Eurostat: Στο χαμηλότερο επίπεδο από το 1993 η αξία των γεωργικών και ζωϊκών προϊόντων στην Ελλάδα το 2023

Στα 9,3 δισεκατομμύρια ευρώ (σε σταθερές τιμές), στο χαμηλότερο επίπεδο που έχει καταγραφεί από το 1993 διαμορφώθηκε η αξία παραγωγής των γεωργικών και ζωικών αγροτικών προϊόντων το 2023, σύμφωνα με μελέτη της σειράς “Sectors in Focus” της Eurostat που εστιάζει στον κλάδο της γεωργίας, με έμφαση στη φυτική και ζωική παραγωγή.

Λόγω της κακοκαιρίας Daniel και των πλημμυρών που έπληξαν τη Θεσσαλία τον Σεπτέμβριο του ίδιου έτους, η αξία παραγωγής μειώθηκε κατά 17% μέσα σε ένα χρόνο, ενώ η ακαθάριστη προστιθέμενη αξία του κλάδου έφθασε στο 2,6% το 2023 από 3,7% κατά μέσο όρο την περίοδο 2012-2022. Από τη συνολική αξία παραγωγής, τα ¾ προήλθαν από τη φυτική παραγωγή και το ¼ από τη ζωική παραγωγή, με τα φρούτα να αντιπροσωπεύουν συνολικά το 37% της αξίας της φυτικής παραγωγής.

Ανά περιφέρεια, η Κεντρική Μακεδονία κατείχε το μεγαλύτερο μερίδιο της συνολικής αξίας παραγωγής (22%), ακολουθούμενη από τη Θεσσαλία (19%). Η Κρήτη, γνωστή για τα λαχανικά και τα κηπευτικά της προϊόντα, καθώς και για την παραγωγή ελαιολάδου, και η Πελοπόννησος, με έμφαση στα φρούτα και το ελαιόλαδο, κατείχαν από 10% της συνολικής αξίας παραγωγής.

Το ελαιόλαδο και το κρασί είναι σημαντικά προϊόντα για την ελληνική οικονομία και παράγονται από ελιές και σταφύλια. Μετά τη συγκομιδή τους από τους ελαιώνες και τους αμπελώνες, υποβάλλονται σε επεξεργασία για την παραγωγή των τελικών προϊόντων. Η παραγωγή του ελαιολάδου περιλαμβάνει διαδικασίες όπως η εξαγωγή, το φιλτράρισμα και, σε ορισμένες περιπτώσεις, η ανάμειξη, ενώ η οινοπαραγωγή περιλαμβάνει ζύμωση, ωρίμανση και εμφιάλωση.

Η Ελλάδα είναι ο τρίτος μεγαλύτερος παραγωγός ελαιολάδου παγκοσμίως, μετά την Ισπανία και την Ιταλία, με συνολικά 9,66 εκατομμύρια στρέμματα φυτειών το 2022. Από αυτή την έκταση, το 78% αφιερώθηκε σε ελαιώνες, αναδεικνύοντας την Ελλάδα ως σημαντικό παραγωγό ελαιολάδου, με περισσότερα από 147 εκατομμύρια ελαιόδεντρα. Η συνολική παραγωγή ελιάς έφτασε τους 3.209 χιλιάδες τόνους, σημειώνοντας αύξηση 14% μέσα σε δέκα έτη, με το μεγαλύτερο ποσοστό αυτών (86%) να χρησιμοποιείται για την παραγωγή ελαιολάδου, και το υπόλοιπο για επιτραπέζιες ελιές. Η συνολική παραγωγή σταφυλιών το 2022 ανήλθε στους 707.600 τόνους, με το 63% να προορίζεται για οινοπαραγωγή, το 29% για επιτραπέζια σταφύλια και το 8% για σταφίδα.

Οι εξαγωγές γεωργικών προϊόντων αυξάνονται κατά την τελευταία δεκαετία. Το 2023, οι εξαγωγές ανήλθαν σε 2,472 δισ. ευρώ, αποτελώντας το 5% των συνολικών εξαγωγών της χώρας, παρουσιάζοντας εμπορικό πλεόνασμα 515,8 εκατ. ευρώ και αντικατοπτρίζοντας τον εξωστρεφή χαρακτήρα τους.

Η αυξημένη κατά άνω του 50% εξαγωγική αξία τους από το 2013 οφείλεται στην αυξανόμενη παγκόσμια ζήτηση αλλά και στις υψηλότερες τιμές, αφού τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια σαφής τάση αύξησης των τιμών για τα γεωργικά προϊόντα, με ορισμένα εξ’ αυτών να καταγράφουν εντονότερες αυξήσεις. Η ετήσια ποσοστιαία μεταβολή στον ονομαστικό δείκτη τιμών γεωργικών προϊόντων αποκαλύπτει ότι τόσο η Ελλάδα όσο και η ΕΕ καταγράφουν έντονες πληθωριστικές πιέσεις από το 2021. Οι αυξήσεις στις τιμές των γεωργικών προϊόντων προέρχονται κυρίως από τα γεωργικά προϊόντα και λιγότερο από τα ζωικά. Το ελαιόλαδο, και ειδικότερα το έξτρα παρθένο, ηγείται της αύξησης των τιμών των αγροτικών προϊόντων και είναι πλέον το ακριβότερο προϊόν της ελληνικής γεωργίας.

Την ίδια ώρα, αρκετά ελληνικά αγροτικά προϊόντα έχουν λάβει αναγνώριση γεωγραφικών ενδείξεων ποιότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), προστατεύοντας τα μοναδικά χαρακτηριστικά τους που συνδέονται με τον τόπο και τον τρόπο παραγωγής, συμβάλλοντας έτσι στην ενίσχυση του εξαγωγικού τους χαρακτήρα και στην τοπική ανάπτυξη.

Από τα ελληνικά προϊόντα διατροφής, 81 εξ’ αυτών έχουν λάβει ένδειξη Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ) και 36 Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη (ΠΓΕ).

Από τα παραγόμενα ελληνικά κρασιά, 147 εξ’ αυτών συνολικά ανήκουν στις κατηγορίες ΠΟΠ (33) ή ΠΓΕ (114).