Κομισιόν: Η πρόταση για την ενοποίηση των χρηματοπιστωτικών αγορών της ΕΕ – Τα μέτρα

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε μια δέσμη μέτρων που αποσκοπούν στην άρση των φραγμών και στην απελευθέρωση του πλήρους δυναμικού της ενιαίας αγοράς για τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες στην ΕΕ.

Όπως επισημαίνεται, η δέσμη αυτή αποτελεί κεντρική συνιστώσα της στρατηγικής για την Ένωση Αποταμιεύσεων και Επενδύσεων (SIU), με στόχο τη δημιουργία ενός πιο ολοκληρωμένου, αποτελεσματικού και ανταγωνιστικού χρηματοπιστωτικού συστήματος που θα παρέχει στους πολίτες της ΕΕ καλύτερες επιλογές για την αύξηση του πλούτου τους και τη στήριξη των επιχειρήσεων όσον αφορά την πρόσβαση σε χρηματοδότηση.

Από την πλευρά της Κομισιόν τονίζεται, μεταξύ άλλων, ότι η ολοκλήρωση των ευρωπαϊκών κεφαλαιαγορών είναι απαραίτητη για την ενίσχυση της οικονομικής ισχύος της ΕΕ και την επίτευξη στρατηγικών προτεραιοτήτων, όπως η ανταγωνιστικότητα, η ψηφιακή και η πράσινη μετάβαση, η άμυνα και η ασφάλεια. Μάλιστα, η Κομισιόν διευκρινίζει ότι «η βαθύτερη ολοκλήρωση των χρηματοπιστωτικών αγορών δεν αποτελεί στόχο, αλλά μέσο για τη δημιουργία μιας ενιαίας αγοράς χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών μεγαλύτερης από το άθροισμα των εθνικών μερών της». Κι αυτό, όπως εξηγεί, διότι η απλουστευμένη πρόσβαση στις κεφαλαιαγορές μειώνει το κόστος και καθιστά τις αγορές πιο ελκυστικές για τους επενδυτές και τις εταιρείες, σε όλα τα κράτη-μέλη, ανεξάρτητα από το μέγεθός τους.

«Παρά την πρόσφατη πρόοδο, οι χρηματοπιστωτικές αγορές της ΕΕ παραμένουν σημαντικά κατακερματισμένες, μικρές και χωρίς ανταγωνιστικότητα, στερούμενες δυνητικές οικονομίες κλίμακας» αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση. Σημειώνεται δε, ότι το 2024 η χρηματιστηριακή αξία των χρηματιστηρίων ανήλθε στο 73% του ΑΕΠ της ΕΕ, έναντι 270 % στις ΗΠΑ. Η Κομισιόν τονίζει επίσης ότι τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν διαφορετικές απαιτήσεις και πρακτικές μεταξύ των κρατών-μελών, γεγονός που εμποδίζει τις διασυνοριακές δραστηριότητες και περιορίζει τις ευκαιρίες τόσο για τους πολίτες όσο και για τις επιχειρήσεις, επηρεάζοντας αρνητικά την οικονομία και την ανταγωνιστικότητα της ΕΕ.

«Για πολύ καιρό, η Ευρώπη έχει ανεχθεί έναν βαθμό κατακερματισμού που περιορίζει την οικονομία της. Σήμερα κάνουμε μια συνειδητή επιλογή να αλλάξουμε πορεία. Δημιουργώντας μια πραγματική Ενιαία Χρηματοπιστωτική Αγορά, θα προσφέρουμε στους πολίτες καλύτερες ευκαιρίες να αυξήσουν τον πλούτο τους και θα απελευθερώσουμε ισχυρότερη χρηματοδότηση για τις ευρωπαϊκές προτεραιότητες. Η ενοποίηση των αγορών δεν είναι μια τεχνική άσκηση — είναι μια πολιτική αναγκαιότητα για την ευημερία της Ευρώπης και τη διεθνή της σημασία», δήλωσε η Επίτροπος για τις Χρηματοπιστωτικές Υπηρεσίες και την Ένωση Αποταμιεύσεων, Μαρία Λουίς Αλμπουκέρκε (Maria Luís Albuquerque).

Προτεινόμενα μέτρα

Άρση εμποδίων: Η δέσμη μέτρων αποσκοπεί στην εξάλειψη των εμποδίων για την ολοκλήρωση στις συναλλαγές, τις μετασυναλλακτικές συναλλαγές και τη διαχείριση περιουσιακών στοιχείων. Επιδιώκει να επιτρέψει στους συμμετέχοντες στην αγορά να λειτουργούν απρόσκοπτα σε όλα τα κράτη-μέλη, μειώνοντας έτσι τις διαφορές κόστους μεταξύ εγχώριων και διασυνοριακών συναλλαγών.

Διευκόλυνση καινοτομίας: Η δέσμη μέτρων επικεντρώνεται στην άρση των κανονιστικών φραγμών στην καινοτομία που σχετίζονται με την τεχνολογία κατανεμημένου καθολικού (DLT). Προσαρμόζει το κανονιστικό πλαίσιο για τη στήριξη αυτών των τεχνολογιών και τροποποιεί τον πιλοτικό κανονισμό (DLTPR) για να χαλαρώσει τα όρια, να αυξήσει την αναλογικότητα και την ευελιξία και να παράσχει ασφάλεια δικαίου, ενθαρρύνοντας έτσι την υιοθέτηση νέων τεχνολογιών στον χρηματοπιστωτικό τομέα.

Εξορθολογισμός και ενίσχυση της εποπτείας: Οι βελτιώσεις του εποπτικού πλαισίου συνδέονται στενά με την άρση των κανονιστικών φραγμών, όπως επισημαίνει η Κομισιόν, κι έτσι με τη δέσμη μέτρων που προτείνει, επιδιώκει να αντιμετωπίσει τις ασυνέπειες και την πολυπλοκότητα των κατακερματισμένων εθνικών εποπτικών προσεγγίσεων, καθιστώντας την εποπτεία πιο αποτελεσματική και ευνοϊκή για τις διασυνοριακές δραστηριότητες, ενώ παράλληλα ανταποκρίνεται στους αναδυόμενους κινδύνους.

Αυτό περιλαμβάνει τη μεταβίβαση άμεσων εποπτικών αρμοδιοτήτων για σημαντικές υποδομές της αγοράς στην Ευρωπαϊκή Αρχή Κινητών Αξιών και Αγορών (ESMA) και την ενίσχυση του συντονιστικού ρόλου της ESMA στον τομέα της διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων.

«Η διατήρηση της ενότητας της δέσμης μέτρων είναι ζωτικής σημασίας» επισημαίνει η Κομισιόν, ενώ στο επόμενο στάδιο οι προτάσεις θα αποτελέσουν αντικείμενο διαπραγμάτευσης και θα χρειαστεί να εγκριθούν από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο.

Ικανοποίηση από ESMA

Από την πλευρά της η ESMA χαιρέτισε τη «φιλόδοξη» τη νομοθετική πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ενοποίηση των αγορών και την εποπτεία, σημειώνοντας ότι το πακέτο αυτό αποτελεί ένα σημαντικό βήμα.

«Η πρόταση αντιμετωπίζει άμεσα τον κατακερματισμό που προκύπτει από αποκλίνουσες εθνικές ρυθμίσεις και εποπτικές πρακτικές. Με την άρση εμποδίων στο trading, στο post-trading και στη διαχείριση περιουσιακών στοιχείων, και με τη διευκόλυνση μιας πιο εναρμονισμένης εποπτείας, το πακέτο θα βοηθήσει τους συμμετέχοντες στην αγορά να δραστηριοποιούνται πιο ομαλά στην Ενιαία Αγορά και θα ενισχύσει την κλίμακα, την αποτελεσματικότητα και τα οφέλη για επενδυτές και επιχειρήσεις» αναφέρει σε σχετική της ανακοίνωση.

«Κεντρικό στοιχείο του πακέτου είναι η προτεινόμενη μεταφορά της άμεσης εποπτείας ορισμένων σημαντικών διασυνοριακών υποδομών και παρόχων υπηρεσιών crypto-assets σε επίπεδο ΕΕ. Η ESMA είναι έτοιμη να αναλάβει αυτές τις συγκεκριμένες αρμοδιότητες, αξιοποιώντας σχεδόν 15 χρόνια συνεχούς εμπειρίας στην εποπτεία διαφορετικών και επιμέρους τμημάτων των κεφαλαιαγορών» προσθέτει.

Μάλιστα, η ESMA διαβεβαιώνει ότι θα συνεργαστεί στενά με τις Εθνικές Αρμόδιες Αρχές για να αναπτύξει την ικανότητα και τεχνογνωσία που απαιτούνται για την ανάληψη εκ μέρους της των νέων αυτών ευθυνών.