριοι κρατικοί έλεγχοι ή δεν λειτουργούσαν καθόλου ή λειτουργούσαν ατελέσφορα ή έκαναν τα στραβά μάτια σε υπερκοστολογήσεις, καθυστερήσεις παράδοσης και κακοτεχνίες που προέκυπταν από τις μοιρασιές κοινοτικών πόρων σε ημετέρους.

Ο συγκεκριμένος διεθνής διαγωνισμός προκηρύσσεται από το 1998 μέχρι το 2023 με τους ίδιους θεσμοθετημένους όρους από όλες τις  κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ, ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ, μέχρι τον τελευταίο, το 2025 και με 2 χρόνια αδικαιολόγητης καθυστέρησης από το πέρας του τελευταίου, με κατάτμηση του έργου σε πέντε γεωγραφικές ενότητες και αλλοίωση των προϋποθέσεων συμμετοχής εταιρειών, με κυριότερη την κατάργηση επί της ουσίας της ρήτρα ασυμβίβαστου, αφού εταιρεία που συμμετέχει σε ένα έργο να μπορεί υπό προϋποθέσεις και να το ελέγξει, δημιουργώντας εύλογα ερωτήματα και καχυποψία για «φωτογραφικές» αλλαγές.

Το ότι από την προκήρυξη για τα πέντε γεωγραφικά τμήματα που τεμαχίστηκε το έργο, τα τέσσερα βγήκαν άγονα και μόνο στο ένα υπήρξε μια μόνο υποψήφια εταιρεία, ενδυναμώνει την καχυποψία για την αλλαγή από το Υπερταμείο της δομής, μαζί με την αύξηση του κόστους, του εν λόγω διεθνή διαγωνισμού και μάλιστα σε μια εποχή όπου το σκάνδαλο με τις παράνομες επιδοτήσεις εκατοντάδων εκατ. ευρώ του ΟΠΕΚΕΠΕ κυριαρχεί στην επικαιρότητα.

Το Financialreport.gr μετά τη δημοσίευση του ρεπορτάζ επικοινώνησε (30/7/2025) με το Υπερταμείο αποστέλλοντας του μάλιστα συγκεκριμένα ερωτήματα για τον διαγωνισμό. Το Υπερταμείο, δυστυχώς, απαξίωσε να απαντήσει επιβεβαιώνοντας την επιλεκτική νοοτροπία ενημέρωσης που το διακατέχει, όχι μόνο στην συγκεκριμένη περίπτωση αλλά και άλλες (ενδεικτικές περιπτώσεις εδώ και εδώ  οι οποίες δεν είναι και οι μόνες), συμπεριφερόμενο σαν προσωπικό μαγαζάκι,  από το οποίο η ιεραρχία αντλεί φήμη, αμοιβές και επαφές, αλλά αρνείται την προφανή και επιβεβλημένη θεσμικά ενημέρωση.

Η ερώτηση του ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής προς τον υπ. Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κυριάκο Πιερρακάκη:

Θέμα: «Κατάτμηση και αλλοίωση του “Εξειδικευμένου Συμβούλου Ποιοτικού Ελέγχου” (Ε.Σ.Π.ΕΛ.) και συνέπειες για τα συγχρηματοδοτούμενα έργα».

Σύμφωνα με δημοσίευμα στο Financialreport.gr υπάρχουν σοβαρά ερωτήματα σχετικά με την επιλογή του “Εξειδικευμένου Συμβούλου Ποιοτικού Ελέγχου” (Ε.Σ.Π.ΕΛ.) που αναλαμβάνει τη διενέργεια δειγματοληπτικών ελέγχων επαλήθευσης της ποιότητας σε δημόσια έργα που χρηματοδοτούνται από την Ευρωπαϊκή Ένωση στα πλαίσια του ΕΣΠΑ 2021-2027.

Η λειτουργία του Ε.Σ.Π.ΕΛ. θεσμοθετήθηκε το 1998 (ΚΥΑ Δ17α/10/16/ΦΝ380/11-2-1998 κατ’ εξουσιοδότηση του ν. 2372/1996), κατόπιν απαίτησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, προκειμένου να διασφαλιστεί η ανεξάρτητη και υψηλού κύρους ποιοτική εποπτεία των έργων υποδομής που συγχρηματοδοτούνται από την ΕΕ. 

Ο Ε.Σ.Π.ΕΛ. λειτούργησε ως εργαλείο με στόχο την ενίσχυση της ποιότητας των συγχρηματοδοτούμενων έργων και τη διάχυση της «κουλτούρας ποιότητας» και διαφάνειας. Από το 1998 έως το 2023 πραγματοποιήθηκαν τρεις επταετείς διαγωνισμοί (οι δύο τελευταίοι το 2006 και το 2015) από κυβερνήσεις ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ, με αναδόχους διεθνούς κύρους (ENEL.HYDRO και Eptisa).

Ωστόσο, παρά τη λήξη της τελευταίας σύμβασης τον Δεκέμβριο του 2023, παρατηρήθηκε αδικαιολόγητη αδράνεια 2,5 ετών, αφήνοντας εκατοντάδες έργα χωρίς ανεξάρτητο ποιοτικό έλεγχο, με κινδύνους για τη δημόσια ασφάλεια και την τήρηση των ευρωπαϊκών προδιαγραφών.

Η προκήρυξη του νέου διαγωνισμού Ε.Σ.Π.ΕΛ. στις 20 Μαΐου 2025 εισήγαγε σημαντικές αμφιβόλου σκοπιμότητας αλλαγές:

• το έργο κατατμήθηκε σε πέντε (5) γεωγραφικά τμήματα αντί του ενιαίου εθνικού έργου που επιβάλλουν οι ευρωπαϊκές προδιαγραφές,
• η διακήρυξη δεν επιτρέπει σε υποψηφίους να καταθέσουν προσφορά για περισσότερα από ένα τμήματα,
• ουσιαστικά αίρεται η ρήτρα ασυμβιβάστου, καθώς επιτρέπεται η εμπλοκή αναδόχων και στην υλοποίηση έργων,
• η διενέργεια του διαγωνισμού ανατέθηκε στη Μονάδα Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας της ΕΕΣΥΠ, η οποία δεν διαθέτει την απαιτούμενη εξειδικευμένη τεχνογνωσία.

Το αποτέλεσμα ήταν η κήρυξη άγονων τεσσάρων (4) από τις πέντε (5) διαδικασίες, ενώ στην πέμπτη προσήλθε μόνον ένας υποψήφιος, επιβεβαιώνοντας την αναποτελεσματικότητα της «νέας» διαδικασίας.

Δεδομένων των ανωτέρω, ερωτάται ο κ. Υπουργός:

1) Ποιος είναι υπεύθυνος για την πολυετή καθυστέρηση προκήρυξης του διαγωνισμού, που υπονόμευσε τον θεσμό του Ε.Σ.Π.ΕΛ.;

2) Τελούν σε γνώση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αυτές οι αλλαγές και εξελίξεις που εγείρουν ζητήματα προστασίας του δημοσίου συμφέροντος και της διαφάνειας στη διαχείριση ευρωπαϊκών κονδυλίων;

3) Ποιος και με ποια αιτιολογία όρισε ως διενεργούσα αρχή την Μονάδα Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας της Ελληνικής Εταιρείας Συμμετοχών και Περιουσίας Α.Ε. (ΕΕΣΥΠ), τη στιγμή που δεν διαθέτει την εμπειρία και τεχνογνωσία για το εξειδικευμένο αυτό έργο, ειδικά όταν αυτό έχει προκηρυχθεί τρεις (3) φορές με επιτυχία από την αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών;

4) Ποιος και με ποια αιτιολογία αποφάσισε την κατάτμηση του έργου σε πέντε (5) γεωγραφικές περιοχές, ενώ το έργο από τη φύση του είναι ενιαίο;

5) Γιατί η διακήρυξη δεν επέτρεψε στους υποψηφίους να υποβάλουν προσφορά σε περισσότερα του ενός γεωγραφικά τμήματα, αποτρέποντας τη συμμετοχή εταιρειών με διεθνή εμπειρία;

6) Γιατί στην πράξη έγινε άρση της ρήτρας ασυμβιβάστου, όπως αναφέρεται στο ανωτέρω δημοσίευμα, επιτρέποντας δυνητικά συνθήκες ταύτισης ελεγκτή-ελεγχόμενου;

7) Ποια θα είναι τα επόμενα βήματα, δεδομένου ότι τέσσερις (4) από τους πέντε (5) διαγωνισμούς κηρύχθηκαν άγονοι;

8) Γιατί επελέγη μια λύση με μεγαλύτερο κόστος για το δημόσιο, χωρίς σοβαρές ρήτρες προάσπισης του δημόσιου συμφέροντος;

9) Μήπως η κήρυξη άγονων των τεσσάρων (4) διαγωνισμών αποτελεί προοίμιο για απευθείας αναθέσεις λόγω “επείγοντος”;

10) Ποιοι τελικά επωφελούνται από τις παραπάνω αλλαγές και ποιος είναι υπόλογος για την αστοχία των 5 διαγωνισμών;

Οι Ερωτώντες Βουλευτές,

Κουκουλόπουλος Παρασκευάς (Πάρις),

Αποστολάκη Μιλένα,

Γερουλάνος Παύλος,

Κατρίνης Μιχάλης,

Μπιάγκης Δημήτριος,

Σταρακά Χριστίνα

Εδώ η ερώτηση που κατατέθηκε στη Βουλή