Λαγκάρντ: Πηγή αβεβαιότητας οι γεωπολιτικές εντάσεις – Ώθηση στην ανάπτυξη από τις δαπάνες σε υποδομές και άμυνα

Ως σοβαρή πηγή αβεβαιότητας για την ευρωπαϊκή οικονομία χαρακτήρισε τις γεωπολιτικές εντάσεις η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) Κριστίν Λαγκάρντ στην καθιερωμένη συνέντευξη Τύπου που έπεται της ανακοίνωσης των αποφάσεων νομισματικής πολιτικής.

«Οι γεωπολιτικές εντάσεις, όπως ο αδικαιολόγητος πόλεμος της Ρωσίας εναντίον της Ουκρανίας και η τραγική σύγκρουση στη Μέση Ανατολή παραμένουν σοβαρές πηγές αβεβαιότητας», είπε η Λαγκάρντ προσθέτοντας στις απειλές για την ανάπτυξη τις εναπομείνασες εμπορικές εντάσεις. «Παρά το γεγονός ότι οι πρόσφατες εμπορικές συμφωνίες έχουν περιορίσει την αβεβαιότητα, μια ανανέωση της επιδείνωσης των εμπορικών σχέσεων θα μπορούσε να πλήξει τις εξαγωγές και να παρασύρει πτωτικά τις επενδύσεις και την κατανάλωση».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

EKT: Αμετάβλητα τα επιτόκια για δεύτερη συνεχόμενη συνεδρίαση – Υπό στενή παρακολούθηση ο πληθωρισμός

Τα τρία βασικά επιτόκια θα παραμείνουν αμετάβλητα στο 2%, 2,15% και 2,40% αντίστοιχα - Προβλέπει πληθωρισμό στο 2,1% το 2025, στο 1,7% το 2026 και στο 1,9% το 2027

Από την άλλη, ωστόσο, οι υψηλότερες του αναμενόμενου δαπάνες σε υποδομές και άμυνα αλλά και οι υποστηρικτικές για την παραγωγικότητα μεταρρυθμίσεις αναμένεται να δώσουν ώθηση στην ανάπτυξη, είπε η Λαγκάρντ.

Ολόκληρη η τοποθέτηση της Κριστίν Λαγκάρντ

Το Διοικητικό Συμβούλιο αποφάσισε σήμερα να διατηρήσει αμετάβλητα τα τρία βασικά επιτόκια της ΕΚΤ. Ο πληθωρισμός βρίσκεται επί του παρόντος γύρω στον μεσοπρόθεσμο στόχο μας για το 2% και η εκτίμησή μας για τις προοπτικές του πληθωρισμού παραμένει σε γενικές γραμμές αμετάβλητη.

Οι νέες προβλέψεις των εμπειρογνωμόνων της ΕΚΤ παρουσιάζουν μια εικόνα πληθωρισμού παρόμοια με αυτήν που προβλήθηκε τον Ιούνιο. Προβλέπουν ότι ο γενικός πληθωρισμός θα διαμορφωθεί κατά μέσο όρο στο 2,1% το 2025, 1,7% το 2026 και 1,9% το 2027. Για τον πληθωρισμό εξαιρουμένων των τιμών της ενέργειας και των τροφίμων, αναμένουν μέσο όρο 2,4% το 2025, 1,9% το 2026 και 1,8% το 2027. Η οικονομία προβλέπεται να αναπτυχθεί κατά 1,2% το 2025, αναθεωρημένη προς τα πάνω από το 0,9% που αναμενόταν τον Ιούνιο. Η πρόβλεψη για την ανάπτυξη για το 2026 είναι τώρα ελαφρώς χαμηλότερη, στο 1,0%, ενώ η πρόβλεψη για το 2027 παραμένει αμετάβλητη στο 1,3%.

Είμαστε αποφασισμένοι να διασφαλίσουμε ότι ο πληθωρισμός θα σταθεροποιηθεί στον στόχο μας του 2% μεσοπρόθεσμα. Θα ακολουθήσουμε μια προσέγγιση που εξαρτάται από δεδομένα και θα πραγματοποιείται σε κάθε συνάντηση ξεχωριστά για τον καθορισμό της κατάλληλης κατεύθυνσης της νομισματικής πολιτικής. Συγκεκριμένα, οι αποφάσεις μας για τα επιτόκια θα βασίζονται στην αξιολόγησή μας για τις προοπτικές του πληθωρισμού και τους κινδύνους που τις περιβάλλουν, υπό το πρίσμα των εισερχόμενων οικονομικών και χρηματοοικονομικών δεδομένων, καθώς και της δυναμικής του υποκείμενου πληθωρισμού και της ισχύος της μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής. Δεν δεσμευόμαστε εκ των προτέρων για μια συγκεκριμένη πορεία επιτοκίων.

Θα περιγράψω τώρα με περισσότερες λεπτομέρειες πώς βλέπουμε την εξέλιξη της οικονομίας και του πληθωρισμού και στη συνέχεια θα εξηγήσω την αξιολόγησή μας για τις χρηματοπιστωτικές και νομισματικές συνθήκες.

Οικονομική δραστηριότητα

Η οικονομία αναπτύχθηκε κατά 0,7% σε σωρευτικούς όρους κατά το πρώτο εξάμηνο του έτους, λόγω της ανθεκτικότητας της εγχώριας ζήτησης. Το τριμηνιαίο πρότυπο έδειξε ισχυρότερη ανάπτυξη το πρώτο τρίμηνο και ασθενέστερη ανάπτυξη το δεύτερο τρίμηνο, αντανακλώντας εν μέρει μια αρχική επιτάχυνση του διεθνούς εμπορίου ενόψει των αναμενόμενων αυξήσεων των δασμών και στη συνέχεια μια αντιστροφή αυτού του αποτελέσματος.

Οι δείκτες ερευνών υποδηλώνουν ότι τόσο η μεταποίηση όσο και οι υπηρεσίες συνεχίζουν να αναπτύσσονται, σηματοδοτώντας κάποια θετική υποκείμενη δυναμική στην οικονομία. Ακόμα κι αν η ζήτηση για εργασία μειώνεται, η αγορά εργασίας παραμένει πηγή δύναμης, με το ποσοστό ανεργίας να διαμορφώνεται στο 6,2% τον Ιούλιο. Με την πάροδο του χρόνου, αυτό θα πρέπει να ενισχύσει τις καταναλωτικές δαπάνες, ειδικά εάν, όπως προβλέπεται στις προβλέψεις των εμπειρογνωμόνων, οι άνθρωποι αποταμιεύουν λιγότερο από το εισόδημά τους. Οι καταναλωτικές δαπάνες και οι επενδύσεις θα πρέπει να επωφεληθούν από τις προηγούμενες μειώσεις των επιτοκίων μας, οι οποίες θα επηρεάσουν τις συνθήκες χρηματοδότησης. Οι επενδύσεις θα πρέπει επίσης να υποστηριχθούν από σημαντικές κρατικές δαπάνες για υποδομές και άμυνα.

Οι υψηλότεροι δασμοί, το ισχυρότερο ευρώ και ο αυξημένος παγκόσμιος ανταγωνισμός αναμένεται να περιορίσουν την ανάπτυξη για το υπόλοιπο του έτους. Ωστόσο, η επίδραση αυτών των αντιξοοτήτων στην ανάπτυξη αναμένεται να εξασθενήσει το επόμενο έτος. Ενώ οι πρόσφατες εμπορικές συμφωνίες έχουν μειώσει κάπως την αβεβαιότητα, ο συνολικός αντίκτυπος της αλλαγής στο παγκόσμιο πολιτικό περιβάλλον θα καταστεί σαφής μόνο με την πάροδο του χρόνου.

Το Διοικητικό Συμβούλιο θεωρεί ζωτικής σημασίας την επείγουσα ενίσχυση της ευρωζώνης και της οικονομίας της στο παρόν γεωπολιτικό περιβάλλον. Οι δημοσιονομικές και διαρθρωτικές πολιτικές θα πρέπει να κάνουν την οικονομία πιο παραγωγική, ανταγωνιστική και ανθεκτική. Ένα χρόνο μετά τη δημοσίευση της έκθεσης του Μάριο Ντράγκι σχετικά με το μέλλον της ευρωπαϊκής ανταγωνιστικότητας, παραμένει απαραίτητο να δοθεί συνέχεια στις συστάσεις της με περαιτέρω συγκεκριμένες δράσεις και να επιταχυνθεί η εφαρμογή της, σύμφωνα με τον οδικό χάρτη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι κυβερνήσεις θα πρέπει να δώσουν προτεραιότητα στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που ενισχύουν την ανάπτυξη και στις στρατηγικές επενδύσεις, διασφαλίζοντας παράλληλα βιώσιμα δημόσια οικονομικά. Είναι ζωτικής σημασίας να ολοκληρωθούν η ένωση αποταμιεύσεων και επενδύσεων και η τραπεζική ένωση, σύμφωνα με ένα φιλόδοξο χρονοδιάγραμμα, και να θεσπιστεί γρήγορα το νομοθετικό πλαίσιο για την πιθανή εισαγωγή ενός ψηφιακού ευρώ.

Πληθωρισμός

Ο ετήσιος πληθωρισμός παραμένει κοντά στον στόχο μας, φτάνοντας στο 2,1% τον Αύγουστο από 2,0% τον Ιούλιο. Ο πληθωρισμός των τιμών ενέργειας ήταν -1,9%, από -2,4% τον Ιούλιο, ενώ ο πληθωρισμός των τιμών των τροφίμων μειώθηκε στο 3,2% από 3,3%. Ο πληθωρισμός εξαιρουμένης της ενέργειας και των τροφίμων παρέμεινε σταθερός στο 2,3%. Ο πληθωρισμός των υπηρεσιών μειώθηκε στο 3,1%, από 3,2% τον Ιούλιο, ενώ ο πληθωρισμός των αγαθών παρέμεινε αμετάβλητος στο 0,8%.

Οι δείκτες του υποκείμενου πληθωρισμού παραμένουν συμβατοί με τον μεσοπρόθεσμο στόχο μας του 2%.Η ετήσια αύξηση της μισθολογικής δαπάνης ανά εργαζόμενο ήταν 3,9% το δεύτερο τρίμηνο, μειωμένη από 4,0% το προηγούμενο τρίμηνο και 4,8% το δεύτερο τρίμηνο του περασμένου έτους. Οι δείκτες μελλοντικής εξέλιξης, συμπεριλαμβανομένου του συστήματος παρακολούθησης μισθών της ΕΚΤ και των ερευνών για τις μισθολογικές προσδοκίες, υποδηλώνουν ότι η αύξηση των μισθών θα μετριαστεί περαιτέρω. Μαζί με την αύξηση της παραγωγικότητας, αυτό θα βοηθήσει να περιοριστούν οι εγχώριες πιέσεις στις τιμές, ακόμη και καθώς τα κέρδη ανακάμπτουν από χαμηλά επίπεδα.

Όσον αφορά το μέλλον, οι προβλέψεις των εμπειρογνωμόνων προβλέπουν μείωση του πληθωρισμού των τροφίμων από 2,9% το 2025 σε 2,3% το 2026 και το 2027. Ο πληθωρισμός των τιμών της ενέργειας αναμένεται να παραμείνει ασταθής, αλλά να αυξηθεί κατά τη διάρκεια του χρονικού ορίζοντα προβολής, εν μέρει λόγω της έναρξης του Συστήματος Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών της ΕΕ 2 το 2027. Ο πληθωρισμός εξαιρουμένης της ενέργειας και των τροφίμων αναμένεται να μειωθεί από 2,4% το 2025 σε 1,9% το 2026 και 1,8% το 2027, λόγω του ισχυρότερου ευρώ και των μειούμενων πιέσεων από το κόστος εργασίας.

Οι περισσότεροι δείκτες των μακροπρόθεσμων προσδοκιών για τον πληθωρισμό εξακολουθούν να διαμορφώνονται γύρω στο 2%, υποστηρίζοντας τη σταθεροποίηση του πληθωρισμού γύρω από τον στόχο μας.

Εκτίμηση κινδύνου

Οι κίνδυνοι για την οικονομική ανάπτυξη έχουν γίνει πιο ισορροπημένοι. Ενώ οι πρόσφατες εμπορικές συμφωνίες έχουν μειώσει την αβεβαιότητα, μια νέα επιδείνωση των εμπορικών σχέσεων θα μπορούσε να μειώσει περαιτέρω τις εξαγωγές και να μειώσει τις επενδύσεις και την κατανάλωση. Η επιδείνωση του κλίματος στις χρηματοπιστωτικές αγορές θα μπορούσε να οδηγήσει σε αυστηρότερες συνθήκες χρηματοδότησης, μεγαλύτερη αποστροφή κινδύνου και ασθενέστερη ανάπτυξη. Οι γεωπολιτικές εντάσεις, όπως ο αδικαιολόγητος πόλεμος της Ρωσίας εναντίον της Ουκρανίας και η τραγική σύγκρουση στη Μέση Ανατολή, παραμένουν σημαντική πηγή αβεβαιότητας. Αντίθετα, οι υψηλότερες από τις αναμενόμενες δαπάνες για την άμυνα και τις υποδομές, σε συνδυασμό με τις μεταρρυθμίσεις που ενισχύουν την παραγωγικότητα, θα συνέβαλαν στην ανάπτυξη. Η βελτίωση της επιχειρηματικής εμπιστοσύνης θα μπορούσε να τονώσει τις ιδιωτικές επενδύσεις. Το κλίμα θα μπορούσε επίσης να αρθεί και η δραστηριότητα να τονωθεί εάν μειωθούν οι γεωπολιτικές εντάσεις ή εάν οι υπόλοιπες εμπορικές διαφορές επιλυθούν ταχύτερα από το αναμενόμενο.

Οι προοπτικές για τον πληθωρισμό παραμένουν πιο αβέβαιες από το συνηθισμένο, ως αποτέλεσμα του ακόμη ασταθούς περιβάλλοντος παγκόσμιας εμπορικής πολιτικής. Ένα ισχυρότερο ευρώ θα μπορούσε να μειώσει τον πληθωρισμό περαιτέρω από το αναμενόμενο. Επιπλέον, ο πληθωρισμός θα μπορούσε να αποδειχθεί χαμηλότερος εάν οι υψηλότεροι δασμοί οδηγήσουν σε χαμηλότερη ζήτηση για εξαγωγές της ζώνης του ευρώ και ωθήσουν χώρες με πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα να αυξήσουν περαιτέρω τις εξαγωγές τους προς τη ζώνη του ευρώ. Οι εμπορικές εντάσεις θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε μεγαλύτερη αστάθεια και αποστροφή προς τον κίνδυνο στις χρηματοπιστωτικές αγορές, γεγονός που θα επιβάρυνε την εγχώρια ζήτηση και, ως εκ τούτου, θα μείωνε και τον πληθωρισμό. Αντίθετα, ο πληθωρισμός θα μπορούσε να αποδειχθεί υψηλότερος εάν ο κατακερματισμός των παγκόσμιων αλυσίδων εφοδιασμού ωθήσει προς τα πάνω τις τιμές των εισαγωγών και προσθέσει στους περιορισμούς παραγωγικής ικανότητας στην εγχώρια οικονομία. Η αύξηση των δαπανών για άμυνα και υποδομές θα μπορούσε επίσης να αυξήσει τον πληθωρισμό μεσοπρόθεσμα. Τα ακραία καιρικά φαινόμενα, και η εξελισσόμενη κλιματική κρίση γενικότερα, θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε αύξηση των τιμών των τροφίμων περισσότερο από το αναμενόμενο.

Χρηματοοικονομικές και νομισματικές συνθήκες

Από την τελευταία μας συνάντηση, τα βραχυπρόθεσμα επιτόκια της αγοράς έχουν αυξηθεί, ενώ τα μακροπρόθεσμα επιτόκια έχουν παραμείνει σε γενικές γραμμές αμετάβλητα. Ωστόσο, οι προηγούμενες μειώσεις των επιτοκίων μας συνέχισαν να μειώνουν το κόστος δανεισμού των επιχειρήσεων τον Ιούλιο. Το μέσο επιτόκιο των νέων δανείων προς τις επιχειρήσεις μειώθηκε στο 3,5% τον Ιούλιο, από 3,6% τον Ιούνιο. Το κόστος έκδοσης χρέους μέσω της αγοράς παρέμεινε αμετάβλητο, στο 3,5%. Τα δάνεια προς τις επιχειρήσεις αυξήθηκαν κατά 2,8%, ελαφρώς πιο έντονα από ό,τι τον Ιούνιο, ενώ η αύξηση της έκδοσης εταιρικών ομολόγων αυξήθηκε στο 4,1% από 3,4%. Το μέσο επιτόκιο των νέων στεγαστικών δανείων παρέμεινε και πάλι αμετάβλητο στο 3,3% τον Ιούλιο, ενώ η αύξηση των στεγαστικών δανείων επιταχύνθηκε στο 2,4%, από 2,2%.

Σύνοψη

Το Διοικητικό Συμβούλιο αποφάσισε σήμερα να διατηρήσει αμετάβλητα τα τρία βασικά επιτόκια της ΕΚΤ. Είμαστε αποφασισμένοι να διασφαλίσουμε ότι ο πληθωρισμός θα σταθεροποιηθεί στον στόχο μας του 2% μεσοπρόθεσμα. Θα ακολουθήσουμε μια προσέγγιση που εξαρτάται από δεδομένα και θα πραγματοποιείται σε κάθε συνάντηση ξεχωριστά για τον καθορισμό της κατάλληλης κατεύθυνσης της νομισματικής πολιτικής. Οι αποφάσεις μας για τα επιτόκια θα βασίζονται στην αξιολόγησή μας για τις προοπτικές του πληθωρισμού και τους κινδύνους που τις περιβάλλουν, υπό το πρίσμα των εισερχόμενων οικονομικών και χρηματοοικονομικών δεδομένων, καθώς και της δυναμικής του υποκείμενου πληθωρισμού και της ισχύος της μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής. Δεν δεσμευόμαστε εκ των προτέρων για μια συγκεκριμένη πορεία επιτοκίων.

Σε κάθε περίπτωση, είμαστε έτοιμοι να προσαρμόσουμε όλα τα μέσα μας στο πλαίσιο της εντολής μας, ώστε να διασφαλίσουμε ότι ο πληθωρισμός θα σταθεροποιηθεί με βιώσιμο τρόπο στον μεσοπρόθεσμο στόχο μας και να διατηρήσουμε την ομαλή λειτουργία της μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής.