Τέλος και η απασχόληση κάτω των 18 ετών σε μπαρ, κέντρα διασκέδασης

Συνεχίζεται μέχρι και τις 16 Ιουνίου, έχοντας ξεκινήσει από τις 31 Μαϊου, η διαβούλευση του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Υγείας με τίτλο «Προστασία των ανηλίκων από προϊόντα καπνού και αλκοόλ – Ρυθμίσεις για μη καπνικά προϊόντα -Ψηφιακό μητρώο ελέγχου προϊόντων καπνού, αλκοόλ και λοιπών μη καπνικών προϊόντων και άλλες διατάξεις».
Αμφότεροι οι κλάδοι, στη ρύθμιση των οποίων στοχεύει το συγκεκριμένο νομοσχέδιο, είναι από αυτούς που σημειώνουν μεγάλους τζίρους παρά τους περιορισμούς και συνεισφέρουν υψηλούς φόρους στα δημόσια έσοδα.

Σε αυτή τη φάση οι φορείς, που εμπλέκονται στους συγκεκριμένους κλάδους βρίσκονται σε διαδικασία επεξεργασίας για να υποβάλουν τις προτάσεις τους στο Υπουργείο. Σε σχετική επικοινωνία που είχε το Financial Report με την ΕΝΕΑΠ (Ένωση Επιχειρήσεων Αλκοολούχων Ποτών), τονίστηκε λακωνικά ότι «αυτό που μπορούμε να πούμε αρχικά είναι ότι πρόκειται για ένα νομοσχέδιο προς τη σωστή κατεύθυνση», προσθέτοντας ότι αυτό το χρονικό διάστημα γίνεται ενδελεχής μελέτη του για να κατατεθούν στους αρμόδιους φορείς τυχόν σχόλια και επισημάνσεις.

Μετά το κλείσιμο της διαβούλευσης θα λάβει χώρα κοινή εκδήλωση του Υπουργείου Υγείας και της Ένωσης Επιχειρήσεων Αλκοολούχων Ποτών, στον απόηχο του νομοσχεδίου, με στόχο ρυθμίσεις και πρωτοβουλίες για την υπεύθυνη κατανάλωση.

Στους δύο κλάδους δραστηριοποιούνται μεγάλες εταιρείες. Στον κλάδο των αλκοολούχων ποτών οι μεγαλύτεροι παίκτες είναι η Άμβυξ, η ΒΣ Καρούλιας, η Campari Group, η Diageo,  η Pernod Ricard και η Coca Cola. Σύμφωνα, δε, με την πιο πρόσφατη μελέτη του ΙΟΒΕ, έχουν 2,1 δις ευρώ συνεισφορά στο ΑΕΠ, έχουν αποδώσει, το 2022, 616 εκατ. ευρώ σε φόρους και εισφορές και άμεσα και έμμεσα με αυτόν συνδέονται 103.000 επιχειρήσεις. Με βάση, επίσης, στοιχεία από μελέτη του ΙΟΒΕ, στην εγχώρια βιομηχανία τροφίμων και ποτών την τελευταία τριετία εντοπίζεται το 28,1% του συνόλου των επιχειρήσεων της ελληνικής μεταποίησης, ενώ σε αυτή εργάζεται πάνω από 37% των εργαζομένων.

Σε ό,τι αφορά τον κλάδο των προϊόντων καπνού, η Καπνοβιομηχανία Καρέλια, η Philip Morris, η JTI, η British American Tobacco Hellas, η Imperial Brands Hellas, αλλά και εταιρείες προϊόντων ατμίσματος όπως η Nobacco, η Αlter ego κ.ά πρωταγωνιστούν αυτή τη στιγμή στον κλάδο. Πρόκειται, ωστόσο, για μια αγορά σε πτωτική πορεία, με παράλληλη σταθερή άνοδο των προϊόντων ατμίσματος, την ώρα που εξακολουθεί να ‘’ανθίζει’’ και το παράνομο εμπόριο καπνού.

Επιδιώξεις του νομοσχεδίου

Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση που συνοδεύει το νομοσχέδιο, μέσα από τις προτεινόμενες διατάξεις του επιδιώκεται η μείωση της έκθεσης των ανηλίκων – όσοι δεν έχουν συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας τους – σε προϊόντα καπνού και αλκοόλ, ο περιορισμός της διαθεσιμότητας και προσβασιμότητας των προϊόντων καπνού, η αποτροπή της άμεσης και έμμεσης προώθησης των προϊόντων καπνού και αλκοόλ προς ανηλίκους, η ενίσχυση του μηχανισμού ελέγχου της συμμόρφωσης των προϊόντων καπνού, των νέων προϊόντων καπνού, των ηλεκτρονικών τσιγάρων, των περιεκτών επαναπλήρωσης αυτών και των φυτικών προϊόντων για κάπνισμα με τις προδιαγραφές του ν. 4419/2016, καθώς και η ρύθμιση, η παρακολούθηση και ο έλεγχος της αγοράς νέων προϊόντων που δεν περιέχουν καπνό και δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του ν. 4419/2016.

Απαγόρευση πώλησης – Προστασία ανηλίκων

Προβλέπoνται τα εξής:

• απαγόρευση της πώλησης, προσφοράς και διάθεσης, με οποιονδήποτε τρόπο, των προϊόντων καπνού και αλκοόλ σε ανηλίκους και από ανηλίκους,
• θέσπιση της υποχρέωσης ταυτοποίησης της ενηλικότητας και αναζήτησης στοιχείων ταυτότητας εκ μέρους του πωλητή σε όλα τα σημεία πώλησης,
• υποχρεωτική αναγγελία στην Ελληνική Αστυνομία ή Λιμενική Αρχή των ιδιωτικών εκδηλώσεων που πραγματοποιούνται σε κέντρα διασκέδασης και αμιγή μπαρ, εφόσον σε αυτές συμμετέχουν ανήλικοι, μέσω ειδικής ηλεκτρονικής πλατφόρμας, με ταυτόχρονη ανάρτηση των σχετικών συμφωνητικών,
• καθιέρωση αυστηρών διοικητικών κυρώσεων σε περιπτώσεις παραβάσεων και
• πρόβλεψη ποινικών κυρώσεων σε περιπτώσεις πώλησης, προσφοράς και διάθεσης καπνού και αλκοόλ σε ανηλίκους και από ανηλίκους, καθώς και σε περιπτώσεις εισόδου, παραμονής και απασχόλησής τους σε κέντρα διασκέδασης και μπαρ.

Μεταξύ άλλων απαγορεύονται:

• Η πώληση αλκοολούχων ποτών μέσω αυτόματου πωλητή.
• Η είσοδος σε ανηλίκους,  η παραμονή και η οποιασδήποτε μορφής απασχόληση σε κέντρα διασκέδασης και αμιγή μπαρ.

Αναφορικά με τα προϊόντα καπνού υπάρχει επικέντρωση και στα προϊόντα ατμίσματος, καθώς ανάμεσα στα βασικά σημεία των προτεινόμενων διατάξεων είναι η ρύθμιση με πληρέστερο τρόπο των όρων και προϋποθέσεων κυκλοφορίας στην αγορά των προϊόντων που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του ν. 4419/2016 (Α΄ 174).
Συγκεκριμένα, στοχεύει στη ρύθμιση της κατηγορίας των προϊόντων ατμίσματος και των φυτικών προϊόντων για κάπνισμα, με τη σύσταση ειδικού Τμήματος στον Εθνικό Οργανισμό Δημόσιας Υγείας (Ε.Ο.Δ.Υ.) για την παρακολούθηση της κυκλοφορίας των προϊόντων καπνού στην ελληνική αγορά.

Στο στόχαστρο και τα μη καπνικά προϊόντα – Όροι και προϋποθέσεις για μη καπνικά και προϊόντα κάνναβης

Αναφορικά με τα μη καπνικά προϊόντα, βασικά σημεία των διατάξεων του σχεδίου νόμου είναι ο καθορισμός των όρων και προϋποθέσεων κυκλοφορίας, πώλησης και διάθεσης των ηλεκτρικά θερμαινόμενων προϊόντων χωρίς καπνό, των προϊόντων νικοτίνης και των προϊόντων κάνναβης στην αγορά, η καθολική απαγόρευση της πώλησης, προσφοράς και διάθεσής τους σε ανηλίκους, καθώς και η απαγόρευση πώλησης των προϊόντων αυτών μέσω αυτόματου πωλητή και ο ορισμός των αρμόδιων αρχών ελέγχου της τήρησης των διατάξεων για την κυκλοφορία, την πώληση, την προσφορά και διάθεση των προϊόντων αυτών και η πρόβλεψη κυρώσεων σε περιπτώσεις παραβάσεων.
Εξάλλου, με σκοπό την περαιτέρω ενίσχυση του μηχανισμού ελέγχου της αγοράς, με τις διατάξεις του σχεδίου νόμου προβλέπεται και η σύσταση Ψηφιακού Μητρώου Ελέγχου Προϊόντων Αλκοόλ, Καπνού και λοιπών μη καπνικών προϊόντων και η ρύθμιση των όρων και προϋποθέσεων για τη λειτουργία του.

Πρόστιμα

Στις περιπτώσεις εμπορίας, πώλησης και τοποθέτησης προϊόντων καπνού επιβάλλεται πρόστιμο από πεντακόσια (500) έως δέκα χιλιάδες (10.000) ευρώ.
2. Σε όσους καπνίζουν ή καταναλώνουν προϊόντα καπνού κατά παράβαση του άρθρου 3 επιβάλλεται πρόστιμο πενήντα (50) έως πεντακόσια (500) ευρώ. Η υποτροπή λαμβάνεται
υπόψη για το ύψος του επιβαλλόμενου προστίμου.
3. Σε κάθε υπεύθυνο διαχείρισης και λειτουργίας των χώρων της παρ. 1 του άρθρου 3, που ανέχεται την παραβίαση της διατάξεων του άρθρου 3, επιβάλλεται πρόστιμο από πεντακόσια (500) έως δέκα χιλιάδες (10.000) ευρώ. Η υποτροπή λαμβάνεται υπόψη για το ύψος του επιβαλλόμενου προστίμου. Στην τέταρτη υποτροπή ανακαλείται προσωρινά η άδεια λειτουργίας του καταστήματος υγειονομικού ενδιαφέροντος με απόφαση της αρχής, η οποία τη χορήγησε, για χρονικό διάστημα δέκα (10) ημερών. Στην πέμπτη υποτροπή ανακαλείται οριστικά η άδεια λειτουργίας με απόφαση της αρχής, η οποία τη χορήγησε.
4. Σε όσους πωλούν, προσφέρουν ή διαθέτουν με οποιονδήποτε τρόπο προϊόντα καπνού και αλκοόλ σε ανηλίκους επιβάλλεται πρόστιμο από πεντακόσια (500) έως δέκα χιλιάδες (10.000) ευρώ. Με απόφαση της αρχής, που εξέδωσε την άδεια λειτουργίας της επιχείρησης, εκτός του διοικητικού προστίμου, ανακαλείται προσωρινά η άδεια αυτής, για χρονικό διάστημα από πέντε (5) έως δέκα (10) ημέρες, το οποίο προσαυξάνεται σε τριάντα (30) ημέρες, σε περίπτωση πρώτης υποτροπής. Σε περίπτωση δεύτερης υποτροπής, εκτός του διοικητικού προστίμου ανακαλείται οριστικά η άδεια λειτουργίας. Η υποτροπή λαμβάνεται υπόψη και για το ύψος του επιβαλλόμενου προστίμου.
4Α. Σε όσους επιτρέπουν σε ανηλίκους την είσοδο και την παραμονή σε κέντρα διασκέδασης και αμιγή μπαρ, καθώς και σε όσους υπόχρεους δεν προβούν στην αναγγελία του τρίτου εδαφίου της παρ. 1 του άρθρου 4, επιβάλλεται πρόστιμο από πεντακόσια (500) έως δέκα χιλιάδες (10.000) ευρώ για καθεμία από τις παραβάσεις ξεχωριστά. Με απόφαση της αρμόδιας αρχής, εκτός του διοικητικού προστίμου, ανακαλείται προσωρινά η άδεια λειτουργίας της επιχείρησης, για χρονικό διάστημα πέντε (5) ημερών, το οποίο σε περίπτωση πρώτης υποτροπής, προσαυξάνεται σε είκοσι (20) ημέρες. Σε περίπτωση δεύτερης υποτροπής, εκτός του διοικητικού προστίμου, η άδεια λειτουργίας ανακαλείται οριστικά. Η υποτροπή λαμβάνεται υπόψη για το ύψος του επιβαλλόμενου προστίμου. Σε όσους απασχολούν ανηλίκους κατά παράβαση της παρ. 1 του άρθρου 4 επιβάλλονται οι κυρώσεις της παρ. 3 του άρθρου 67 του ν. 3850/2010 (Α΄84) και της υπ’ αρ. 80016/31.8.2022 απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων (Β΄4629).
5. Σε όσους παραβιάζουν τις διατάξεις του παρόντος σχετικά με τη διαφήμιση προϊόντων καπνού επιβάλλεται πρόστιμο από πεντακόσια (500) έως δέκα χιλιάδες (10.000) ευρώ. Η υποτροπή λαμβάνεται υπόψη για το ύψος του επιβαλλόμενου προστίμου. Πέραν των ανωτέρω, κυρώσεις που προβλέπονται από άλλους νόμους διατηρούνται.
5Α. Τα ελεγκτικά όργανα υποχρεούνται να κοινοποιούν αμέσως ηλεκτρονικά το φύλλο κάθε βεβαιωμένης παράβασης που προβλέπεται από το παρόν άρθρο προς τον οικείο Δήμο, τον αρμόδιο Φορέα Διοίκησης και Εκμετάλλευσης Λιμένα, την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.), τον Ηλεκτρονικό Εθνικό Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (e-Ε.Φ.Κ.Α.) και τον Διαχειριστή του Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας (Δ.Ε.Δ.Δ.Η.Ε.), για τη διεξαγωγή αντίστοιχων ελέγχων αρμοδιότητάς τους και την εφαρμογή των σχετικών κυρώσεων.

Σχόλια: Ναι στη ρύθμιση, όχι στην οριζόντια απαγόρευση

Πρόκειται, πάντως, για ένα νομοσχέδιο που συγκεντρώνει το ενδιαφέρον. Μέχρι το απόγευμα της Τετάρτης, δεκατρείς ημέρες πριν το κλείσιμο της διαβούλευσης υπήρχαν πάνω από 48 σχόλια, ειδικά επί συγκεκριμένων άρθρων με τα περισσότερα να συγκεντρώνουν το πρώτο του μέρος για την προστασία των ανηλίκων από την παράνομη πώληση, προσφορά και διάθεση προϊόντων καπνού και αλκοόλ, καθώς και το άρθρο 4 με τίτλο ‘’Απαγόρευση πώλησης, προσφοράς και διάθεσης προϊόντων καπνού σε ανηλίκους- Υποχρέωση ελέγχου ενηλικότητας του προσώπου – Αντικατάσταση περ. α) παρ. 1 άρθρου 2 ν. 3730/2008’’.
Στην πλειοψηφία πρόκειται για ιδιώτες ιδιώτες και όχι από Ενώσεις και ως κοινή τους συνισταμένη είχαν τη σωστή κατεύθυνση, μεν, του νομοσχεδίου, αλλά την λανθασμένη στρατηγική του, μέσω της τακτικής της απαγόρευσης.

Χαρακτηριστικά σχόλια είναι τα εξής:

«Βασικό θέμα είναι αν υπάρχει υποχρέωση για έλεγχο της ηλικίας όλων των πελατών και αν όχι ποιων και με τι κριτήρια.
Πολύς λόγος γίνετai για τα σημεία πώλησης αν και δεν πιστεύω ότι υπάρχουν ανήθικοι καταστηματάρχες που να πουλάνε αλκοόλ η καπνικα σε ανήλικους.
Θα μπορούσατε να τιμωρήσετε τυχόν παραβάτες κάνοντας έλεγχο με δόλωμα ανήλικους πελάτες και να μην βάλετε σε τόση αναστάτωση τους νομοταγής επαγγελματίες.
Αλήθεια υπάρχουν άνθρωποι που πιστεύουν ότι το πρόβλημα είναι τα σημεία
πώλησης;»
Αν ο σκοπος είναι η προστασία των ανηλίκων από την αγορά των βλαβερών προϊόντων, υποχρεώστε την αγορά με χρήση καρτών όπου έχετε άμεσα απο τους παρόχους την ηλικία κάθε καταναλωτή. Δημιουργείστε συγκεκριμένο κωδικό συναλλαγής και ζητήστε να μπλοκάρονται όλοι οι λογαριασμοί των ανηλίκων.
Φροντίστε δε την εξαίρεση των προμηθειών για τις παραπάνω αγορές σε συνεργασία με το υπουργείο οικονομικών. Ειναι υπερμετρη η ταυτοποίηση όλων τον καταναλωτων έναντι μικρότερης κλάσης καθώς και ο φυσικός έλεγχος έναντι του ψηφιακού εργαλείου.

–Συμφωνώ με το πνεύμα του νόμου. Διαφωνώ με τον τρόπο απαγόρευσης και επιβολής ποινών. Ας μην γελιόμαστε … το απαγορεύεται φέρνει αντίθετα αποτελέσματα. Αν πραγματικά υπάρχει η βούληση ως αναφορά το κάπνισμα σε όλες του τις μορφές να εξαλειφτεί υπάρχουν δύο τρόποι. 1ος. Απαγόρευση καλλιέργειας, εισαγωγής, εμπορίας και διάθεσης καπνικών προϊόντων. 2ος. Αύξηση της τιμής τους σε ποσό απαγορευτικό για τους ΑΝΉΛΙΚΟΥΣ. Ο είδη καπνιστής ( που κι εγώ ανήκω ) θα βρει πχ 20€ να προμηθευτεί το προϊόν. Ο ανήλικος όχι. Για τις ποινές, θέλω να πω ότι είναι κρίμα και άδικο να βαραίνουν μόνο την εστίαση. Από την εποχή του CoVid έχουν παίξει τον ρόλο του αστυνομικού, του ληξίαρχου και τόσων άλλων. Συνεχίστηκε με τον αντικαπνιστικό νόμο (χωρίς αποτέλεσμα ως προς το πνεύμα του νόμου ) και πάει τώρα να φορτωθεί και τις κιρρώσεις του νέου νόμου. Ο πραγματικός παραβάτης δεν έχει καμία επίπτωση άξια ώστε να τον αποτρέψει. Αν οι υψηλές χρηματικές ποινές είχαν αποδέκτες τους ανήλικους και εννοείται τους γονείς, σίγουρα θα είχαν άμεσο αποτέλεσμα και ως αναφορά το κάπνισμα και το αλκοόλ.

-Καλός ο σκοπός του νομοσχεδίου. Καλό είναι να προβλέψετε σε περίπτωση ελέγχου και χρήση αλκοόλ η νικοτίνης από ανηλίκους και ποινές σε αυτούς που τους επέτρεψαν να το προμηθευτουν (μέσω άλλων ενηλίκων), που πολλές φορές είναι φίλοι η ακόμα και οι γονείς τους.Έχω δει στο μαγαζί να προμηθεύονται γονείς αλκοόλ η και τσιγάρα για τα ανήλικα παιδιά τους. Σας γνωρίζω ότι τα σημεία πώλησης ήδη αυστηρά και ανεκαθεν δεν διαθέτουν σε ανήλικους τα ανωτέρω προϊόντα και διαθέτουν και κάμερες για απόδειξη για κάθε ενδεχόμενο. Αν θέλουμε να περιοριστεί
αυτό το απαράδεκτο φαινόμενο να περιλάβετε και τη νομική ευθύνη και ποινές για τους έχοντες την επιμέλεια συμπεριλαμβάνοντας και τους ίδιους τους ανηλίκους , και να υπάρξει γνωστοποίηση μέσω πινακίδων στα σημεία πώλησης ότι έχουν όλοι και οι ανήλικοι νομική ευθύνη.

-Η ιστορική εμπειρία έχει δείξει ότι τέτοιες απαγορεύσεις ποτέ δεν πέτυχαν το στόχο τους, αντίθετα οδήγησαν σε αύξηση του εγκλήματος. Θέλουμε τα παιδιά να βγουν στην παρανομία, αναζητώντας τσιγάρα και ποτά με παράνομους τρόπους; Υπάρχει σοβαρός κίνδυνος να έρθουν σε επαφή με διακινητές ναρκωτικών, οι οποίοι θα αναλάβουν και τα ποτά και τα τσιγάρα. Προτιμώ το παιδί να αγοράζει τα τσιγάρα ή τη μπύρα του από το περίπτερο και το Σούπερ μάρκετ της γειτονιάς, παρά από μη ελεγχόμενες πηγές.